Andre Mariaren Jasokundearen eliza (Iruraiz-Gauna)

eraikitako euskal ondare nabaria Iruraiz-Gaunan

Andre Mariaren Jasokundearen eliza Iruraiz-Gaunako Alaitza herrian dagoen eraikin erlijiosoa da.

Andre Mariaren Jasokundearen eliza
Logotipo del Gobierno Vasco.svg Eraikitako euskal ondasun nabarmena
Euskal Herriaren barnealdeko Donejakue bidea Euskal Herriaren barnealdeko Donejakue bidea
Alaitzako elizaren mendebaldeko fatxada.jpg
Elizaren mendebaldeko fatxada.Commons-logo.svg Irudi gehiago
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Araba
HerriaAlaitza eta Iruraiz-Gauna
Koordenatuak42°49′25″N 2°24′52″W / 42.82369°N 2.41436°W / 42.82369; -2.41436
Map
Historia eta erabilera
Izenaren jatorriaMariaren Jasokunde
Erlijioakatolizismoa
IzenaMariaren Jasokunde
Arkitektura
Estiloaarkitektura erromanikoa
Ondarea
EJren ondarea3

1994ko uztailaren 26an, Eusko Jaurlaritzak kultura ondasun izendatu zuen, monumentu sailkapenarekin.

EzaugarriakAldatu

Elizaren egiturarik gehiena erromanikoa da, XIII. mendekoa. Planta errektangularra du eta presbiterioa zati karratu batek eta abside semizirkularrak osatzen dute. Geroago, beste nabe bat erantsi zitzaion. Ertaroko elementu arkitektonikoak gordetzen dira bertan: puntadun arkua duten bi portada arkibolta eta baketoi eta guzti, abside semizirkularra, kaneak, horno eta kainoi-gangak arku fajonekin.

XIV. mendeko horma-margo bitxiak dauzka absidearen sabaian. Bertan, gerlariak, peregrinoak eta animaliak ageri dira. Adituak ez dira ados jarri haien esanahiari dagokionean, baina litekeena da erlijioarekin erlazioren bat edukitzea.

Genero sinbolismoaAldatu

 
Emakumea erditzen

Isabel Mellén historialariaren iritziz, genero berdintasunari begiratuta, Alaitza elizako margoetan erditzen ari den emakumearen trataerak erakusten du historia erregistroetan egin den emakumeareen ezkutaketa: emakumearen irudia beste edozein gauza balitz bezala identifikatu da bere presentziaren azalpena saihesteko.

Elizaren ezkerreko paretan marraztuta dagoen pertsonaia buruz behera ikusten badugu jaiotzen ari den umearen aurpegia ere ikusteaz gain, garaiko emakumeek janzten zuten bezalako burugainekoa du eta jaiotzen ari den umearen azpian konketa bat du, erditzeetan ohiko tresna zena.  

Hala ere, “Las pinturas del templo de Alaiza” artikuluan pertsonaia hau deabrua balitz bezala identifikatzen da. Eta “Gaceo y Alaiza, pinturas murales góticas” liburuan, are gehiago, zakila erakusten duen exhibizionista balitz bezala.[1]

IruditegiaAldatu

ErreferentziakAldatu

  1. (Gaztelaniaz) Mellén, Isabel. (2021). «La parturienta de Alaiza» Twitter (Noiz kontsultatua: 2021-08-02).

Kanpo estekakAldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa