Clare Consuelo Sheridan (Frewen jaioa; 1885eko irailaren 9a - 1970eko maiatzaren 31) ingeles eskultore, kazetari eta idazlea izan zen, ezaguna batez ere pertsona ospetsuentzako bustoak sortu eta bere munduko bidaiak kontatzen zituen egunkariak idatzi zituelako. Sir Winston Churchillen lehengusua zen, eta harekin harreman atsegina izan zuen, nahiz eta 1917ko Urriko Iraultzari emandako laguntzak politikoki haustea eragin.[1] Munduan zehar bidaiatzea gustatzen zitzaion; eta bere lagun zirkuluaren artean zeuden Margaret Suediako printzesa, Lord eta Lady Mountbatten, Lady Diana Cooper, Vita Sackville-West eta Vivien Leigh .

Clare Sheridan

Bizitza
JaiotzaLondres1885eko irailaren 9a
Herrialdea Erresuma Batua
 Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua  1927ko apirilaren 12a)
HeriotzaBrede (en) Itzuli1970eko maiatzaren 31 (84 urte)
Familia
AitaMoreton Frewen
AmaClarita Jerome
Ezkontidea(k)William Sheridan (en) Itzuli  (1910 -
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakeskultorea, eleberrigilea, kazetaria, eguneroko-idazlea eta idazlea
Enplegatzailea(k)New York World (en) Itzuli

Bizitza goiztiarra aldatu

Clare Consuelo Frewen Londresen jaio zen, Moreton Frewen, East Sussex- eko anglo-irlandarraren Brede Place-ko jabea eta bere emazte estatubatuarraren Clarita "Clara" Jerome ohiaren alaba. Jerome-ren ama Lady Randolph Churchill-en ahizpa nagusia zen, eta horrek Clare Sheridan Winston Churchill-en lehengusu bihurtu zuen. Bere amabitxia eta izengoitia Consuelo Vanderbilt zen, Marlborough-eko dukesa. Sheridan Sussexeko etxean eta Inishannongo (Cork konderriko) familiako hezitzaileek hezi zuten Pariseko eskola erlijioso batean eta Alemaniako elite-eskolan egon aurretik. Hamazazpi urterekin arte munduan debuta egin zuen baina gizarte eszena horretatik aldendu zen eleberriak idazten saiatzeko. Horretan animatu zuten familiako lagunek, Henry James eta Rudyard Kipling, besteak beste.

Wilfred, William izenarekin ezaguna, Frederick Sheridanekin ezkondu zen 1910ean, Santa Margarita, Westminsterren. Bi alaba izan zituzten; eta, horietako bat, Elizabeth, 1914ko otsailean hil zenean, Clare Sheridanek aingeru negar txiki baten eskultura egin zuen haurraren hilobirako. Artelan horretatik abiatu zen eskulturarekiko gaitasuna. Wilfred Sheridan Rifle Brigadako tenientea zen, eta 1915ean Looseko batailan bere gizonak zuzentzen ari zela hil zuten, bikotearen hirugarren semea, Richard, jaio eta egun batzuetara. Sheridan Frantziatik Londresera joan zen John Tweed eta Édouard Lantéri irakaslearen eskutik ikastera. Bere lanaren erakusketa bat arrakastatsua izan zen eta hainbat enkargu eragin zituen: HH Asquith-en busto erretratua Oxford Union- erako, adibidez.

Sobietar Errusia aldatu

 
Sheridan-en Lev Kamenev-en bustoa



1920ko udan, Londresera bisitatu zuen Sobietar Errusiako lehen merkataritza ordezkaritzan zegoen Lev Kamenev-ek Sheridan Errusiara bidaiatzera gonbidatu zuen iraultzaile aipagarrien bustoak egitera. Agintari britainiarrek uko egin zioten bere bisa emateari, baina delegazioarekin joan zen Stockholmera eta bertan Lev Kamenev-ek Estoniako bisa lortu zuen. Kremlinen egon zen bi hilabetez, eta bertan, besteak beste, Vladimir Lenin, Leon Trotsky, Felix Dzerzhinsky, Zinoviev eta Kamenev berarentzat posatu zuten. Errusian zegoela, Sheridanek modelu hauen bat baino gehiagorekin amodio-aferak izan zituela uste da. Kamenevekin izandako afera ospetsuak Olga Kameneva bere lehen emaztearekin izandako ezkontzako arazoak sortu zituela suposatzen da.[2] Robert Service egileak 2009an aldarrikatu zuen Sheridan eta Trotskyren arteko istorio bat izan zela.[3] Trotskyk bere koadro bat sinatu eta eskaini zion Sheridani, eta Errusian egotera eta estudio bat sortzera gonbidatu zuen. Bere egonaldian Errusiako Gerra Zibila borrokatzen ari zen. Winston Churchill, Gerrarako Estatu idazkari gisa, britainiarren eta aliatuen esku-hartzea presionatzen ari zen eta amorruz agertu zen Sheridanen jarduerei buruz. Londresera itzuli zenean, Churchillek lehengusina ikustea errefusatu zuen. Bere boltxebismoaren aldeko jarrera goi mailako gizarteari uko egitera eraman zion eta Ameriketara joan zen bizitzera.

