Errementari (filma)
Errementari 2017an Paul Urkijo arabar zuzendariak egindako euskal filma da, Patxi Errementariaren kondairan oinarritua.
Errementari (filma) | |
---|---|
Jatorria | |
Argitaratze-data | 2018 |
Izenburua | Errementari |
Jatorrizko hizkuntza | Arabako euskara |
Jatorrizko herrialdea | Espainia |
Banatze bidea | eskatu ahalako bideo |
Ezaugarriak | |
Genero artistikoa | fantasiazko filma eta beldurrezko zinema |
Iraupena | 99 minutu |
Kolorea | koloretakoa |
Grabazio lekua(k) | Pobaleko Burdinola, Agorregiko burdinola, Ezkio eta Azkoitia |
Zuzendaritza eta gidoia | |
Zuzendaria(k) | Paul Urkijo |
Gidoigilea(k) | Paul Urkijo Asier Gerrikaetxebarria |
Antzezlea(k) | |
Ekoizpena | |
Ekoizlea | Carolina Bang Álex de la Iglesia |
Ekoizle eragilea | Paul Urkijo |
Edizioa | Paul Urkijo |
Bestelako lanak | |
Musikagilea | Pascal Gaigne |
Fikzioa | |
Kontakizunaren tokia | Araba |
errementari.com… | |
2017ko Sitgesko Fantasiazko Zinemaldian aurkeztu zuten[1] eta 2018ko martxoaren 2an estreinatu zuten zinema aretoetan.[2][3] 2018ko urriaren 12tik aurrera Netflixen ikus daiteke euskaraz.[3]
Sinopsia
aldatuHamar urte pasatu dira 1833ko Lehen Karlistalditik. Arabako herrixka batean, Alfredo izeneko Diputazioko komisario bat gertakari bat ikertzen ari da, eta arrastoek basoaren sakonean dagoen errementeria beldurgarri batera daramate.[4]
Aktoreak
aldatu- Kandido Uranga: Patxi
- Eneko Sagardoy: Sartael
- Uma Bracaglia: Usue
- Ramon Agirre: Alfredo
- Gorka Aginagalde: Tenientea
- Josean Bengoetxea: Santi
- José Ramón Argoitia: Mateo
- Iñigo de la Iglesia: Miguel
- Gotzon Sanchez: Faustino
- Aitor Urcelai: Benito
- Itziar Ituño: Ana
- Maite Bastos: Blanca
- Zigor Bilbao: Nestor
- Jon Ander Alonso: Lucas
- Naia Garcia: Cristina
- Haizea Garcia: Claudia
- Unax Gonzalez: Asier
- Elias García: isabeldar soldadua
- Pako Eizagirre: merkataria
- Almudena Cid: Maite
- Urko Olazabal: soldadu karlista
- Ander Pardo: isabeldar soldadua
- José Ruiz de Azúa: fraidea
- Ioar Argomaniz: soldadu karlista
- Ortzi Acosta: gizon gaztea
Sariak
aldatu- Donostiako Fantasiazko eta Beldurrezko Zinemaren Astearen ikusleen saria (2017)[5][6]
- Esloveniako Grossmannov festival filma in vina sarietan, luzemetraia onenari saria eta filme onenaren ikusleen saria (2018).
- Espainiako Goia Sarietan, izendapena efektu berezi onenaren sailean (2019)[7].
- Portugaleko Festival Internacional de Cinema de Terror de Lisboa sarietan, izendapena Europako filme onenaren sailean (2018).
Hizkuntza
aldatuArabako herrixka batean girotua, Arabako euskalkian oinarritutako euskalki sorberri batean grabatu zuten Koldo Zuazo eta Gorka Lazkano hizkuntzalarien laguntzaz.[8] Horretarako Urdiaingo aditz sistema hartu zuten, bertoko euskalkia bizirik dagoelako, eta inguru horretako euskarak lotura duelako Arabakoarekin. Bestalde, Arabako euskararen hainbat elementu erabili zituzten: -gaz deklinabidea, a letraz bukatzen ziren hitzei e eranstea (hormea, zaratea...), egin aditza tartekatzea eta aurreko aditzari -tu gehitzea (hartu egizu), i letrarekin bukatzen ziren aditzek azken hizkia galtzea (ikus dot, ekar dot...), eta b eta p letrak batzuetan f bihurtzea ifini, ipini-ren ordez.[9] Hala ere, ulergarritasuna mantentzeko ez zuten beti egin.
Bitxikeriak
aldatu- Filmeko herritarrak arabako euskalkian mintzo diren arren, beste pertsonaia batzuk euskara batua darabilte: liberalek, hiritarrek eta deabruak. Narratzailea, aldiz, Ataungo euskaraz mintzo da, historioa jaso zuen Barandiaran Ataundarrari keinu eginez.
- Patxiren papera egiten duen Kandido Urangak parte hartu zuen lehenago ere ipuin horren moldaketa batean. Kalabaza Tripontzia filmeko interpretazio modernoan ahotsa eman zion pertsonaia bati, galtzagorri deabruari eman ere.
- Eneko Sagardoik makillaje eta protesi ugari zeraman soinean grabaketan zehar, eta hori ezarri eta kentzeko ordu luzez egon behar izaten zuen makilatzaileen menpe.
- Alfredo pertsonaiaren berokia berde kolorekoa da, ongi igertzen ez bada ere. Arrazoia filmea girotua den garaian aberatsen artean modan zen kolorea zela da. Izan ere, horregatik deitzen zitzaien jauntxoei "letxugino".
- Filmean ageri diren karlistek txapel zuria daramate, normalean txapel gorriz irudikatzen diren arren. Izan ere, karlisten txapelak ez ziren beti gorriak izan, eta hasieran zuriak janzten zituzten, merkeagoak izaki.
- Patxiren burdinolako kanpoko eta barneko eszenak grabatzeko bi burdinola ezberdinetara jo zuten.
Erreferentziak
aldatu- ↑ «'Errementari', un cuento de demonios burlados contado en euskera antiguo» Diario Vasco 2017-10-27.
- ↑ «Martxoaren 2an estreinatuko dute zinema aretoetan 'Errementari'» Arabako alea 2018-01-03 (Noiz kontsultatua: 2018-10-14).
- ↑ a b Urkizu, Urtzi. (2018-10-12). «'Errementari' Netflixen gaurtik» Berria (Noiz kontsultatua: 2018-10-14).
- ↑ Zineuskadi. (2017-6-9). Euskal ekoizpenak pantaila handian. .
- ↑ «‘Errementarik’ irabazi du Fantasia eta Beldurrezko Zinemaren asteko publikoaren saria» Gara 2017-11-03 (Noiz kontsultatua: 2017-11-23).
- ↑ «Sariak urtez urte» Fantasiazko eta beldurrezko zinemaren astea (Noiz kontsultatua: 2018-10-14).
- ↑ «Errementari (El herrero y el Diablo) » Premios Goya 2020» www.premiosgoya.com (Noiz kontsultatua: 2019-11-12).
- ↑ Erostarbe, Gorka. (2017ko urriaren 28a). «Nahiago dut munstroak fisikoki ikustea zineman» Berria (Noiz kontsultatua: 2017ko urriaren 28an).
- ↑ Tubia, Iker. (2018-03-16). «Atmosfera sortzeko hitzak» Berria CC BY-SA 4.0 lizentziapean.