Wikipedia

Euskararen hotsak

nazioarteko Alfabeto Fonetikoaren (NAF) hurrengo ikurren bidez irudikatzen duena
(«Euskarazko Nazioarteko Alfabeto Fonetikoa» orritik birbideratua)

Euskaraz erabiltzen diren hotsak Nazioarteko Alfabeto Fonetikoaren (NAF) hurrengo ikurren bidez irudikatu ohi dira:[1][2][3][4][5]

Kontsonanteak
NAF Adibidez Ahoskuntza NAF Adibidez Ahoskuntza
b bat n nire
β̞ alaba[a] ɲ ikurrina
c kuttun ñarro
d doa p piztu
ð̞ adar[a] pʰ phake[b]
f foru r urre[c]
ɡ gauak ʁ
ɣ̞ hego[a] ɾ zauri[d]
h hamar[e] ʁ̞
j jakintsu[f] s̺ uso
x s̻ zeru
ɟ onddo ʃ xehe
k ke t talde
kʰ khate[b] tʰ athari[b]
l lagun t͡s̺ urretsu
ʎ zailenak t͡s̻ aitzin
gillotina t͡ʃ tximist
ɟʝ iheslari ʒ mendije[g]
m maisu
Bokalak
NAF Adibidez Ahoskuntza
a gela
e eder
i nire
o aho
u hiru
y hirü[h]
ʉ
ã orɡã[i]
ũ ardũ[i]
ỹ hügü̃[i]
ĩ lĩ[i]
. gauak [ɡau.ak] Silaba muga markatzen du

OharrakAldatu

  1. ↑ a b c Bokalartean eta beste zenbait testuingurutan herskari ahostunak hurbilkari egiten dira.[2][6]
  2. ↑ a b c Herskari hasperendunak Zuberoa[7][8] eta Amikuzen[5] gordetzen dira, gutxienez.
  3. ↑ Iparraldean [ʁ] ebakitzen da, frantsesezko r bezala.[5] Hegoaldean [r] egiten da, gaztelaniazko rr bezala.[9]
  4. ↑ Iparraldean [ʁ̞] ebakitzen da, frantsesezko r leuna bezala.[5] Hegoaldean [ɾ] egiten da, gaztelaniazko r bezala.[10]
  5. ↑ Iparraldean /h/ ahostuna da bokal artean ([ɦ]).[11] Hegoaldean ez dago /h/rik gaur egun.
  6. ↑ Gipuzkoaren eta Bizkaiaren ahoskera [x] da, gaztelaniazko j bezala. Nafarroako, Arabako eta Iparraldeko ahoskera [j] da, gaztelaniazko yren antzekoa.
  7. ↑ Bizkaieraz eta Zubereraz.
  8. ↑ Zubereraz aitzineko bokal itxi biribildua, Amikuzeraz erdiko bokal itxi biribildua.[5]
  9. ↑ a b c d Bokal sudurkariak gaur egun zubereraz soilik aurki daitezke, lau guztira.[12]

ErreferentziakAldatu

  1. ↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Ortiz de Urbina, Jon. (2003). A grammar of Basque. de Gruyter Mouton ISBN 978-3-11-089528-5. PMC 858861869. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  2. ↑ a b (Ingelesez) Hualde, José Ignacio. (1991). Basque phonology. Routledge ISBN 0-415-05655-1. PMC 22767008. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  3. ↑ Oñederra, Miren Lourdes. (2004). Fonetika fonologia hitzez hitz. E.H.U., Argitalpen Zerbitzua = U.P.V., Servicio Editorial ISBN 84-8373-659-4. PMC 433371647. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  4. ↑ (Ingelesez) Hualde, José Ignacio; Lujanbio, Oihana; Zubiri, Juan Joxe. (2010). «Goizueta Basque» Journal of the International Phonetic Association 40 (1): 113–127. doi:10.1017/S0025100309990260. ISSN 0025-1003. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  5. ↑ a b c d e (Ingelesez) Egurtzegi, Ander; Carignan, Christopher. (2020). «An acoustic description of Mixean Basque» The Journal of the Acoustical Society of America 147 (4): 2791-2802. doi:10.1121/10.0000996. ISSN 0001-4966. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  6. ↑ (Ingelesez) Nadeu, Marianna; Hualde, José Ignacio. (2015-09). «Biomechanically conditioned variation at the origin of diachronic intervocalic voicing» Language and Speech 58 (3): 351–370. doi:10.1177/0023830914554727. ISSN 0023-8309. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
  7. ↑ Gaminde, Iñaki; Hualde, José Ignacio; Salaberria, Jasone. (2002). «Zubereraren herskariak: azterketa akustikoa» Lapurdum 7: 221–236. doi:10.4000/lapurdum.1000. ISSN 1273-3830. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  8. ↑ Mounole, Céline. (2004). «Zubererazko herskarien azterketa akustikoa» ASJU 38 (1): 207-248. ISSN 0582-6152. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  9. ↑ Gaminde, Iñaki; Etxebarria, Aintzane; Eguskiza, Naia; Romero, Asier; Iglesias, Aitor. (2017). «Dardarkari anizkunaren aldakortasunaz» FLV 123: 29–63. ISSN 0046-435X. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
  10. ↑ Gaminde, Iñaki; Romero, Asier; Eguskiza, Naia; Etxebarria, Aintzane. (2016). «Dardarkari bakunaren alofonoez testu irakurrietan» FLV 121: 121–140. ISSN 0046-435X. (Noiz kontsultatua: 2021-01-13).
  11. ↑ (Gaztelaniaz) Egurtzegi, Ander. (2013). Diferentes tipos de aspiración en vasco (con análisis espectrales del dialecto suletino actual). in: Iberia e Sardegna. Legami linguistici, archeologici e genetici dal Mesolitico all'Età del Bronzo., 151–169 or. ISBN 9788800744492. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).
  12. ↑ (Ingelesez) Egurtzegi, Ander. (2015). «Different distributions of contrastive vowel nasalization in Basque» Loquens 2 (1): e017. doi:10.3989/loquens.2015.017. ISSN 2386-2637. (Noiz kontsultatua: 2021-01-12).

Ikus, gaineraAldatu

Kanpo estekakAldatu


Euskara
Euskarari buruzko artikuluak
Euskalkien mapa
BizkaieraGipuzkeraNafarreraNafarreraLapurteraLapurteraBehe nafarreraZubereraArabako euskaraEkialdeko nafar euskalkia 
Irudi honen inguruan

Egizu klik euskalki bakoitzaren lurraldean haren orrialdera joateko.

 

Ezkerraldeko mapan 2011. urtean euskaraz ulertzen zutenen kopurua ageri da, herriz herri.

     > % 80     > % 60     > % 40

     > % 20     > % 0

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Euskararen_hotsak&oldid=8747103"(e)tik eskuratuta