Beatriz Suabiakoa
Beatriz de Suabia (Elisabeth izenarekin bataiatua; Nurenberg, Germaniako Erromatar Inperio Santua, 1205 – Toro, Zamora, 1235) alemaniar noblea izan zen, Gaztela eta Leongo erregina ezkontidea 1220 eta 1235 artean, Fernando III.a Gaztelakoarekin ezkontzean.[1][2][3][4][5][6]
| Beatriz Suabiakoa | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Elisabeth von Schwaben |
| Jaiotza | Nurenberg, 1205 |
| Herrialdea | Suabia |
| Heriotza | Toro, 1235eko azaroaren 5a (29/30 urte) |
| Hobiratze lekua | Santa María de la Sedeko katedrala |
| Familia | |
| Aita | Filipe Suabiakoa |
| Ama | Irene Angelo |
| Ezkontidea(k) | Fernando III.a Gaztelakoa (1219 (egutegi gregorianoa) - |
| Seme-alabak | |
| Haurrideak | ikusi
|
| Leinua | Hohenstaufen etxea |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
  | |
Erromatarren erregea zen Felipe Suabiako dukearen eta eta Irene Angeloren laugarren alaba izan zen. Amaren aldeko aitona Isaac II.a AngeloKonstantinoplako enperadorea izan zen.
Bizitza
aldatuBere gurasoak hil zirenean, bere lehengusu Frederiko II.a Germaniako Erromatar Inperio Santukoaren babespean egon zen, gizon aparta, oso ikasia bera, kulturaren oso maitale eta babeslea, eta bere seme-alabei ere transmititu ziena. Frederiko lehengusuak Fernando III.a Gaztelakoarekin ezkontzeko baimena eman zion, garai hartan Gaztelako erregea eta geroago Leongo erregea ere bai. Ezkontza 1219ko azaroaren 30ean ospatu zen Burgosko Katedralean. Rodrigo Ximénez de Rada kronikagileak, epitetoetarako batere joera ez duenak, optima, pulchra, sapiens et pudica («oso ona, ederra, jakintsua eta apala») gisa deskribatu zuen. Bere seme Alfontso X.a Jakintsuak gorazarre bat eskaini zion bere Cantigas batean (256, non Ama Birjinak mirariz sendatzen duen) eta Burgosko katedralean bera irudikatzen duen XIII. mendeko eskultura bat dago.
Elisabet (Isabel) izena jarri zioten arren, Gaztelan bere ahizpa zaharraren izena hartu zuen, Beatriz, Germaniar Erromatar Inperio Santuko enperatriza, 1212an hil zena. Beatriz bi erresuma horien erregina ezkontidea izan zen hil arte. Batasun horretatik sortu ziren:
- Alfontso X.a Jakituna (1221-1284), Gaztela eta Leongo erregea bere aita Fernando III.a hil ondoren. Violante Aragoikoarekin ezkondu zen, Jakue I.a Aragoikoaren alabarekin.
- Fadrique Gaztelakoa (1224-1277). 1277an exekutatu zuten, bere anaia Alfontso erregearen aginduz.
- Fernando Gaztelakoa (1225-1248). Sevillako konkistan hil zen, 1248an.
- Leonor Gaztelakoa (1226an jaioa), gaztetan hil zen.
- Berenguela Gaztelakoa (1228-1279). Burgoseko Santa Maria la Real de las Huelgas monasterioan moja izan zen, eta bertan izan zen hilobiratua.
- Gaztelako Enrike Senataria (1230-1303). Tunisian egon ostean, Erromako senatari izendatu zuen Klemente IV.a aita santuak.
- Filipe Gaztelakoa (1231-1274). Sevillako artzapezpikua.
- Antso Gaztelakoa (1233-1261). Toledoko eta Sevillako artzapezpikua.
- Manuel Gaztelakoa (1234-1283), Villena, Escalona, Peñafiel, Elx, Santa Olalla, Agreda, Roa, Cuellar, Chinchilla, Aspe eta Beasekojauna.
- María Gaztelakoa (1235-1235), Leongo San Isidoro kolegiatan lurperatua.
Hilobia
aldatu
Beatriz Suabiakoa 1235eko azaroaren 5ean hil zen Toron, 30 urte zituela. Bere heriotza, ziurrenik, bere azken erditzearekin lotuta egon zen, bere alaba Mariarenarekin, erditu ostean hil zen eta. Hil zenean, haren gorpuak Burgosko Santa Maria la Real de Las Huelgaseko monasterioan jaso zuen hilobia, Henrike I.a Gaztelako erregearen ondoan jarritako hilobi batean. Bere semeak, Alfontso X.a Jakintsuak, bere gorpuzkiak Sevillako katedralera eramateko agindu zuen 1279an, Fernando III.a Gaztelakoaren gorpuzkiak zeuden tokira. [7]
1948an, Fernando III.a Gaztelakoak Sevilla konkistatu zueneko zazpigarren mendeurrena zela eta (1248an errenditu zen), Beatriz Suabiakoa erreginaren gaur egungo hilobia eraiki zen. Hilobia Sevillako Katedraleko Errege Kaperako Epistolaren aldean dago.
