Fuji zirkuitoa

Fuji Speedway» orritik birbideratua)

Fuji zirkuitua (japonieraz 富士スピードウェイ|Fuji Supīdowei) Fuji mendiaren magalean dagoen motor kirol-zirkuitoa da, Oyama, Suntō barrutian, Shizuoka prefektura, Japonia. 1960ko hamarkadaren hasieran eraiki zen. 1980ko hamarkadan, Fuji zirkuitua FIArako erabili zen. ​Munduko Auto Txapelketa eta lasterketa nazionalak antolatu ziren. Jatorriz, Mitsubishi Estate Co-k kudeatzen zuen Fuji zirkuitua Toyota Motor Corporation-ek erosi zuen 2000. urtean. Zirkuitu horrek Japoniako 1F Sari Nagusia hartu zuen 2007an, Hondaren[1] jabetzako Suzuka zirkuitua ordezkatuz ia 30 urte geroago. Fuji zirkuituak 2008ko lasterketa antolatu ostean, Japoniako Sari Nagusia Suzukara itzuli zen 2009tik aurrera. Super GT Fuji 500 km-ko lasterketa zirkuituan egiten da Urrezko Astean.

Fuji zirkuitoa
富士スピードウェイ
Kokapena
Estatu burujabe Japonia
Japoniako prefekturak Shizuoka
District of JapanSunto District
Town of JapanOyama
Koordenatuak35°22′18″N 138°55′36″E / 35.371666666667°N 138.92666666667°E / 35.371666666667; 138.92666666667
Map
Historia eta erabilera
Japoniako Sari Nagusia
Inaugurazioa1966ko urtarrilaren 3a
Izenaren jatorriaFuji mendia
Erabiltzailea2020ko Udako Olinpiar Jokoak
Webgune ofiziala

Fuji zirkuituak, luzeran, zuzengunerik luzeenetakoa du motor kiroletako pisten artean1.475 km (0.917 mi)[2], eta FIA 1. mailako lizentzia du[3].

Historia

aldatu

1963–79: F1 hasi zen Japonian

aldatu

Fuji Speedway Corporation 1963an sortu zen Japan NASCAR Corporation gisa. Hasieran, zirkuitua Japonian NASCAR estiloko lasterketak egiteko asmoa zegoen. Hori dela eta, hasiera batean, pista 4 bat km (2,5 mi) errepide bihurgunetsu eta habiadura oso handiko izateko diseinatu zen, baina ez zegoen diru nahikoa proiektua burutzeko, eta bihurgune bakarra amaitu zen. Orduan, Mitsubishi Estate Co. enpresak zirkuituan inbertitu zuen, eta, 1965eko urrian, zuzendaritzaren agintea hartu zuen.

Errepide-ibilbide bihurtuta, zirkuitua 1965eko abenduan ireki zen, eta arriskutsu samarra zela frogatu zen, bihurgune zabalak ("Daiichi izenekoa") istripu handiak eragin zituen aldizka. Vic Elford-ek esan zuen:

"1969an bi hilabete eman nituen Japonian Toyota eta bere Toyota 7 (5 litroko V-8) proba-kontratu bat egiten, Nissan handi batekin batera (6,3 litroko V-12), CanAm-era zuzenduta zegoena. Nire azken proba izan zen, eta, ondoren, Sports Car GP-a Fujin izan zen, baina lasterketa erlojuaren orratzen noranzkoan egin zen. Bihurgunea izugarria izan zen oso, eta arrazoia, zuzenaren amaieran gailur itsu batetik pasa ginela 190/200 mph inguruan eta peraltean erori ginela. Beste bideetan (Daytona, Montlhéry, etab.), bihurgunetik gora igotzen zara. Gidari japoniar ausart asko bazeuden ere, ez ziren trebetasun handikoak, eta emaitzetako bat izan zen bazter horretako hildakoen kopurua izugarria izan zela. Hainbesteraino izan zen, ezen Gp 7 auto handiak orduan debekatu baitzituzten Japonian, eta, beraz, Nissan edo Toyota ez ziren inoiz CanAmera iritsi"

1974an Daiichi bihurgunean izandako istripu baten ondoren, Hiroshi Kazato eta Seiichi Suzuki gidariak hil, eta beste 6 pertsona zauritu ziren suzko istripu batean; orduan, pistaren zati berri bat eraiki zen arazoari aurre egiteko, eta, ondorioz, geratutako 4,359 km-ekin (2,709 mi), non beste 5 bihurgune azkar ere kendu baitziren, arrakastatsuagoa izango zen. 1966an, zirkuituak USAC Indy Car txapelketakoa ez zen lasterketa bat antolatu zuen, Jackie Stewart-ek irabazi zuena, eta 24 orduko lasterketa bat izan zen 1967an[4].

Zirkuituak 1 Formulako lehen lasterketa ekarri zuen Japoniara 1976ko denboraldiaren amaieran. Lasterketak, Munduko Txapelketarako, borroka ikaragarria izan zen James Hunt eta Niki Laudaren artean, eta, baldintza euritsuetan, Huntek nahikoa puntu lortu zituen titulua irabazteko. Mario Andrettik irabazi zuen lasterketa, eta Lauda erretiratu egin zen baldintza arriskutsuen ondorioz.

1977an, Gilles Villeneuve-k parte izan zuen istripu batean; bi ikusle hil zituen pista alboan, eta 1Fk zirkuitutik alde egin zuen. Japoniak, hamar urte geroago, 1Fko programazioan beste lasterketa bat irabazi zuenean, Suzukara joan zen. Sari Nagusia 2007an itzuli zen Fujira, berritu ondoren.

1980–2000: Lasterketa-leku nazionala

aldatu
 
Fuji Speedway lehengo diseinuak: Gorria 1965–1974, Urdina 1975–1985, Berdea 1986–2004
 
Pista zaharraren "30° Bankua" abandonatua

Fuji kirol auto-lasterketen leku ezaguna izaten jarraitu zuen; FIA World Sportscar Championshipek 1982 eta 1988 artean bisitatu zuen zikuitua, eta, sarritan erabiltzen zen lasterketetarako. Abiadurak oso altuak izaten jarraitu zuten, eta bi txikane gehitu zizkioten: bata, lehen bihurgune itxiaren ondoren; bigarrena, berriz, azken bira zabal eta azkarraren sarreran (300R). Aldaketa hauekin ere, pistaren ezaugarri nagusia bere gutxi gorabeherako 1.5 km (0.93 mi) zuzen luzea izaten jarraitzen zuen, motor kirol guztietan luzeenetakoa.

Boxen zuzen luzea NHRAren erakusketetan ere erabili izan dira 1989an eta 1993an azelerazio-lasterketetarako. Shirley Muldowney-k 5,30eko denbora egin zuen Fuji-ko milia laurdeneko zatian. Bertako erresistentzia lasterketak ere ohikoak dira zirkuituan.

Zirkuituak Japoniako lasterketa nazionaletarako erabilia izaten jarraitu zuen. 1991n, ordea, CART ekitaldi bat antolatzeko planak bertan behera utzi ziren Fédération Internationale du Sport Automobilerekin izandako liskarrak zirela eta. Eetorkizuneko auto-lasterketen planen barruan, 2000ko udazkenera arte ez zion Toyotak zirkuitko izakin gehienak erosi Mitsubishi Estate-ri[5]

1998ko maiatzaren 3an, auto anitzeko istripua izan zen desfilearen itzulian JGTC lasterketa baten aurretik segurtasun-kotxea euri zaparradaz moteldu zelako[6]. Tetsuya Ota Ferrariko gidariak erredura larriak izan zituen gorputz osoan bere autoan ia 90 segundoz harrapatuta gelditu ostean[7], eta Tomohiko Sunako Porscheko gidariak eskuineko hanka hautsi zuen[7].

2001–gaur egun: berrikuntzak

aldatu

2003an, zirkuitua itxi egin zen ibilbidearen birmoldaketa handi bat egiteko Hermann Tilke-ren diseinu berri bat erabiliz. Zirkuitua 2005eko apirilaren 10ean ireki zen berriro, eta, 29 urtetan, 1 Formulako txapelketaren lehen ekitaldia antolatu zuen 2007ko irailaren 30ean. 1976ko Fujiren lehen Sari Nagusiaren antzeko egoeran, lasterketa euri eta laino handipetan korritu zen, eta lehen 19 itzuliak segurtasun-kotxearen atzetik egin ziren; Lewis Hamiltonek irabazi zuen lasterketa.

 
2000ko hamarkadan berreraikitako tribuna

2003an eraberritu zutenetik, zirkuituak Nissanen pilotu historikoen Nismo Jaialdia hartu du; ordurarte, ekitaldia Okayaman egin izan zen. 2005ean jaialdia itzuli zenean, antolatzaileek, zirkuituaren jabeari Toyotari, baimena eman zioten Toyota 7 CanAm racer-a ekartzeko Japoniako GP borroka zahar bat birsortzeko. Toyotak bere ekitaldi historikoa ere antolatzen du Toyota Motorsports Festival izeneko NISMO jaialdia baino astebete lehenago. Zirkuitutik gertu, lerratze-ibilbide bat dago, zeina "lerratze errege" Keiichi Tsuchiyaren eta Super GT taldeko zuzendari eta gidari ohi Masanori Sekiya gainbegiradapean eta eraberritzearen barruan eraiki baitzen. Instalakuntzetan, Toyota Segurtasunerako Hezkuntza Zentro bat eta zirkuitu txiki bat ere badaude. Motor kirolez gain, Fujik Udo Musika Jaialdia ere antolatzen du.

Zirkuitua alderantzizko noranzkoan erabiltzen den aldi bakarra D1 Sari Nagusiko txandan da, trazadura berriarekin sarrerako abiadura murrizten zela uste baitzuen Keiichi Tsuchiyak, eta horrek desegokiagoa egiten zuen lerratzeko[8]. Serieak 2003tik hartzen ditu bere txandak; 2004ko itxiera izan ezik, zirkuitua nazioarteko mailako baten egiten zen lehena izan zen[8] eta lehenengoa hiruretatik F1 zirkuitu batean egiten zena. Lerratze-ibilbidea 300R sekziotik hasi eta Coca-Cola txokoaren ondoan amaitzen da. Birmoldaketarekin, autoak ez direnez aldapan behera ibiltzen, sarrera-abiadura murriztu egin da orduz geroztik, irteerako muinoak azelerazioa zailduz[8]. 2003ko eraberritzeen baitan, ertz-zati zaharra eraitsi egin zen. Atal txiki bat besterik ez da geratzen gaur egun.

2020ko Udako Olinpiar Jokoetan eta 2020ko Udako Paralinpiar Jokoetan, Fuji zirkuitua errepideko txirrindularitza lasterketen helmugak hartuko zituela iragarri zuten[9].

2007 eta 2008 Japoniako Sari Nagusiak

aldatu

2007ko Japoniako Sari Nagusian, Fuji zirkuituak arazo asko izan zituen, besteak beste lotura-autobusek eskaintzen zuten garraio-sarearen paralisia, instalazio eskasak (ikuskerarik gabeko eserleku erreserbatuak barne), antolaketa eza eta otordu garestiak, hala nola bazkari kaxa soilak 10.000 yenetan (87 $ AEB) saltzen zen zirkuituan[10][11].

Egunkarietako ekitaldiaren kontakizunek Toyotaren alborapen eta kontrol arazoak ere salatu zituzten. Zirkuituak, ikusle taldeei, gidariei laguntzeko banderak eta pankartak jartzea debekatu zien[1][1], Toyota F1 taldekoak izan ezik[1]. Hori dela eta, beste ekitaldiekin alderatuta, oso bandera eta pankarta gutxi zeuden Grand Prix ekitaldian[1][1].

2008ko Japoniako Sari Nagusiko lasterketarako, antolatzaileek aurreko urtean jasotako ikasgaiei erantzun zieten, ekitaldian baimendutako ikusle kopurua murriztuz. 2007an, igandeko ekitaldietarako baimendutako 140.000 lagunekin alderatuta, 110.000ra mugatu zen[12]. Gainera, pasabideak eta ikusleentzako instalazioak hobetu ziren, pantaila handiagoekin batera[13]. Hala ere, lasterketan eguraldi euritsuak ere eragina izan zuen (historikoki iraganeko lasterketa batzuetan oztopatu duen bezala), eta, geroago, 2013an, FIA Munduko Erresistentzia Txapelketako 6 orduko iraupen-lasterketa bat ere oztopatu zuen.

Sarreren salmenta eta eguraldi txarraren ondorioz, FOMek erabaki zuen FIA Japoniako Sari Nagusia Fuji eta Suzukaren artean banatuko zela, urte alternatiboetan, hurrengo lasterketa Suzukak, 2009ko urriaren 4an, igandea, egingo zuelarik. Atzeraldi globalaren eta bere defizit operatiboaren ostean, Toyotak Japoniako Sari Nagusia antolatzeari uztea erabaki zuen 2010ez geroztik[14].

2020ko Udako Olinpiar Jokoak

aldatu

2020ko Udako Olinpiar Jokoetan, zeinak COVID-19 pandemiaren ondorioz 2021era atzeratu baitziren, zirkuitua txirrindularitza lasterketetarako leku eta helmuga izan zen:

Gertaerak

aldatu
Oraingoa
Lehengoa

Diseinuaren historia

aldatu

Erregistroak

aldatu
 
Zirkuituaren ate nagusia
 
Fuji mendia
Kategoria Denbora Gidaria Autoa Data
Grand Prix Zirkuitua 5. Konfigurazioa: 4,549 km (2005–gaur egun)
1 Formula 1:18.426 Felipe Massa
 Brasil
Ferrari F2008 2008ko urriaren 12a
Super Formula 1:21.391 Nirei Fukuzumi
  Japonia
Dallara SF19 Honda 2020ko abenduaren 20a[15]
LMP1 1:24.645 Loic Duval
  Frantzia
Audi R18 2016ko urriaren 16a[16]
Super GT (GT500) 1:25.764 Kenta Yamashita
  Japonia
TOYOTA GR Supra GT500 2021 azaroaren 26[17]
LMP2 1:30.042 Nyck De Vries
  Herbehereak
Oreca 07 2019ko urriaren 6a[16]
Super Formula Lights 1:32.223 Ritomo Miyata
  Japonia
Dallara 320-Toyota TOM'S 2020ko abenduaren 20a
JLMC (LMP1) 1:33.117 Shinsuke Yamazaki
  Japonia
2007ko ekainaren 2a
Formula Three 1:33.451 Takuto Iguchi
  Japonia
Dallara F308-TOM'S F308 2009ko apirilaren 4a
Super GT (GT300) 1:34.395 Hideki Yamauchi
  Japonia
SUBARU BRZ GT300 2021eko azaroaren 26[18]
LMP3 1:36.296 Nigel Moore
  Erresuma Batua
Ligier JS P3 2018ko abenduaren 9a[19]
FRJC 1:36.775 Yuga Furutani
  Japonia
Dome F111/3 2021eko irailaren 26a[20]
LM GTE 1:37.392 Tom Blomqvist
  Erresuma Batua
BMW M8 GTE 2018ko urriaren 14[16]
GT3 1:38.571 Jono Lester
  Zeelanda Berria
McLaren 650S GT3 2016ko abenduaren 4a[21]
Super Taikyu (ST-X) 1:40.354 Kazuki Hoshino
  Japonia
Nissan GT-R NISMO GT3 2014ko uztailaren 26a
TCR Touring Car 1:47.360 Takuro Shinohara
  Japonia
Audi RS 3 LMS TCR 2020ko abenduaren 20a[22]
Grand Prix Zirkuitua 4. Konfigurazioa: 4,469 km (1993–2004)Aipuaren errorea: Ixteko </ref> falta da <ref> etiketarako
WTCC 1:39.249 Klaus Ludwig
  Alemania
Ford Sierra RS500 1987ko azaroaren 15a
Grand Prix Zirkuitua 2. Konfigurazioa: 4.359 km (1975–1985)
C Taldea 1:10.02 Stefan Bellof
  Alemania
Porsche 956 1983ko urriaren 1a
1 Formula 1:14.30 Jody Scheckter
  Hegoafrika
Wolf WR3-Ford 1977ko urriaren 23a
2 Formula 1:12.62 Geoff Lees
  Erresuma Batua
March 832-Honda/Mugen 1983ko abuztuaren 14a

Bihurguneak

aldatu

Hauxe da egungo zirkuituaren trazadura osatzen duten hamabi bihurguneen zerrenda ofiziala, 2005etik erabiltzen dena. Bihurgune batzuek bakarrik dute izen japoniarra, eta gehienak babes-hitzarmenen ondorio dira. Gainerakoei, izena bihurgunearen erradioari dagokio, metrotan.

