Fela Kuti

Nigeriar musikari eta aktibista

Fela Anikulapo Kuti, edo soilki Fela (jaiotza-izena: Fela Ransome-Kuti; Abeokuta, Ogun estatua, Nigeria, 1938 - Ikeja, Lagos, 1997), nigeriar abeslaria, saxofoi- eta piano-jotzailea izan zen.

Fela Kuti

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakFela Anikulapo Kuti, Olufela Olusegun Oludotun Ransome-Kuti
JaiotzaAbeokuta (en) Itzuli1938ko urriaren 15a
Herrialdea Nigeria
Talde etnikoaJoruba
HeriotzaLagos1997ko abuztuaren 2a (58 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: HIESarekin loturiko arazogatik hildakoa
Familia
AitaIsrael Olutodun Ransome-Kuti
AmaFunmilayo Ransome-Kuti
Ezkontidea(k)ezezaguna
Remilekun Kuti (en) Itzuli
Seme-alabak
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaTrinity Laban Conservatoire of Music and Dance (en) Itzuli
Abeokuta Grammar School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
jorubera
Nigerian Pidgin (en) Itzuli
Jarduerak
Jardueraksaxofoi-jotzailea, musika-talde gidaria, egile abeslaria, orkestra zuzendaria, abeslaria, musikagilea eta aktibista
Jasotako sariak
InfluentziakOrlando Julius (en) Itzuli
Izengoitia(k)Abami Eda eta Fela Aníkúlápó Kuti
Genero artistikoajazza
highlife (en) Itzuli
afrobeata
Musika instrumentuasaxofoia
ahotsa
tronpeta
gitarra elektrikoa
giltzadia
bateria
gitarra
DiskoetxeaWrasse Records (en) Itzuli
Barclay
JVC
EMI
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoaMovement of the People (en) Itzuli

felaproject.net
IMDB: nm1324034 Allmovie: p39658 IBDB: 484352
Facebook: felakuti Twitter: felakuti Instagram: felakutiofficial Youtube: UCiSx_RyMYooNKnxTl80983w Bandcamp: felakuti Spotify: 5CG9X521RDFWCuAhlo6QoR iTunes: 55088 Last fm: Fela+Kuti Musicbrainz: 6514cffa-fbe0-4965-ad88-e998ead8a82a Songkick: 293539 Discogs: 19812 Allmusic: mn0000138833 Find a Grave: 9797421 Deezer: 9440 Edit the value on Wikidata

Biografia aldatu

Lagosko Cool Cats taldeko abeslari izan zen oso gaztetan, eta, ondoren, 1961ean, Londresko Trinity College of Music eskolan zegoela, Koola Lobitos taldea sortu zuen. Han jazz-musikariak ezagutu zituen, Miles Davis, besteak beste. Handik bi urtera Nigeriara itzuli zen. Pentsaurreko batean adierazi zuen musika berri bat asmatu zuela: afrobeat izena eman zion.

1968-1969 urteetan bira bat egin zuen Kalifornian barrena, eta, Malcolm Xen biografia bat irakurri ondoren, politikan sartu zen. Erregimen militarren kontra agertu zen.

1971n Lagosera itzuli zen, eta, han, bere taldeari izena aldatu zion, eta Africa 70 jarri zion. Bere jabetzako eremuan Kalakuta Republic sortu zuen, bere familia, taldeko kideak eta grabazio-estudioa biltzen zituen eremu komunal bat. Jabetza hura auzo herritar batean zegoen, eta berehala hasi zen agintarien eta militarren jokabidea salatzen.

1974an gudarostea Anikulaporen errepublikan sartu zen. Anikulaporen ama hil zuten, eta Anikulapo bera zauritu egin zuten. 1979an alderdi politiko bat sortu zuen, Herriaren mugimendua.

Musika-taldearekin batera Egipton barrena itzuli bat egin ondoren, Egypt 80 izena jarri zioten taldeari. 1984tik 1986ra bitartean espetxean egon zen, eta, kaleratu zutenean, aginpidearen eta militarren kontra jarraitu zuen lanean.

Kanpo estekak aldatu

Erreferentziak aldatu