 
Trotsky-ren studioa Coyacanen, Mexico, Sheridanek egindako bustoarekin.

1921eko urtarrilean, Sheridan eta bere semea, Richard, RMS Aquitania itsasontzian itsasoratu ziren, Southamptonetik New Yorkera, nora 1921eko urtarrilaren 30ean iritsi ziren. Bidai berean Hugo W. Koehler komandantea izan zen, USN, Amerikako itsas espioia, Amerikara itzultzen ari zela Krimean Armada zuriarekin igarotako hamar hilabeteak eman ondoren.[4] [5] Sheridanek Koehler ezagutu zuen itsasontzian, eta boltxebikeen sinpatia eta Mugimendu Zuriari lerrokatu egon arren, lagun egin ziren. Sheridanek Koehler "zeruak bidalita" bezala deskribatu zuen, "Koehlerrek behar izango banu nire alde egongo zela agindu zuen idatziz. Izugarri jatorra zen eta elkarrekin arinagoa ziren aspertu infinitua eta itxoitea. " [6] Koehlerrek 1922an idatzitako gutunean, "Mrs. Sheridan ospetsua" aipatu zuen esateko bera zela Atzerriko Ministerioak hain gogor kritikatu zuen pertsona. Hala ere, jakina denez (nahiz eta hori, noski, oso zainduta egon arren), Britainia Handiko Inteligentzia Zerbitzuko agentea zela ".

Kazetaritza aldatu

Amerikara bisitatzen ari zela, Sheridanek Charlie Chaplinekin maitasun harreman bat izan zuen. Herbert Swope, New York World editorea, ere aurkeztu zioten. Azken honek, Errusian bizitako bizipenak Russian Portaits izenburupenan argiratutako liburuarekin harrituta, egunkari horren europar berriemaile gisa aritzea eskaini zion. Eginkizun horretan, egunkari horrentzako hainbat lorpen garrantzitsuak erdietsi zituen. Irlandako Gerra Zibilean Michael Collins eta Rory O'Connor elkarrizketatzea lortu zuen. Kontu biziak kontatu zituen Smyrna hiri okupatuari buruz Greko-Turkiako gerran. Sheridanek Aleksandar Stamboliyski Bulgarian, Benito Mussoliniri Erroman eta Mustafa Kemal Atatürk elkarrizketatu zituen.

1923an Errusiara egindako bigarren bidaia Iraultzaren ibilbidearekin desengainatuta gelditu zen eta herrialdean 'persona non grata' izendatu zuten. Hala eta guztiz ere, Sheridanek Londresen sobietar ordezkaria konbentzitu zuen sarrera bisa eman zezan, berak eta bere anaiak herrialdeko hegoaldea bisitatzeko. 1924an, Sheridanek eta bere anaiak, Oswald Frewen Royal Navyko ofizialak, Sussexetik abiatuta Europatik SESBera bidaiatzeko ibilbide luzeko ibilbide ausarta egin zuten, Odessan amaituz. 4,226-mile (6,801 km) ibilaldia.[7] 1924ko uztailetik iraila bitartean gertatu zen Frewen 799zk, 7 zp AJS motozikleta baten kontroletan eta Sheridan sidecarrean.[8] AJS, Satanella ezizena, Sobietar Batasuneko lehen motozikleta britainiarra izan omen zen. [9] Sheridanek bidaiaren memoriak argitaratu zituen, Across Europe with Satanella 1925ean. Konstantinoplara joan zen bizitzera bere bi seme-alabekin eta kazetaritza utzi zuen eskulturan zentratua ahal izateko.

Sheridanek sobietar agente ezagunekin izandako limurtze harremanak Segurtasun Zerbitzuaren susmoak sorrarazi zizkion. MI5ren fitxategian esteka bat izatea lortu zuen, hau zioen: "Modu desleialean jokatu du atzerriko hainbat herrialdetan, britainiarren aurkako jarrera etengabe hartuz".[10] Geroago, 1925ean, Sheridan Aljeriara joan zen bizitzera, eta MI5ek ohartarazi zuen "10 urtez lehen aldiz eroso eta zorrik gabe zegoela agertzen zela". Sahararen ertzean etxe bat eraiki zuen Biskran.

