Patxi Andion
Patxi Andion, jaiotzez izenez Francisco José Andion González (1947ko urriaren 6a, Madril – Cubo de la Solana, Soria, 2019ko abenduaren 18a) euskal herritar kantautore, musikari, aktore, idazle eta soziologia irakasle bat izan zen. 1970eko hamarkadan hainbat filma antzeztu zituen eta nagusiki kantautorea izateagatik ezaguna da.
| Patxi Andion | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotza | Madril, 1947ko urriaren 6a |
| Herrialdea |  Espainia |
| Heriotza | Cubo de la Solana, 2019ko abenduaren 18a (72 urte) |
| Heriotza modua | istripuzko heriotza: trafiko-istripua |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Amparo Muñoz (1976 - 1977) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | aktorea, kantugilea, unibertsitateko irakaslea, musikaria, idazlea, egile abeslaria eta telebista-aktorea |
| Enplegatzailea(k) | Gaztela-Mantxako Unibertsitatea |
| Genero artistikoa | egile abeslaria |
| Musika instrumentua | ahotsa |
      | |
Gaztaroa aldatu
Aitak Espainiako Gerra Zibilean borrokatu zuen; Errepublikako Herri Armadaren UGTren 51. Dibisioan komisario politikoa izan zen, Levanteko frontean. Gerra ostean gartzelaratua, 1947ko urtarrilean askatu zuten. Ordurako familia Madrilen instalatua zegoen, eta aita ezin zen handik mugitu tarteka autoritateen aurrean aurkeztu beharra zuelako; beraz familia bertan gelditu zen. Baina hirian gosetea zegoen eta, orduko ohiturari jarraituta, jaio eta 17 egunera Patxi Euskal Herrira bidali zuten, familiarekin; denbora gehiena Azkoitiako Sautza baserrian eman zuen; eta beste urtebete Ondarroan. Koskortutakoan itzuli zen Madrilera.[1]
Euskaltasuna aldatu
Nagusiki gaztelaniaz abestu izan bazuen ere, bere burua beti euskaldun bezala aurkeztu zuen.[1] Euskaraz ere aritu zen, Francoren diktadurako urteetatik: besteak beste 1970ean Television Españolan "Luces en la Noche" saioan;[2] eta 1973an disko oso bat grabatu zuen euskaraz Jose Mari Iparragirreren kantuekin; lan honetako Trapu zaharrak abestiaren bertsioak ospe handia lortu zuen.
Diskografia aldatu
- Retratos. (1969)
- Once canciones entre paréntesis. (1971)
- Palabra por palabra. (1972)
- Posiblemente. (1972)
- A donde el agua. (1973)
- Jose Maria Iparragirre Patxi Andion'en era. (1973)
- Como el viento del norte. (1974)
- El libro de buen amor. (1975)
- Viaje de ida. (1976)
- Cancionero prohibido. (1978)
- Arquitectura. (1979)
- Evita (musikala). (1981)
- Amor primero. (1983)
- El balcón abierto.(1986)
- Nunca, nadie. (1998)
- Porvenir. (2010)
- 4DM (Cuatro días de Mayo). (2014)
- Atiempo. (estrenatzeke)
Elkarlanak aldatu
- Poetas en Nueva York ("Oda a Walt Whitman" abestia).
Soinu banda aldatu
- Vallekas (1987). "La estanquera de Vallecas" filmaren soinu bandako abesti nagusia
Filmografia aldatu
- El libro del Buen Amor (1975) (aktorea eta konposatzailea). Julián Marcos eta Tomás Aznarrek zuzendua, Arcipreste de Hitaren idazlanean oinarritua.
- La otra alcoba (1976) (aktorea eta konposatzailea). Eloy de la Iglesiak zuzendua.
- Libertad provisional (1976) (aktorea eta konposatzailea). Roberto Bodegasek zuzendua.
- Caperucita y Roja (1977) (aktore). Aitor Goirocelaya eta Luis Revengak zuzendua.
- Acto de posesión (1977) (aktore). Javier Aguirrek zuzendua, Miguel de Unamunoren "Dos madres" liburuan oinarritua.
- Asesinato en el Comité Central (1982) (aktorea). Vicente Arandak zuzendua, Manuel Vázquez Montalbánen liburuan oinarritua.
- Corazón de papel (1982) (aktorea). Roberto Bodegasek zuzendua.
- La rosa de los vientos (1983) (aktorea). Patricio Guzmánek zuzendua.
- Las pícaras (1983) ("La Pícara Justina" atalean antzeztu zuen). Telesaila.
- Página de sucesos (1985) (aktorea). Antonio Giménez Ricok zuzendutako telesaila.
- Puzzle (1986) (aktorea). Lluís Josep Comerónek zuzendua.
- La estanquera de Vallecas (1986) (aktorea eta konposatzailea). Eloy de la Iglesiak zuzendua.
- Brigada Central (Lehen denboraldia - 14 atal) (1989). Pedro Masók zuzendutako telesaila.
- La sal de la vida (1995) (aktorea). Eugenio Martínek zuzenduta.
- La virtud del asesino (1997) (aktore eta gidoigilea). Roberto Bodegasek zuzendua, Patxi Andion berak idatzitzako liburuan oinarritua.
Liburuak aldatu
- Canciones y otras palabras previas (1980), Emiliano Escolar argitaletxea.
- Susan (todo está por vivir) (1983), Nueva Politécnica argitaletxea.
- La virtud del asesino (1998), Planeta argitaletxea.
- La caza racional (2003), Universidad de Castilla-La Mancha argitaletxea.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b Puerto Cultura - Patxi Andión.. (Noiz kontsultatua: 2023-11-18).
- ↑ (Gaztelaniaz) Luces en la noche: Patxi Andión | RTVE Play. 2023-03-11 (Noiz kontsultatua: 2023-11-18).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q7148804