Beatriz Suabiakoa erreginaren estatua otoizlariak, harriz eta alabastroz egina, erregina irudikatzen du gaztetan, eta toka eta koroa daramatza. Bere mantuan, gaztelu eta lehoi zizelkatuak ditu. Erreginaren mausoleoaren gainerakoa bere seme Alfontso X.a Jakitunarena bezalakoa da. Mausoleoa, alboetan zutabeak dituzten bi gorputz gainjarriez osatuta dago. Lehen gorpuan, Beatriz Suabiakoaren gorpuzkiak gordetzen diren kutxa dago. Honen aurrealdean, "Beatriz Suabiakoa" idatzita duen kartel bat dago. Mausoleoaren bigarren gorputza, frontoi batez errematatua, medailoi biribil batek betetzen du, non Gaztela eta Leongo erreinuaren armarria agertzen den. [8]
Sevillako Katedraleko antzinako Errege Kaperan estatua bat zegoen, Erregina eserita irudikatzen zuena, Ama Birjinaren irudiaren aurrean eta bere ezkerraldean. Kaperan zeuden, halaber, Fernando III.a Gaztelako erregearen eta Alfontso X.aren irudi jartzaileak, bertan lurperatuak. 1356an, Petri I.a Gaztelakoak, Alfontso X.a Jakitunaren tatarabilobak, Alfontso X.aren eta bere amaren, Suabiako Beatriz erreginaren, irudiak apaintzen zituzten metal preziatu eta harribitxi guztiak kendu zituen.
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Gaztelaniaz) admin. «Quién fue Beatriz de Suabia» IES Beatriz de Suabia (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ «Beatriz de Suabia | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ Baura, Eduardo. (2019-03-01). «Beatriz de Suabia: su vida y su influencia en los reinados de Fernando III y Alfonso X» Alcanate (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) «BEATRIZ DE SUABIA (1205-1255) - Mujeres y Patrimonio» https://mujeresypatrimonio.org/ (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) Tecnico. (2022-09-15). «Beatriz de Suabia, el puente entre el reino de Castilla y el Imperio» Ciudades en Juego (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) IESRibera, Por. (2024-01-28). «El legado histórico de Beatriz de Suabia en Sevilla - IESRibera» iesribera.es (Noiz kontsultatua: 2024-08-13).
- ↑ Arco y Garay 1954, 227 orr. .
- ↑ Elorza et al. 1990, 60-61 orr. .
Bibliografia
aldatu- Arco y Garay, Ricardo del (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 11366237.
- Gómez Moreno, Manuel (1946). El Panteón de las Huelgas Reales de Burgos. Instituto Diego Velázquez. Consejo Superior de Investigaciones Científicas.
- González Jiménez, Manuel (2004ko urria). Alfonso X el Sabio (1. edizioa). Bartzelona: Ariel argitaletxea S. A. ISBN 84-344-6758-5.
- Herrero Sanz, María Jesús (2004). Reales Sitios de España. Patrimonio Nacional, argitaletxea. Guía Santa María la Real de Huelgas. Burgos. Madril. ISBN 84-7120-337-5.
- Ibáñez de Segovia Peralta y Mendoza, Gaspar; Marqués de Mondejar (1777). Joachin Ibarra, ed. Memorias históricas del Rei D. Alonso el Sabio i observaciones a su chronica. Madril.
- Loaysa, Jofré de; García Martínez, Antonio (1982). Academia Alfonso X el Sabio, Colección Biblioteca Murciana de bolsillo, 27 zk., ed. Crónicas de los Reyes de Castilla Fernando III, Alfonso X, Sancho IV y Fernando IV (1248-1305). latín y castellano (2. edizioa). Murtzia. ISBN 84-00-05017-7.
- Mariana, Juan de (1855). Historia General de España (berrargitaratzea). Madril: Imprenta y librería de Gaspar y Roig, editores. OCLC 8097245.
- Morales, Alfredo J. (1979). Publicaciones de la Excma. Diputación Provincial de Sevilla, ed. La Capilla Real de Sevilla. Jerez de la Frontera. ISBN 84-500-3316-0.
Kanpo estekak
aldatu| Aurrekoa: | Gaztelako erregina ezkontidea
1220-1235 |
Hurrengoa:
Juana de Danmartín (Juana de Ponthieu) (es) |
| Aurrekoa: | Leóngo erregina ezkontidea
1220-1235 |
Hurrengoa:
Juana de Danmartín (Juana de Ponthieu) |
Datuak: Q764421
Multimedia: Elisabeth of Hohenstaufen / Q764421
