Urdiñarbe

Urdiñarbe
	Zuberoa, Euskal Herria
	Urdiñarbeko eliza.
Kokapena
Herrialdea	Euskal Herria
Lurraldea	Zuberoa
Administrazioa
Estatua	Frantzia
Eskualdea	Akitania Berria
Departamendua	Pirinio Atlantikoak
Elkargoa	Euskal Hirigune Elkargoa
Barrutia	Oloroe-Donamaria
Kantonamendua	Oloroe-Donamaria-1
Izen ofiziala	Ordiarp
Auzapeza	Jean-Michel Arrayet; (2020-2026)
Posta kodea	64130
INSEE kodea	64244
Herritarra	urdiñarbetar
Ezizena	jente desunesta
Kokapena
Koordenatuak	43°11′09″N 0°56′38″W / 43.1858°N 0.9439°W
Azalera	29,71 km2
Garaiera	131 – 1.239 metro
Demografia
Biztanleria	534 (2018: 6)
Dentsitatea	17,87 biztanle/km²
Zahartzea	% 25,79
Ugalkortasuna	‰ 39,27
Ekonomia
Jarduera	% 71,12 (2011)
Desberdintasuna	% 3,92 (2011)
Langabezia	% 4,42 (2013)
Euskara
Euskaldunak	% 59,03 (2010)
Erabilera	% 26,75 (2011)

Urdiñarbe ([uʁ̞ðiɲaʁ̞βe]) Zuberoako mendebaldeko udalerri bat da, Arbaila eskualdekoa.

Geografia aldatu

Ingurune naturala aldatu

Uhaitzandi ibaia udalerritik igarotzen da, bertara isurtzen den Arangorena errekarekin (12,5 km) batera (baita azken honen ibaiadarra den Abarakia erreka ere).

Udalerri mugakideak aldatu

Lohitzüne-Oihergi eta Ainharbe iparraldean
Altzürükü hegoaldean
Garindaine, Gotaine-Irabarne eta Idauze-Mendi ekialdean
Pagola eta Muskildi mendebaldean

Etxeak eta auzoak aldatu

Ahetzea (Ahetxiri)
Baiona Ttipia
Bouillon
Garraibi
Ibar Eskuina
Jentein etxeko auzoa
Jauregi
Khalbegi
Larrüntzün (Jenteingo auzoa)
Lanbarre
Larregi
Larzabal
Miranda
Miranda Napal (edo Naphal Salharranka)
Salda

Historia aldatu

Urdiñarbe, antzina, Orreagako abadetxearen menekoa zen enkomienda izan zen.

Demografia aldatu

XIX. mendearen hasieran 1.000 biztanle inguru zituen Urdiñarbek. Ordutik aurrera, populazio galera etengabea izan zuen 200 urtez, eta XXI. mendearen hasieran 500 lagun inguru bizi ziren udalerrian.

Urdiñarbeko biztanleria

Datuen iturburua: INSEE

Kultura aldatu

Euskara aldatu

Urdiñarbeko Michel Barreix^[2] (Ahotsak^[3] proiekturako)

Zuberera dute urdiñarbetarrek berezko euskalki, Basabürüako hizkera^[4]^[5] mintzatzen da zehazki. Herrian badute bertso-eskola.

Jaiak eta ospakizunak aldatu

Urtero, maiatzaldean, herriak musika festibal bat ospatzen du: Müsikaren egüna.

Bestalde, Zuberoan sona handia duen Le Coucou des Bois diskoteka herri honetan dago.

Ondasun nabarmenak aldatu

Historiaurreko gotorleku bat dago Gazteluzar edo Ullumendin, 1980. urtetik aurrera monumentu izendaturik dagoena.^[6]
Hainbat Erdi Aroko etxe aurki daitezke herrigunean.
Ahetzia izeneko gaztelua dago udalerriko lurretan.
XII. mendeko San Mikel eliza erromanikoa monumentu historiko dago izendaturik 1922. urtetik aurrera.^[7]