David Hilbert

matematikari alemaniarra

David Hilbert (Königsberg, Ekialdeko Prusia, 1862ko urtarrilaren 23a - Göttingen, Alemania, 1943ko otsailaren 14a) matematikari alemaniar bat izan zen, XIX. mendeko amaierako eta XX. hasierako garrantzitsuenetakotzat jotzen dena. Hainbat ideia sortu eta garatuz irabazi zuen bere izena, hala nola inbarianteen teoria, Hilberten axioma eta Hilberten espazioaren nozioa, analisi funtzionalaren oinarrietako bat. Hilbertek eta bere lana ikasi zutenek mekanika kuantikorako eta erlatibitate orokorrerako beharrezkoa zen egitura matematikoaren zati garrantzitsuak atera zituzten. Frogapen matematikaren eta logika matematikoaren sortzaileetako bat izan zen, baita matematika eta metamatematika ezberdintasunarena ere. 1900ean kaleratu zuen problema sorta batek XX. mendeko ikerketa matematikoaren zati handi baten nondik norakoa ezarri zuen: haren garrantziaren adibidea da.

David Hilbert

(1912)
Bizitza
JaiotzaZnamensk, Kaliningrad Oblast (en) Itzuli eta Kaliningrad1862ko urtarrilaren 23a
Herrialdea Prusiako Erresuma
 Weimarko Errepublika
 Alemaniar Inperioa
 Hirugarren Reicha
BizilekuaAlemania
HeriotzaGöttingen1943ko otsailaren 14a (81 urte)
Hobiratze lekuaStadtfriedhof Göttingen (en) Itzuli
Familia
Ezkontidea(k)Käthe Hilbert (en) Itzuli
Seme-alabak
Hezkuntza
HeziketaKönigsbergeko Unibertsitatea
Collegium Fridericianum (en) Itzuli
Hezkuntza-mailaArkitektura
TesiaÜber invariante Eigenschaften specieller binärer Formen, insbesondere der Kugelfunctionen (en) Itzuli
Tesi zuzendariaFerdinand von Lindemann (en) Itzuli
Doktorego ikaslea(k)Max Dehn (en) Itzuli
Sergei Natanovich Bernstein (en) Itzuli
Klara Löbenstein (en) Itzuli
Rudolf Schimmack (en) Itzuli
Teiji Takagi (en) Itzuli
Hermann Weyl
Richard Courant (en) Itzuli
Erhard Schmidt (en) Itzuli
Paul Hertz (en) Itzuli
Werner Boy (en) Itzuli
Wilhelm Ackermann
Otto Blumenthal (en) Itzuli
Erich Hecke
Oliver Dimon Kellogg (en) Itzuli
Kurt Schütte (en) Itzuli
Charles Noble (en) Itzuli
Anne Lucy Bosworth Focke (en) Itzuli
Charles Haseman (en) Itzuli
Earle Raymond Hedrick (en) Itzuli
Georg Hamel (en) Itzuli
Max Mason (en) Itzuli
Felix Bernstein
Edward Kasner
Rudolf Fueter (en) Itzuli
Margarethe Kahn
Ernst Hellinger (en) Itzuli
Alfréd Haar (en) Itzuli
Andreas Speiser (en) Itzuli
Hugo Steinhaus
David Clinton Gillespie (en) Itzuli
Otto E. Neugebauer (en) Itzuli
Ludwig Föppl (en) Itzuli
Alexandru Myller
Wallie Abraham Hurwitz (en) Itzuli
Bernhard Baule (en) Itzuli
Ugo Napoleone Giuseppe Broggi (en) Itzuli
Wilhelmus Westfall (en) Itzuli
Walther Rosemann (en) Itzuli
Gottfried Rückle (en) Itzuli
Heinrich Dörrie (en) Itzuli
Kurt Grelling (en) Itzuli
Johann Oswald Müller (en) Itzuli
Heinrich Behmann (en) Itzuli
Georg Prange (en) Itzuli
Paul Funk (en) Itzuli
Albert Andrae (en) Itzuli
Walter Lietzmann (en) Itzuli
Arnold Schmidt (en) Itzuli
Gabriel Sudan (en) Itzuli
Arthur Robert Crathorne (en) Itzuli
Edgar Jerome Townsend (en) Itzuli
Hans von Schaper (en) Itzuli
Michael Feldblum (en) Itzuli
Fritz Beer (en) Itzuli
Legh Wilber Reid (en) Itzuli
Karl Sigismund Hilbert (en) Itzuli
Sophus Marxsen (en) Itzuli
Ljubowj Sapolsky (en) Itzuli
Otto Zoll (en) Itzuli
Paul Kirchberger (en) Itzuli
Albert Kraft (en) Itzuli
Hugo Kistler (en) Itzuli
William D. Cairns (en) Itzuli
Otto Mühlendyck (en) Itzuli
Hans Bolza (en) Itzuli
Jakob Grommer (en) Itzuli
Kurt Schellenberg (en) Itzuli
Willi Windau (en) Itzuli
Gerhard Janßen (en) Itzuli
Rudolf Schimmack (en) Itzuli
Eva Koehler (en) Itzuli
Georg Lütkemeyer (en) Itzuli
Hellmuth Kneser (en) Itzuli
Robert König (en) Itzuli
Haskell Curry
Hyman Levy (en) Itzuli
Hizkuntzakalemana
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria, unibertsitateko irakaslea, filosofoa, fisikaria eta matematikaria
Lantokia(k)Göttingen
Enplegatzailea(k)Göttingengo Unibertsitatea
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
InfluentziakImmanuel Kant
KidetzaRoyal Society
Saxon Academy of Sciences and Humanities (en) Itzuli
Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia
Zientzien Bavariar Akademia
Göttingengo Zientzien Akademia
Sobietar Batasuneko Zientzien Akademia
Suediako Zientzien Errege Akademia
Hungariako Zientzien Akademia
Linzeen Akademia
Zientzien Errusiar Akademia
Prusiako Zientzien Akademia
XL izeneko Zientzien Akademia Nazionala
Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala
Arteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia
Accademia delle Scienze di Torino
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: David Hilbert Aldatu lotura Wikidatan
Biografia
Alemania
Artikulu hau Alemaniako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.