Ticino
Ticino (alemanez Tessin) Suitzako hegoaldean dagoen kantonamendua da, italierazko hiztunak nagusi dituena. Hiriburua Bellinzona da.
Ticino | |||
---|---|---|---|
Suitza | |||
Administrazioa | |||
Izen ofiziala | Ticino | ||
Estatu | Suitza | ||
ISO 3166-2 | CH-TI | ||
Hiriburua | Bellinzona | ||
Zatiketa | |||
Geografia | |||
Koordenatuak | 46°19′N 8°49′E / 46.32°N 8.82°E | ||
Azalera | 2.812,15 km² | ||
Mugakideak | Grisonia, Uri kantonamendua, Valais kantonamendua, Piemonte, Lombardia, Comoko probintzia, Vareseko probintzia eta Verbano-Cusio-Ossolako probintzia | ||
Punturik altuena | Rheinwaldhorn (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 353.343 (2018ko abenduaren 31) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat | ||
Dentsitatea | 125,65 bizt/km² | ||
Hizkuntza ofiziala | italiera | ||
Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||
Matrikula | TI | ||
ti.ch |
Alpe mendiek hartzen dute kantonamendua eta, San Gotardoko tunelari esker (28 km), Italiaren eta Suitzaren arteko komunikabide garrantzitsuenetako bat da. Iparraldea oso menditsua da eta hegoaldean, zelaiagoa eta epelagoa baita, bizi dira ia biztanle gehienak. Ticino ibaia igarotzen da handik, eta hego eta hego-mendebaldeko eskualdeetan Luganoko eta Maggiore aintzirak daude. Laborantza (garia, garagarra, patatak, fruitu arbolak, tabakoa, mahatsa), abere hazkuntza (behi azienda) eta turismoa dira ekonomia jarduera nagusiak.
Geografia
aldatuMugakideak
aldatuIparraldean Uri eta Grisonia kantonamenduak, hegoaldean Lonbardia (Italia), ekialdean Grisonia eta Lonbardia berriro eta mendebaldean Piemonte (Italia) eta Valais kantonamendua mugakide ditu.
Barrutiak
aldatuBarrutiak
aldatuTicino kantonamendua ondorengo barrutiek osatzen dute:
Bellinzona barrutia
Blenio barrutia
Leventina barrutia
Locarno barrutia
Lugano barrutia
Mendrisio District (en)
Riviera District (en)
Vallemaggia barrutia
Hiri nagusiak
aldatu- Ascona
- Chiasso
- Bellinzona (kantonamenduren hiriburua)
- Locarno
- Lugano (hiri handiena)
Historia
aldatuMilango dukearen mende zegoen XIII. mendean baina suitzarrek konkistatu zuten 1403-1516 urteetan. 1803. urtean bihurtu zen kantonamendu.
Ikus, gainera
aldatuErreferentziak
aldatu- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
aldatu- (Italieraz) Webgune ofiziala