John von Neumann

John von Neumann
	; Irudi gehiago
Ameriketako Matematika Elkarteako lehendakari	; 1951 - 1952 ; ← Joseph Leonard Walsh (en) - Gordon Thomas Whyburn (en) →
Ameriketako Matematika Elkarteako lehendakari
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Neumann János Lajos
Jaiotza	Budapest, 1903ko abenduaren 28a
Herrialdea	Hungaria ; Ameriketako Estatu Batuak (1937 -
Lehen hizkuntza	hungariera
Heriotza	Walter Reed Army Medical Center (en) eta Washington, 1957ko otsailaren 8a (53 urte)
Hobiratze lekua	Princeton Cemetery (en)
Heriotza modua	berezko heriotza: garuneko minbizia
Familia
Aita	Max von Neumann
Ama	Margaret Neumann
Ezkontidea(k)	Mariette Kövesi (en) (1930 - 1936); Klara Dan von Neumann (en) (1938 - 1957ko otsailaren 8a)
Seme-alabak	ikusi Marina von Neumann Whitman (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Fasori Gimnázium (en) ; (1911 - 1921) ; Frederiko Gilen Unibertsitatea ; (1921 - 1923) : Ingeniaritza kimiko; ETH Zürich ; (1923 - 1925) : Ingeniaritza kimiko; Eötvös Loránd University (en) ; (1926 - 1926) Doktoretza : matematika; Göttingengo Unibertsitatea ; (1926 - 1927)
Tesia	The Axiomatization of Set Theory (en)
Tesi zuzendaria	Lipót Fejér
Doktorego ikaslea(k)	Donald B. Gillies (en) ; Maurice Pryce (en) ; Israel Halperin (en) ; Friederich Ignaz Mautner (en) ; John Patterson Mayberry (en)
Hizkuntzak	hungariera; frantsesa; alemana; latina; antzinako greziera; ingelesa
Irakaslea(k)	László Rátz (en) ; Gábor Szegő (en)
Jarduerak
Jarduerak	matematikaria, informatikaria, fisikaria, ekonomialaria, unibertsitateko irakaslea eta zientzialaria
	Parte-hartzailea Manhattan Proiektua ;
Enplegatzailea(k)	Frederiko Gilen Unibertsitatea (1926 - 1929); Hanburgoko Unibertsitatea (1929 - 1930); Princetongo Unibertsitatea (1930 - 1933); Princetongo Ikasketa Aurreratuen Institutua (1933 - 1957); Ballistic Research Laboratory (en) (1940 - 1941); Naval Ordnance Laboratory (en) (1941 - 1955); Los Alamosko Laborategi Nazionala (1943 - 1955); Armed Forces Special Weapons Project (en) (1950 - 1955); United States Atomic Energy Commission (en) (1955 - 1957ko otsailaren 8a)
Lan nabarmenak	ikusi von Neumann cellular automaton (en) ; Von Neumann neighborhood (en) ; von Neumann universal constructor (en) ; Von Neumannen arkitektura; von Neumann algebra (en) ; von Neumann–Morgenstern utility theorem (en) ; von Neumann regular ring (en) ; Von Neumann–Bernays–Gödel set theory (en) ; von Neumann universe (en) ; Von Neumann conjecture (en) ; von Neumann entropy (en) ; Von Neumann stability analysis (en) ; abelian von Neumann algebra (en) ; von Neumann ordinal (en) ; Von Neumann equation (en) ; von Neumann bicommutant theorem (en) ; Weyl–von Neumann theorem (en) ; minimax theorem (en) ; First draft of a report on the EDVAC (en) ;
Jasotako sariak	ikusi Askatasunaren Domina Presidentziala (1956) ; Carl-Gustaf Rossby Research Medal (1956) ; Bôcher Memorial Prize (1938) ; Enrico Fermi Award (1956) ; Josiah Willard Gibbs Lectureship (1947) ; Silliman Memorial Lectures (1955) ; Medal for Merit (1947) ; Albert Einstein Award (1956) ; Financial Times Person of the Year (1999) ; Fellow of the Institute of Mathematical Statistics (1945) ; Fellow of the Econometric Society (1947) ;
Kidetza	Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Amerikako Sozietate Filosofikoa; Arteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia; Linzeen Akademia; London Mathematical Society (en) ; Institute of Mathematical Statistics; Econometric Society (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	judaismoa; kristautasuna; katolizismoa

John von Neumann Estatu Batuetako matematikaria izan zen, Hungarian jaioa (Budapest, 1903ko abenduaren 28a - Washington, 1957ko otsailaren 8a). Fisika kuantikoari buruzko ikerketak egin zituen, besteak beste. Bigarren Mundu Gerran hidrogenozko bonba egiten lagundu zuen. Theory of Games and Economic Behavior liburua argitaratu zuen 1944. urtean, O. Morgensternekin batera. Buruko minbiziak jota hil zen.

Erreferentziak aldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik hartu da. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: John von Neumann

Datuak: Q17455
Multimedia: John von Neumann