Geroko bizitza aldatu

1937an, Sheridanen semea, Richard, apendizitisagatik hil zen Aljeriako Konstantinen. Sheridanek Sussexeko familiaren etxetik, Brede Place-tik, haritz handi bat hartu zuen eta bere oroigarri gisa tailatu zuen. Egur-tailaketak norabide artistiko berria eman ziola dirudi. Mendi Harritsuak-eko amerikar indigenen erreserba batean uda bat igaro ondoren kolonia artistiko batean, Sheridanek harrera ona izan zuen Londresen bertan zuhaitz enborrekin egin zituen tailuen erakusketa. Bigarren Mundu Gerran, bera eta Winston Churchillek desadostasun politikoak alde batera utzi zituzten eta berak erretratua egin zion Churchillek erretratua margotzen zion bitartean. Gerraren ondoren katolizismo erromatarrera bihurtu zen, horretarako Asisera bidaiatu zuen Irlandako Castleblayney-ko Hope gazteluko frantziskotarren komentuak zuzentzen zuen ostatu batera bizitzera joan aurretik.[11] Hortik aurrera, erlijio garrantzia duten gaiak eta ikonoak egiten jarraitu zuen 1956an Hastings-eko (Sussex) Belmont House-ra bizitzera itzuli baino lehen. 1958an lemazain baten burua tamaina naturaleko figura egin zuen Hastings Arrantzaleen Museorako.[8] 1970ean hil zen 84 urte zituela, bere hiru seme-alabetatik bi bizirik ziren oraindik. St George's, Brede, Sussex elizako patioan lurperatuta dago bere iloba Roger Frewen [1972an hilda] eta iloba handia Selina Frewen [1972an hilda] ondoan eta semeari tailatutako oroigarriaren ondoan.

Obreen kokapena aldatu

Lehen lehengusu Churchillen Sheridanen busto ospetsuak Blenheim jauregian, Chartwellen, Harrow Schoolen eta Hastingseko udaletxean aurki daitezke; jatorrizko igeltsua, berriz, Jonathan Frewenren, bere iloba handiaren, esku dago. Amerindiarren artelanen bere bilduma handiko zenbait elementu ikusgai daude Hastings Museum-en eta Frewen familiaren Sussexeko Brede arbasoen herrian. Sheridanen eskulturak Rye Art Gallery-n erakutsi ohi dira. Geroago egindako hainbat lan elizetan edo eliz patioetan aurki ditzakegu, adibidez, Guildford-etik gertu dagoen Peper Harrow- en, Belgikan Hoogstraeten-eko Santa Katalinan, Galway-ko (Irlanda) Salthill Kristo Erregearen Elizan eta Maidstone-ko Allington gazteluan.

Liburuak aldatu

  • Russian Portraits (Cape, 1921); AEBetan argitaratua Mayfair to Moscow: Clare Sheridan's Diary (1921)
  • My American Diary (New York, Boni eta Liveright, 1922)
  • In Many Places (Cape, 1923)
  • West to East (1923)
  • Stella Defiant (Duckworth, 1923)
  • Across Europe with Satanella (Dodd, Mead and Company, 1925)
  • The Thirteenth (Duckworth, 1925)
  • A Turkish Kaleidoscope (Duckworth, 1926)
  • Nuda Veritas (Butterworth, 1927); AEBetan Naked Truth izenarekin argitaratua (New York, Harper & Brothers, 1928)
  • Green Amber (1929)
  • The Substitute Bride (1931)
  • Arab Interlude (1936)
  • Redskin Interlude (1938)
  • Without End (1939)
  • My Crowded Sanctuary (Methuen, 1945)
  • To the Four Winds (1957)

Erreferentziak aldatu

  1. https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp05747/clare-sheridan .
  2. Kehoe, Elisabeth; The Titled Americans: Three American Sisters and the English Aristocratic World Into Which They Married, Atlantic Monthly Press, (2004) pg.325. ISBN 0-87113-924-3
  3. Grant M. Waters (1975). Dictionary of British Artists Working 1900–1950. Eastbourne Fine Art .
  4. Humanities, National Endowment for the. (1921-01-31). New-York tribune. [volume (New York [N.Y.]) 1866-1924, January 31, 1921, Image 20. ], 20 or. ISSN 1941-0646. (Noiz kontsultatua: 2021-02-14).
  5. Our Man in the Crimea: Commander Hugo Koehler and the Russian Civil War. P.J. Capelotti. University of South Carolina Press. (1991) pg. 173-174.
  6. Mayfair to Moscow: Clare Sheridan's Diary (1921 Bonie & Liverite). Sheridan, Clare. p. 229-235
  7. «GREAT RIDES.» Examiner (Launceston, Tas. : 1900 - 1954): 6. 1926-01-30 (Noiz kontsultatua: 2021-02-14).
  8. a b Oxford dictionary of national biography : in association with the British Academy : from the earliest times to the year 2000. 2004 ISBN 0-19-861411-X. PMC 54778415. (Noiz kontsultatua: 2021-02-14).
  9. Oxford dictionary of national biography : in association with the British Academy : from the earliest times to the year 2000. 2004 ISBN 0-19-861411-X. PMC 54778415. (Noiz kontsultatua: 2021-02-14).
  10. Neil Tweedie & Peter Day (28 February 2002). "MI5 suspected Churchill's cousin was a red spy". The Daily Telegraph. Retrieved 24 January 2010 .
  11. «Lubitz' TrotskyanaNet - Other Trotskyana - Trotsky Sculptors» www.trotskyana.net (Noiz kontsultatua: 2021-02-14).

Kanpo estekak aldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Clare Sheridan