Muniain (Artzibar)

Artikulu hau Artzibarko herri hustuari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Muniain (argipena)».

Muniain —edo, izen bereko beste herrietatik bereizteko, Muniain Artzibar— Artzibar udalerriko leku zaharra eta gaur egun urpeko herri hustu bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Pirinioaurrea eskualdean.

Muniain
Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Muniango ikuspegia hegoaldetik, urtegia baino lehen
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Pirinioaurrea
Udalerria	Artzibar
Administrazioa
Mota	herri hustu (urpean)
Izen ofiziala	Muniain
Posta kodea	31439
Herritarra	muniaindar
Geografia
Koordenatuak	42°51′30″N 1°20′22″W
Garaiera	574 metro
Distantzia	45,7 km (Iruñetik)
Demografia
Biztanleria	0 (2020)

Bertako biztanleak muniaindarrak ziren.

Izena

Muniain toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:

• Munayn (1268)
• Munayn (1280)
• Muniayn (1350)
• Munayn (1366)
• Muniayn (1532)
• Muniain (1534)
• Muniain (1626)
• Muniain (1800)
• Muniain (1930)
• Muniain (1966)

Ezaugarriak

Armarria

Muniaingo armarria Artzibarko armarria da. Armarri honek honako blasoi hau du:

«

Hondo urdin batez eta aurrean astigar batez terrazatzatuta osatuta dago, gainean zilarrezko bi ezpata urrezko eskutoki gurutzatuekin, metal bereko balantza bati eusten diotenak.

»

Geografia

Muniain Artzibarran dago, Itoitzeko urtegiaren pean.

Inguru naturala eta kokapena

Artzibar kokatzeko ez dago aho bateko akordiorik. Egia esan, Zaraitzu eta Erronkaribar ibarretan bezala, haran horien iparraldea Pirinioetakoa da, eta hegoalde Pirinioaurreatarra, klima eta landaretza aldaketa nabariarekin. Trantsizio-eremu bat da, eta bi espazioen muga edo muga hori Larrogain, Elke-Pausaran, Peñas Baxas eta Lareki mendien arteko irudizko lerro batekin markatu daiteke.

Artzibar ibarra berezia da, bitxia beharbada, eta Erdi Arokan galtzen da bere jatorria. Ez dio jarraitzen ibai baten inguruan garatzeko zonako arauari. Bi adar bereiz ditu, Irati eta Urrobi ibaien ibilbideei jarraituz, eta hirugarren adar erdi bortxatu bat Gurpegi errekaren inguruan.

Klima

Udalerriko gunerik garaienetan izan ezik, Artzibar gehienean klima azpimediterraneoa nagusi da. Urteko batez besteko tenperatura 6 eta 12 gradu bitartekoa da (sei gradu mendietan eta hamabi herrigunean). Prezipitazioak 1 000 eta 1 600mm bitartekoak dira, betiere udaberrian eta udazkenean ugariagoak. Urteroko egun euritsuak 100-120 inguru izaten dira, eta azarotik apirilera ohikoa da elurra jaustea.

Baso-soiltze gogorra jasan dute Artzibar aldeko basoek. Pagoa, pinu basatia, haritza eta artea dira zuhaitzik ugarienak. Artea, arroilean eta ipar eta ipar-mendebaldeko mendietan hedatzen da batez ere. Birlandatutako pinuek 1 000 hektareatik gora hartzen dituzte, batez ere Austriatik ekarritako pinu lariziarrak dira.

Estazio meteorologikoak

Artzibarren dagoen Orotz-Betelu udalerrian (ibarraren parte da geografikoki, baina ez administratiboki), itsasoaren mailatik 619 metrora, Nafarroako Gobernuak 1993n jarritako estazio meteorologikoa dago.

Datu klimatikoak (Orotz-Betelu, 1993-2020)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	18.0	21.0	25.0	27.0	31.0	39.0	38.0	39.0	34.0	28.0	22.0	17.0	39.0
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	8.2	9.1	11.9	15.1	18.5	23.5	26.2	26.4	22.6	17.8	11.8	8.8	16.7
Batez besteko tenperatura (ºC)	4.4	4.8	7.2	10.2	13.3	17.5	19.9	19.7	16.5	12.8	7.9	5.0	11.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	0.7	0.5	2.5	5.3	8.1	11.5	13.7	13.0	10.4	7.8	4.0	1.1	6.5
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-9.0	-10.0	-11.0	-2.0	0.0	2.0	5.0	6.0	1.0	-3.0	-7.0	-10.0	-11.0
Pilatutako prezipitazioa (mm)	157.6	130.4	121.0	114.7	89.9	64.5	45.8	50.3	81.4	111.3	162.7	141.3	1270.9
Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm)	75.0	72.0	65.0	62.0	45.0	65.0	58.0	140.2	97.0	98.0	72.0	91.0	140.2
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	14.4	12.9	11.9	13.4	11.8	7.6	5.9	6.7	8.4	11.2	14.1	13.1	131.4
Elur egunak (≥ 1 mm)	2.8	3.8	2.0	0.9	0.1	0.0	0.0	0.0	0.0	0.1	1.0	1.9	12.6
Iturria: Nafarroako klimatologia zerbitzua

---

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Historia

565 metroko altueran zegoen kokagune txiki bat zen, Artozkiko lautadaren ipar-mendebaldean. Bere profila erraz antzeman zitekeen errepide gainean, jaurerri txikian bezala, zelatari txiki bat bezala, Artozkiko zentral hidroelektrikoaren eta herriaren artean. Hasieran ez zegoen argi urak hartuko zuen edo bota gabe utziko zuten. 1989ko Itoizko urtegiaren ingurumen-inpaktuari buruzko hasierako txostenean ez zen hura suntsitzea baloratzen, nahiz eta, azkenean, hondeamakinek eraitsi zuten 2003an.

Itoizko urtegiak Muniainen eragindako kalteen konparazioa

1980 2000 2020

Demografia

2020 urteko erroldaren arabera 0 biztanle zituen Muniain.

2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
1	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0	0

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Ondasun nabarmenak

• Santa Zezilia eliza, Erdi Aroko kristiau eliza, gaur egun urpean

Ikus, gainera

• Artzibar
• Pirinioaurrea
• Zangozako merindadea
• Nafarroa Garaia

Kanpo estekak

• Artzibarko Udalako webgune ofiziala

• Datuak: Q12263888
• Multimedia: Muniáin de Arce/Muniain Artzibar / Q12263888