Robert Kennedy
Robert Francis "Bobby" Kennedy (Brookline, Massachusetts, 1925eko azaroaren 20a – Los Angeles (Kalifornia), 1968ko ekainaren 6a), RFK, AEBetako Fiskal Nagusia izan zen 1961etik 1964ra arte. 1963an anaia erail zutenean, Robertek 9 hilabetetan mantendu zuen kargua Johnson presidentearen ondoan, baina badirudi, Vietnamgo Gerra eta beste gai batzuek zirela medio, Johnsonekin gorabeherak izatera eraman zuela. 1964an, utzi egin zuen eta azarorako New Yorkeko estatuko senadore aukeratu zuten.
1968an Eugene McCarthy ia-ia Johnson garaitzekotan egon zenean New Hampshiren, Kennedyk bere kanpaina propioa egingo zuela iragarri zuen eta McCarthy garaitu zuen Kalifornian; hala ere, 1968ko ekainaren 5ean, garaipenaren ondoko hitzaldia eman ondoren, tirokatu egin zuten eta hurrengo egunean hil zen. Johnson presidenteak ekainaren 9rako dolu nazionala deklaratu zuen Robert Kennedyren omenez.
Biografia aldatu
Robert 1925eko azaroaren 20an jaio zen Los Angelesen, Kalifornian.
Joseph P.Kennedy eta Rose Fitzgerald Kennedyren zazpigarren semea izan zen eta John F. Kennedy presidentea izango zenaren anaia gazteagotako bat izateaz gain, bere aholkulari nagusia ere bazen. Anaiarekin batera aritu zen Kubako Misilen Krisiaren garaian eta bere meritu handienetako bat Eskubide Zibilen aldeko Mugimendu Afro-estatubatuarrari egindako ekarpenak dira.
18 urte bete zituenean, II. Mundu Gerran ari zen AEBetako armadan alistatu zen bere anaia Joseph Patrick jr. eta John F.-ek egin zuten bezala. Gerran zegoela, jakin zuen Joseph Patrick Jr., anaia zaharrena, hil zela.
1948an, armadan gutxi egon eta gero, Harvard Unibertsitatean graduatu zen. 1951n, zuzenbide ikasketak burutu zituen Virginiako Unibertsitatean eta abokatu titulua lortu zuen. 1952an, bere anaia Johni aholkulari lanak eginez ibili zen, hau senaturako kanpaina prestatzen hasi zenean.
1950eko ekainaren 17an, Ethel Skakelekin ezkondu zen, berarekin 11 seme-alaba izango dituelarik.
Anaiarekin lanean aldatu
Bere anaia presidente postura iritsi zenean, AEBetako Fiskal Nagusi izendatu zuen Robert. Aurrez esan bezala, Kennedy administrazioan, Bobby presidentearen aholkulari nagusia izan zen.
Arazo gogorrenetako bat, 1961eko Kubako Cochinos Badiako inbasioa izan zen eta 18 hilabete beranduago etorriko zen Kubako Misilen Krisia. Vietnamgo Gerra eta eskubide zibilak ere tratatu beharreko gaiak izan zituen.
Senatari New Yorken aldatu
JFK anaiaren hilketaren ondoren, Robertek Lyndon Johnsonen gobernuan presidentziordea lor zezakeela pentsatu zuen, baina Johnsonek ez zuen ondoan nahi eta presidentearen gabinetea utzi egin zuen.
New Yorken senatari izateko kanpaina hasi zuen eta, 1964ko azaroan, lortu egin zuen, Kenneth Keating garaituz.
Senadore karguan iraun zituen hiru urte eta erdietan, Robertek Hegoafrika bisitatu zuen, oraindik apartheida zuen lurraldea, Misisipi deltari ere egin zion bisita, han zegoen goseari laguntzeko xedean eta Vietnameko gerra baretzeko ahaleginetan ere ibili zen.
Presidentetzarako kandidatura eta erailketa aldatu
Hasiera batean, Kennedyk 1968ko hauteskundetarako hautagai demokrata bezala aurkeztu behar zela eta bere alderdiko kidea zen Johnson presidentearen aurka joango zenaren zurrumurruari uko egin zion. Johnsonek New Hampshiren oso garaipen ahula atera zuen gerraren aurka zegoen Eugene McCarthyren aurka. Berehala iragarri zuen Kennedyk hautagai izango zela martxoaren 16an. Bi aste beranduago, Johnsonek berrautaketara ez zela aurkeztuko iragarri zuen.
Apirilaren 4an, Indianapolisen hauteskunde kanpainan egindako geldiune batean, Martin Luther King eraila izan zela jakin zuen. Robertek arrazen arteko bake eta adiskidetasunari deitu zion eman zuen hitzaldian. Kingen erailketaren ondoren, ehunka pertsona zauritu ziren eta 43 hil egin ziren AEB guztian izan zen asalduran. Indianapolis izan zen arazorik gabeko leku bakarra.
Robertek Indiana eta Nebraskan irabazi zuen, baina Oregonen galtzea tokatu zitzaion. 1968ko ekainaren 4an, bere bizitzako garaipen handiena lortu zuen Hego Dakotan eta Kalifornian. 1968ko ekainaren 5ean, Kennedyk eskerrak eman zizkien bere hautesleei Los Angelesko Ambassador Hotelean. Jendez lepo zegoen pasabidetik zihoan hoteleko sukaldeetara Sirhan Bishara Sirhanek, Los Angelesen bizi zen 22 urteko gizon palestinarra agertu zenean pistolaz jendeari tiro eginez. Asko izan ziren zaurituak eta, haien artean, Kennedy senadorea larri zauritua. Hiltzaileak atentatuaren egile aitortu zuen bere burua eta senatariak Israeli laguntzen ziolako egin zuela esan zuen. Biziarteko kartzela zigorra emango zitzaion.
Robert Kennedy 1968ko ekainaren 6ko goizeko lehen egunetan hil zen Los Angeleseko El Buen Samaritano ospitalean, 42 urte zituenean. Kennedy sendia, Edward Kennedyren ondoan, New Yorkeko San Patricio katedralean antolatu zituen hiletak. Johnson presidenteak dolu nazionala ezarri zuen 1968ko ekainaren 9an, senadoreren omenez, gauza kuriosoa, bien arteko harreman hotza kontuan izanda. Robert Kennedy bere anaia Johnen ondoan lurperatu zuten, Arlingtoneko hilerrian.
Erailketatik urtebetera, Washington D.C.-ko estadioari Robert F. Kennedy Memorial Stadium izena eman zioten, RFK Memorial Stadium, alegia.
2001eko azaroaren 20an, Bobbyren 76. urtebetetzea izango zenean, Washington, D.C-ko Justizia Departamentuari Robert F. Kennedy Department of Justice Building izena eman zioten.
Los Angeleseko Ambassador Hotela, RFK erail zuten lekua, itxi egin zen 1989an eta, orain dela gutxi, 84 urtez hotela izan zen eraikuntza eraitsi zuten, bertan eskola bat eraikitzeko. Inguruan, bada Robert F. Kennedy Avenue izeneko etorbide bat.
Kanpo loturak aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Robert Kennedy  |
Datuak: Q25310
Multimedia: Robert F. Kennedy / Q25310
