Artikulu hau Bizkaiko auzo-herriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «San Migel».

San Migel Basauriko auzo bat da (Bizkaian). Udalerriaren sorrera-nukleoa osatzen du, non jatorrizko eliza San Migel parrokiaren aurrean sortu zen.

San Migel
Administrazioa
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Bizkaia
Bizkaiko eskualdeaBilboaldea
UdalerriaBasauri
Posta kodea48970
Geografia
Koordenatuak43°13′15″N 2°53′14″W / 43.22083°N 2.88722°W / 43.22083; -2.88722
Map
Demografia

2008ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera, auzoak 4.278 biztanle zituen.

Historia

aldatu

1510ean San Migel parrokia eratu zen Basauri izeneko parajeko lurretan. Hori dela eta, Basauriko San Migel Elizatea izeneko lurralde-erakundea sortu zela uste da, Arrigorriagako elizatearekiko independentea. Ordutik, Basauriko udalerri berriak bere udaletxea eta herrigune garrantzitsuena mantentzen du San Migel inguruan, udalerriko jatorrizko parrokiaren ondoan, baina 1902an udaletxea Arizgoiti auzora aldatzea erabaki zen, herritik urrunen dauden bi muturretatik (Finaga (San Migel) eta El Boquete) distantzia berdinekoa delako. Basauriko San Migel Elizatea praktikan udalerria izan arren, 1858ra arte, Bizkaiko jaurerria behin betiko desegin baino urte batzuk lehenago, ez zuen bere eserlekua lortu Bizkaiko Batzar Nagusietan, hitzarekin eta botoarekin, gainerako elizate eta hiribilduek bezala. Izan ere, Basaurik eta Arrigorriagak ez zuten Basauriko parajea behar bezala bereizi, eta, beraz, Basaurik hiru mende baino gehiago behar izan zituen Batzar Nagusietan sartzeko, gainerako herrien baldintza berberetan. Basaurik XX. mendean izan zuen garapen urbanistiko eta demografiko handiak, Nerbioi eta Ibaizabal ibaien erriberan zehar industriak instalatu ondoren, San Migelen egungo hirigintza- eta gizarte-bilbea sendotu zuen, Espainia osoko pertsona eta familia asko jaso zituena. Adibidez, Hernan Cortes auzunea sortu zen, besteak beste. Garapen horrek, praktikan, Basauri ondo definitutako bi gunetan banatzea eragin zuen: alde batetik, Arizgoitiko udal berriaren inguruan eraikitako gune garrantzitsuena. Bestetik, San Migelen nukleorik txikiena. Horrela, San Migel gaur egun Basauriko auzo batean eratzen da, Basauriko gune garrantzitsuenaren izaera galdu ondoren.

Demografia eta biztanleria

aldatu
San Migelgo biztanleria
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
4.021 4.067 3.995 4.048 4.166 4.212 4.234 4.244 4.278

Garraiobideak

aldatu

San Migelek irailaren 29an ospatzen ditu herriko jaiak. San Migel Goiaingerua, San Faustorekin batera, Basauriko patronatukidea da.

Kultura

aldatu
  • 1957ko irailaren 29an, San Migel Egunean, Indartsu dantza taldeak aurkezpen ofiziala egin zuen, hilabeteetako prestakuntzaren ondoren, beste talde batzuetako begiraleekin batera, hala nola Bilboko Dindirri eta Gaztedi. 1955. urtearen amaieratik aurrera, Manuel Oruemazaga (Imanol) apaiz gaztea San Migelera iritsi zenean, eta Martin Sagasti erretoreak bultzatuta, euskal tradizioak eta kultura sustatzeko eta herri-erromerietan, prozesioetan eta festetan parte hartzeko gazte-talde bat sortzeko ideia sortu zen herrian. Horrela sortu zen Indartsu OAR (Organización Atlético Recreativa), hasiera batean txistu taldeak eta dantza taldeak osatua, eta bi urte geroago, futbol taldea eta mendikoa batuko zaizkio.
  • San Migel Kantari ekimena 2013 urtearen amaieran sortu zen.  2013ko abenduan, Euskararen Nazioarteko Eguna ospatu ondoren, herritar batzuek hilean behin kaleetan zehar eta tabernarik taberna euskaraz kantatzea erabaki zuten.

Kirolak

aldatu

San Migelek frontoi handi bat eta belar artifizialeko futbol-zelai bat ditu, 1.000 pertsona inguruko edukierarekin. Aipatzekoak dira San Miguelen esku pilota eskola eta 1957an sortutako U.D San Miguel futbol taldea. Bere zelaia Abaroa auzoan dago.

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa