Font-romeu, Odelló i Vià

Font-romeu, Odelló i Vià
	Frantziako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Frantzia
Frantziaren banaketa administratiboa	Metropolitar Frantzia
Eskualdea	Okzitania
Departamendua	Ekialdeko Pirinioak
Alkatea	Jean-Louis Demelin (en)
Izen ofiziala	Font-Romeu-Odeillo-Via; Odeillo-Via
Posta kodea	66120
Geografia
Koordenatuak	42°29′52″N 2°02′02″E / 42.4978°N 2.0339°E
Azalera	29.6 km²
Mugakideak	Angostrina i Vilanova de les Escaldes, Bolquera, Eina, Sallagosa, Estavar, Èguet eta Targasona
Demografia
Biztanleria	1.780 (2021eko urtarrilaren 1a); −11 (2020)
Dentsitatea	60,14 bizt/km²
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Tsaghkadzor (en)
	mairie-fontromeu.fr

Font-romeu, Odelló i Vià (katalanez; frantsesez eta ofizialki: Font-Romeu-Odeillo-Via) Katalan Herrietako udalerri bat da, Cerdanya eskualdean kokatua. Administratiboki Frantziako Ekialdeko Pirinioak departamenduan dago, Okzitania eskualdean. 2013an 1992 biztanle zituen eta horrek Alta Cerdanyako udalerririk populatuena bihurtzen du.

Historia aldatu

Gaur egungo udalerria 1822an Odelló (edo Odelló de Cerdanya) eta Viàk bat egin zutenean sortu zen. "Odelló i Vià" izena izan zuen 1957an gaur daramana hartu arte. Izena aldatzeko arrazoietakoa Font-romeuren izena bultzatzea izan zen, kontuan hartuta Pirinioetako eski estaziorik zaharrena dela.

Demografia aldatu

Biztanleria aldatu

2007an Font-romeu, Odelló i Vià udalerrian erroldatutako biztanleak 1.992 ziren. Familiak 975 ziren, horien artean 478 pertsona bakarrekoak ziren (271 bakarrik bizi ziren gizonak eta 207 bakarrik bizi ziren emakumeak), 215 seme-alabarik gabeko familiak ziren, 194 seme-alabak dituzten bikoteak ziren eta 88 seme-alabak dituzten guraso-bakarreko familiak ziren.

Biztanleriak, denboran, ondorengo grafikoan ageri den bilakaera izan du:^[1]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Ikus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak.

Etxebizitza aldatu

2007an 4.782 etxebizitza zeuden, 1.013 familiaren etxebizitza nagusia ziren, 3.700 bigarren erresidentzia ziren eta 68 hutsik zeuden. 651 etxeak ziren eta 4.071 apartamentuak ziren. 1.013 etxebizitza nagusietatik 431 bere jabearen bizilekua ziren, 514 alokairuan okupaturik zeuden eta 69 doan lagata zeuden; 170 etxek gela bat zuten, 169 etxek bi zituzten, 255 etxek hiru zituzten, 207 etxek lau zituzten eta 213 etxek bost zituzten. 665 etxek euren parking plaza propioa zuten azpian. 567 etxetan ibilgailu bat zegoen eta 301 etxetan bat baino gehiago zituzten.^[2]

Biztanleria-piramidea aldatu

2009an sexu eta adinaren araberako biztanleria-piramidea hau zen:

**Font-romeu, Odelló i Vià** udalerriko biztanleria-piramidea 2009an ^[3].
Gizonak	Adinak	Emakumeak
0	95 +	0
8	90-94	4
4	85-89	16
0	80-84	0
12	75-79	40
24	70-74	28
64	65-69	56
32	60-64	40
56	55-59	36
92	50-54	84
68	45-49	96
88	40-44	80
60	35-39	88
56	30-34	76
88	25-29	68
108	20-24	56
88	15-19	72
80	10-14	48
60	5-9	52
40	0tik 4ra	32

