Antonio Valverde

euskal idazlea

Antonio Valverde Casas, ezizenez Ayalde (Errenteria, Gipuzkoa, 1915eko urtarrilaren 17a - Oiartzun, Gipuzkoa, 1970eko uztailaren 28a) margolaria, grabatzailea, publizista, industrialaria eta euskal idazlea izan zen.[1].

Antonio Valverde

Bizitza
JaiotzaErrenteria1915eko urtarrilaren 17a
Herrialdea Gipuzkoa, Euskal Herria
HeriotzaOiartzun1970eko uztailaren 28a (55 urte)
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakeuskara
gaztelania
Jarduerak
Jarduerakmargolaria eta idazlea
Izengoitia(k)Ayalde

Literaturaren Zubitegia: 414

Garrantzi handiko margolaria izan zen XX. mendeko Euskal Herriko pinturaren eta artearen historian. Izan ere, 1936ko gerraren aurreko eta ondorengo belaunaldien zubi lana egin zuen. Joera berriak landu zituen lan askotan, kubismoarenak eta fauvismoarenak besteak beste[2].

Biografia

aldatu

Hainbat belaunaldiz inprentaren negozioan jardundako familia batean jaio zen. Zuzenbide ikasketak egin zituen Zaragozan. Azterketak baino egun batzuk lehenago baizik ez zen joaten Zaragozara; hala, margolari askoren maisu izan zen Ascensio Martiarenaren eskoletara joan ahal izaten zen.[3]

Gipuzkoako Artista Berrien Lehiaketan irabazlea izan zen 1935ean eta 1941ean. 1951n Hispanoamerikako Artearen Biurtekoan parte hartu zuen eta bertan Olentzero lana aurkeztu zuen. 1952an Donostiako Eguberrietako Dario de Regoyos saria irabazi zuen, eta 1953an lehiaketa berean ohorezko saria eman zioten[2].

Momentu horretan, Industrias Graficas Valverde etxeko enpresan ari zen, gerente eta zuzendari artistiko moduan. Arte grafikoak landu zituen lanbideagatik, baita testuen ilustrazioa ere. Lizardiren Biotz-begietan eta Orixeren Euskaldunak liburuen berrargitalpenak ilustratu zituen, esaterako[2].

1950eko hamarkadan euskara ikasten hasi zen, bere emaztea zen Maria Dolores Lamsfusekin hasieran eta Elvira Zipitriak Donostian sortutako eskola ezkutuan gero. Euskaltzain urgazle eta Euskalerriaren Adiskideen Elkarteko kide izan zen[2]. El Bidasoa, Oarso, La Voz de España, Egan eta Olerti agerkarietan eman zituen argitara idazlan aipagarrienak.

Antton Valverde musikariaren, Rosa Valverde margolariaren eta Lola Valverde historialariaren aita zen.

Idazlanak

aldatu

Valverderen obra nagusiak: Con funts de txistu (1965), eta hil ondoren argitaratutako Ibar ixillean (1970), euskarazko testuak biltzen dituena.

Azterketa-lan jakingarri bat ere egin zuen Euskal Herriko margolaritzaren gainean, Euskel-eskolari buruz izenburupean, eta zenbait artikulu idatzi zuen margolariei buruz (Erti Berriak, Picasso, Marc Chagall, Darío de Regoyos). Erretratu asko margotu zuen, euskal kultura gizonen irudiekin. Olio-pinturaz egindako koadroez gainera, liburuak ere apaindu zituen. Lizardiren Biotz-Begietan olerki liburuaren bigarren argitalpena ere Valverdek apaindua da.

Erreferentziak

aldatu
  1. (Gaztelaniaz) Ainhoa AROZAMENA AYALA: «Antonio Valverde Casas», Auñamendi Eusko Entziklopedia.
  2. a b c d Juan Luis Zabala, «Joan-etorriko zubigilea», Berria, 2015-01-17
  3. «Datu biografikoak», Antoniovalverde.com webgunea.

Kanpo loturak

aldatu