Willem Jacob Luyten
Willem Jacob Luyten (Semarang, 1899ko martxoak 7-Minneapolis, 1994ko azaroak 21) Herbehereetan jaiotako estatubatuar astronomo bat izan zen.
| Willem Jacob Luyten | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Semarang, 1899ko martxoaren 7a |
| Herrialdea |  Herbehereetako Erresuma  Ameriketako Estatu Batuak |
| Lehen hizkuntza | nederlandera |
| Heriotza | Minneapolis, 1994ko azaroaren 21a (95 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Leidengo Unibertsitatea Amsterdamgo Unibertsitatea |
| Hezkuntza-maila | Doktoretza |
| Tesi zuzendaria | Ejnar Hertzsprung |
| Hizkuntzak | ingelesa nederlandera |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | astronomoa eta unibertsitateko irakaslea |
| Enplegatzailea(k) | Harvard Unibertsitatea Harvard College Behatokia Lick behatokia Minnesotako Unibertsitatea Boyden Observatory (en)  |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Nazioarteko Astronomia Elkartea Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala |
Luyten Ekialdeko Herbeheretar Indietan jaio zen, non bere aitak frantsesezko irakasle bezala lan egiten zuen.
11 urte zituenean Halley kometa ikusi zuen, eta, une horretatik aurrera astronomiagatik interesatzen hasi zen. Luytenek sekulako erraztasuna zuen hizkuntzak ikasteko, eta bederatzi hizkuntza ezberdin hitz egin zitzakeen. 1912an bere familiarekin batera Herbehereetara joan zen, non astronomia ikasi zuen Amsterdamgo Unibertsitatean. Han arteetako batxilergoa amaitu zuen 1918an.
Ejnar Hertzsprungekin Leidengo Unibertsitatean doktoretza lortu zuen lehen ikaslea izan zen, 22 urte zituenean. 1921ean AEBetar joan zen, non Lick Behatokian lan egin zuen. 1923tik 1928ra Luytenek Harvard College Observatoryn lan egin zuen. Hurrengo hiru urteak Hegoafrikako Bloemfontein hirian eman zituen, non Willemina H. Miedema ezagutu zuen, honekin ezkonduz 1930eko otsailak 5ean.
1931n AEBetara itzuli zen, eta 1931tik 1967ra irakasle bezala lan egin zuen Minnesotako Unibertsitatean. Ondoren, 1967tik hil zen arte astronomiara dedikatu zen.
Izarren mugimendu propioa ikertu zuen eta nano zuri ugari aurkitu zituen; hain zuzen ere Luyten izan zen izen hori erabiltzen lehena. Eguzkiaren antzekoak ziren eta honengandik gertu zeuden izarrak ere aurkitu zituen, Luytenen izarra kasu, bere izena daramana, edo Luyten 726-8 izar sistema, UV Ceti izar ñirñirkaria duena.
Sariak
aldatu
Datuak: Q58961
