Ticino (ibaia)
Tesino edo Ticino[1] (italieraz: Ticino; frantsesez eta alemanez: Tessin; lombardieraz Tisin, Tesìn edo Tzìch; latinez: Ticinus) Suitza hegoaldeko eta Italia iparraldeko ibaia eta Po ibaiaren adar nagusia da.
| Ticino | |
|---|---|
| (Ticino - Tessin - Tisin -Tesin - Tzìch) | |
 | |
| Datu orokorrak | |
| Luzera | 248 km |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 45° 09′ 00″ N, 9° 14′ 00″ E / 45.15°N,9.233333°EKoordenatuak: 45° 09′ 00″ N, 9° 14′ 00″ E / 45.15°N,9.233333°E |
| Herrialdea | Suitza eta Italia |
| Lurraldea | Ticino |
| Hidrografia | |
| Ur-emaileak | |
| Arroaren azalera | 7.228 km² |
| Arro hidrografikoa |
Po basin  |
| Lakuak | Maggiore |
| Bokalea | Po eta Maggiore |
Italiako zazpigarren ibai luzeena da (248 km). Arroak 7.228 km²ko azalera hartzen du, eta batez besteko emaria 350 m³/s da. Italiako bigarren ibairik emaritsuena da.
Eduki-taula
GeografiaAldatu
Ticino ibaia Suitzako Passo della Novenan (alemanez Nufenenpass) jaiotzen da, San Gotardo mendigunean, Valais kantonamendua eta Ticino kantonamenduaren mugan.
Suitzako Val Bedretto, Leventina eta Riviera haranak eta Magadinoko ordokia zeharkatu ostean Maggiore aintziran isurtzen da. Handik irteten delarik Italiako Padanar ordokian zehar igarotzen da. Azkenik, Paviatik pasatu eta beheraxeago, Po ibaira isurtzen da.
Italian Varese, Novara, Milan eta Paviako probintziak igarotzen ditu.
EkonomiaAldatu
Suitzan Ticino ibaia energia elektriko iturri garrantzitsua da, bere emariaren batez bestekoa 350 m³/s baita. Italian ureztaketarako erabiltzen da, batez ere.
InguruneAldatu
Italiako ibilbidean, ibaiak bi natura-parke igarotzen ditu, Europako ibai-parke handiena osatuz. Natura-parkeak hauek dira:
ErreferentziakAldatu
Kanpo loturakAldatu
| Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ticino (ibaia) |
- (Italieraz) Parco piemontese della valle del Ticino
- (Italieraz) Parco lombardo della valle del Ticino
- (Italieraz) Festival del Tesino