Ekonomia aldatu

2007an lan egiteko adina zuten pertsonak 1.444 ziren, horien artean 1.001 aktiboak ziren eta 443 inaktiboak ziren. 1.001 pertsona aktiboetatik 923 lanean zeuden (510 gizon eta 413 emakume) eta 78 langabezian zeuden (34 gizon eta 44 emakume). 443 pertsona inaktiboetatik 78 erretiraturik zeuden, 266 ikasten zeuden eta 99 "bestelako inaktibo" gisa sailkaturik zeuden.^[4]

Diru sarrerak aldatu

2009an Font-romeu, Odelló i Vià udalerrian 961 unitate fiskal zeuden, 1.965,5 pertsonek osaturik. Pertsona bakoitzeko diru-sarrera fiskalaren mediana urteko 17.795 euro zen.^[5]

Ekonomia jarduerak aldatu

2007an zeuden 434 komertzioetatik, 5 erauzte enpresak ziren, 4 janari enpresak ziren, 3 bestelako produktu industrialen fabrikazioko enpresak ziren, 39 eraikuntza enpresak ziren, 72 ibilgailuen saltze eta konpontze enpresak ziren, 10 garraio enpresak ziren, 50 ostalaritza eta jatetxe enpresak ziren, 4 informazio eta komunikazio enpresak ziren, 8 finantziazio enpresak ziren, 56 higiezinen enpresak ziren, 33 zerbitzu enpresak ziren, 126 administrazio publikoko enpresak ziren eta 24 «beste zerbitzu jarduera batzuk» multzoan sailkatutako enpresak ziren.^[6]

2009an zeuden norbanakoentzako 70 zerbitzu publikoetatik, 1 jendarmeria zen, 1 posta bulegoa, 2 banku bulegoak, 2 ibilgailuen konpontzeko eta nekazaritza tresnetako lantokiak, 1 autoeskola, 5 igeltseroak, 4 margolariak, 1 zurgina, 5 iturginak, 4 argiketariak, 4 eraikuntza enpresak, 3 ile apaindegiak, 1 albaitaria, 18 jatetxeak, 14 higiezinen agentziak, 2 tintoreriak eta 2 apaindegiak.^[7]

2009an zeuden 45 establezimendu komertzialetatik, 1 supermerkatu zen, 6 okindegiak, 2 harategiak, 4 liburu dendak, 7 arropa dendak, 1 etxerako tresna denda zen, 2 zapata-dendak, 3 altzari dendak, 17 kirol-dendak, 1 drogeria zen eta 1 bitxi-denda zen.^[8]

2000. urtean Font-romeu, Odelló i Vià udalerrian 5 nekazaritza-ustiategi zeuden.

Ikustekoak aldatu

Odellóko eguzki-labea.

Santa Coloma eliza, Viàn.
Sant Martí eliza, Odellón.
Font-romeuko baseliza.
Odellóko eguzki-labea, Tashkenten (Uzbekistan) dagoen batekin batera munduko handiena.
Font-romeuko eski estazioa, Pirinioetako zaharrena.
Font-Romeuko arboretuma.

Hezkuntza eta osasun ekipamenduak aldatu

2009an 2 iraupen erdiko (jarraipen eta errehabilitazio) tratamenduetarako ospitale, botika 1 bat eta 2 anbulantzia zegoen.

2009an haur-eskola 1 eta 3 lehen-hezkuntzako eskola zegoen. Udalerrian 2 Bigarren Hezkuntzako ikastetxe eta 1hezkuntza orokorreko lizeoaBigarren Hezkuntzako ikastetxeetan 476 ikasle zeuden eta hezkuntza orokorreko lizeoetan 410.

Unibertsitate mailako formakuntza eta ikerketa unitate bat zegoen.

Kirolak aldatu

1968ko Udako Olinpiar Jokoen harira altitudeko olinpiar gunea eraiki zen bertan, Frantziako kirolarien prestakuntzarako. Gaur egun ere Altitudeko entrenamendurako Zentro nazionala bertan kokatzen da eta diziplina askotako atletek hara jotzen dute entrenatzeko.