 
Seigarren bihurgunea
  1. TGR bihurgunea(27R)
  2. 75R
  3. Coca-Cola bihurgunea (80R)
  4. Toyopet (100R)
  5. Advan bihurguna (30R)
  6. 120R
  7. 300R
  8. Dunlop bihurgunea (15R)
  9. 30R
  10. 45R
  11. GR Supra bihurgunea (25R)
  12. Panasonic bihurgunea (12R)

Dunlop bihurgunea desberdina da erabilitako konfigurazioarekin. Konfigurazio osoan, eskuineko bihurgune estu batez osatuta dago, eta, ondoren, ezker-eskuineko kolpea. GT ibilbidean, berriz, abiadura ertaineko eskuin bira da, 11. eta 12. biraketak saihestuz.

Fuji zirkuitua bideojokoetan

aldatu

Fuji zirkuitua arcade lasterketa Pole Position jokoan irudikatzen da. Fuji Project CARS 2, Top Gear, TOCA Race Driver, Gran Turismo 4: Prologue, Gran Turismo 4, <i id="mwAzY">Tourist Trophy</i>, Gran Turismo 5: Prologue, Gran Turismo (PSP), Gran Turismo 5, Gran Turismo 6 eta Gran taldeetan ere agertzen da. Turismo Sport . F1 Challenge '99–'02, Grand Prix Legends, rFactor, GTR 2 – FIA GT Racing Game, GT Legends, Assoluto Racing eta Race 07rako, pista doan deskargatu daitekeen eduki gisa dago eskuragarri.

Fuji zirkuitua telebistan

aldatu
  • Fuji zirkuitua Motor Japoniako telebista draman nabarmentzen da lasterketen eszena nagusi gisa, baita (fikziozko) "Regulus Cup"-aren egoitza gisa.
  • Zirkuitua Top Gear britainiar automozio saioko 11. denboraldiko atal batean ere agertu zen, zeinean Jeremy Clarkson aurkezleak Nissan GT-R bat gidatzen zuen.
  • Gaki no Tsukai 2013 New Year's Holiday No-Laughing Earth Defense Force zigor-jokoaren zati bat ere filmatu zuten Fuji zirkuituan.
  • Zirkuitua Dennou Keisatsu Cybercop tokusatsu seriearen hasierako eszenan agertu zen.

Erreferentziak

aldatu
  1. a b c d e f (Ingelesez) Fuji Speedway. 2022-03-26 (Noiz kontsultatua: 2022-03-26).
  2. «Fuji: Duval, Couto weekend summary» motorsport.com.
  3. LIST OF FIA LICENSED CIRCUITS. FIA 6 February 2015.
  4. «1967 Toyota 2000 GT» conceptcarz.com.
  5. «Suzuka responds to Fuji pressure» grandprix.com December 23, 2000.
  6. RJ O’Connell. (3 May 2018). 20 Years Later… Tetsuya Ota, Shinichi Yamaji, & The Fuji Disaster. .
  7. a b Super GT: AUTOBACS CUP GT Championship 1998 Round 2 – Race Review, Fog Bank Ends 2nd Round of GTC. .
  8. a b c JDM Option Vol.21
  9. Challenging Cycling road race courses revealed – Tokyo 2020 official website, 9 August 2018
  10. 富士スピードウェイ:コース見えず、トイレやバスは大渋滞 30年ぶりF1に課題 (Fuji Speedway: Can't see the course, and the rest rooms and the shuttle buses are crowded. There is a problem in F1 has not held for 30 years). Mainichi Shimbun October 1, 2007.
  11. F1 Grand Prix lunch-box – \10,000. www.kansenzyuku.com/ September 28, 2007.
  12. «Fuji to limit attendance for 2008 GP» f1update.com.
  13. «Fuji gets better toilets but still needs a roof · F1 Fanatic» f1fanatic.co.uk February 20, 2008.
  14. «Toyota to pull out of hosting 2010 Japan GP» Mainichi Daily News.
  15. «2020 Super Formula Fuji» results.motorsportstats.com.
  16. a b c «2019 6 Hours of Fuji Results» fiawec.com.
  17. «Results - Round 8 FUJI GT500» supergt.net.
  18. «Results - Round 8 FUJI GT300» supergt.net.
  19. 4H of Fuji - Asian Le Mans Series 2018-2019 Fastest Lap Times per Drivers. .
  20. 2021 FRJC Fuji Round 3 Race 9 Results. .
  21. 4H of Fuji - Asian Le Mans Series 2016-2017 Fastest Lap Times per Drivers. .
  22. 2020 TCR Japan Fuji Round 6 Sunday Race Results. .

Kanpo estekak

aldatu