Oregon[1] Ameriketako Estatu Batuetako ipar-mendebaldeko estatu bat da. Hiriburua Salem da baina hiri nagusia, Portland.

Oregon
 Ameriketako Estatu Batuak
Ereserkia
Oregon, My Oregon (en) Itzuli
Administrazioa
Estatu burujabe Ameriketako Estatu Batuak
ISO 3166-2US-OR
HiriburuaSalem
Governor of Oregon (en) ItzuliTina Kotek
Zatiketa
Geografia
Koordenatuak43°56′09″N 120°34′30″W / 43.9358°N 120.575°W / 43.9358; -120.575
Azalera255.026 km²
MugakideakKalifornia, Nevada, Idaho eta Washington
Punturik altuenaMount Hood
Demografia
Biztanleria4.237.256 (2020ko apirilaren 1a)
208.279 (2015)
Dentsitatea16,61 bizt/km²
Etxebizitzak1.642.579
Hizkuntza ofizialabaliorik ez
Ordu eremuaOzeano Bareko ordu-eremua
oregon.gov

Lurralde menditsua da: kostaldean Coast Range dago; Cascade Range mendiek iparretik hegora zeharkatzen dute estatu osoa; ekialdean ere mendi asko daude, adibidez, Blue Mountains eta Strawberry Mountains. Hegoaldea idorra da: han dago Great Sandy basamortua. Columbia ibaia da nagusia, Washingtonen eta Oregonen arteko mugan. Snake eta Willamette ibaiak haren adarrak dira. Mendebaldean, klima epela da; barnealdean, kontinentala.

Ekonomia aldatu

Meatze asko daude: urrea, kobrea, zilarra, burdina, nikela. Haietaz gainera, aipatzekok dira argindarra Columbia ibaiaren eta haren adarren inguruan; halaber, abere-hazkuntza, nekazaritza (garia, oloa, barazkiak, fruituak), arrantza (izokina), elikagaien industria, zurgintza eta elektrometalurgia.

Historia aldatu

Europarrek kolonizatu aurretik, amerindiar herriak bizi ziren Oregonen: wailatpuak, kalapuyak, yakonak, klamathak, atapaskoak eta beste. XVI. mendetik espainiarrak eta ingelesak kostaldean ibili ziren, eta barrualdea Robert Gray-k esploratu zuen 1792an. 1819an, Espainiak Oregonekiko zituen lurralde-eskubideak Estatu Batuei utzi zizkien.

1818an, Estatu Batuek eta Britainia Handiak izenpetutako hitzarmenak bi estatu horiei ematen zien Oregonen jabetza. Estatu Batuen eta Britainia Handiaren arteko liskarren ondoren, gaurko Washington eta Idaho estatuei dagozkien lurraldeak kendu zitzaizkion Oregon lurraldeari eta, Louis McLane AEBren ordezkari aritutako negoziazioetan, 1848an sortu zen gaur egungo mugak zituen Oregon, 1859an AEBko estatu bihurtzekoa. 1861ean urrea aurkitu izanak areagotu zuen kolonizazioa; indiarrak matxinatu ziren, baina 1889an menderatu zituzten.

Kanpo estekak aldatu



  Artikulu hau Ameriketako Estatu Batuetako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Erreferentziak aldatu