Saddam Hussein

Saddam Hussein Abd al-Majid al-Tikriti (1937ko apirilaren 28a - 2006ko abenduaren 30a). Arabieraz: صدام حسين عبد .المجيد التكريتي politikari eta militar sunita irakiarra. Irakeko diktadore izan zen 1979tik 2003ko apirila arte eta beranduago, 2006ko azaroaren 5ean, gizateriaren aurkako krimenengatik heriotza zigorrera kondenatu zuten.

Saddam Hussein
(2004) Irudi gehiago
Irakeko lehen ministro 1994ko maiatzaren 29a - 2003ko apirilaren 9a ← Ahmad Husayn Khudayir as-Samarrai (en) - Mohammad Bahr al-Ulloum (en) → Irakeko presidentea 1979ko uztailaren 16a - 2003ko apirilaren 9a ← Ahmed Hassan al-Bakr (en) - Coalition Provisional Authority (en) → Irakeko lehen ministro 1979ko uztailaren 16a - 1991ko martxoaren 23a
Bizitza
Jaiotza	Al-Awja (en) , 1937ko apirilaren 28a
Herrialdea	Irakeko Erresuma  (1937 -  1958) Iraqi Republic (1958–1968)  (1958 -  1968) Ba'athist Iraq  (1968 -  2003)
Bizilekua	As-Salam Palace (en)
Heriotza	Kadhimiya (en) , 2006ko abenduaren 30a (69 urte)
Hobiratze lekua	Al-Awja (en)
Heriotza modua	heriotza zigorra: urkatzea
Familia
Aita	Hussein 'Abid al-Majid
Ezkontidea(k)	Sajida Talfah (en)  (1958 -  2006ko abenduaren 30a) Samira Shahbandar (en)  (1986 -  2006ko abenduaren 30a)
Seme-alabak	ikusi Uday Hussein (en) Raghad Hussein (en) Hala Hussain (en) Rana Hussein (en) Qusay Hussein (en) Ali Hussein (en)
Hezkuntza
Heziketa	Nolan Catholic High School (en) Kairoko Unibertsitatea (1960 - : zuzenbide
Hizkuntzak	arabiera
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, militarra, idazlea eta eleberrigilea
Altuera	186 zentimetro
Lan nabarmenak	ikusi Zabibah and the King (en)
Jasotako sariak	ikusi Elisabet Katolikoaren Ordenaren Gurutze Handia  (1974) Meritu Zibilaren Ordenaren Lepokoa  (1978) Order of Stara Planina José Martí ordena  (1978) Detroit Key  (1980) Order of Mubarak the Great Order of the Yugoslav Star Order of the Two Rivers
Zerbitzu militarra
Adar militarra	Iraqi Armed Forces (en) Republican Guard (en)
Gradua	Mushir (en) mariskal
Parte hartutako gatazkak	Iran-Irak gerra Invasion of Kuwait (en) Golkoko Gerra Irakeko Gerra 1991 Iraqi uprisings (en) Iraqi–Kurdish conflict (en) Kurdish Rebellion of 1983 (en) Iraqi invasion of Iran (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	sunismoa
Alderdi politikoa	Baath Alderdi Arabiar Sozialista

Baath Alderdikoa (zeinek panarabismo sekularraren, ekonomia modernizazioaren eta sozialismoaren alde jotzen zuen), Irakeko 1968ko estatu kolpean parte hartze handia izan zuen Husseinek. Hori dela-eta, Ba'ath alderdiak boterea eskuratu zuen. Boterean Ahmed Hassan al-Bakr zegoela (Saddam Husseinen lehengusua), Hussein presidenteordea izan zen. Gobernua eta armadaren arteko lehiaz baliatuta, errepresioa areagotu eta bere autoritatea indartu zuen.

Presidentetza lortutakoan, gobernu autoritarioa osatu zuen. Iranen kontrako gerraz (1980-1988) zein Golkoko inbasioaz (1991) profitatu zen aginteari eusteko. Independentziaren alde jotzen zuten kurduek zein xiitek Husseinen errepresio latza jasan behar izan zuten. Beste aldetik, arabiarren artean ospe handia izaten zuen, Israeli aurre egiteagatik.

Saddam kartzelan

Saddam Iraken harrapatu zutenean

Ameriketako Estatu Batuek kargutik kendu zuten 2003an herrialdea inbaditzean. Abenduaren 13an atzemanda, gizateriaren kontrako krimenak leporatu zizkioten Irakeko gobernu berriak izendatutako Epaitegi Berezian. Auzitegiak 2006ko azaroaren 5ean eman zuen epaia, eta Sadam Hussein heriotza zigorrera kondenatu zuen. Azkenik, 2006ko abenduaren 30 urkatu egin zuten.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Saddam Hussein

• Datuak: Q1316
• Multimedia: Saddam Hussein