1. linea (Sevillako metroa)

Sevillako metroaren linea

Sevillako metroaren 1. linea sarean aurreikusitako lau lineetako bat da. Ciudad Expo eta Olivar de Quintos geltokiak lotzen ditu, Sevillako erdigunetik igaroz eta guadalquivir ibaia San Telmo zubitik zeharkatzen duen ekialde-mendebalde ardatza osatzen du.

Ciudad Expo ↔ Olivar de Quintos

Map

Cocheras geltokiko nasa
Datu orokorrak
Garraio motaMetro
EskualdeakSevilla, Andaluzia
 Espainia
Geltokiak22
Bidaiariak16 900 000 (2018)[1]
JabeaAndaluziako Junta
Webguneawww.metro-sevilla.es
Ustiapena
Hasiera2009ko apirilaren 2a
EragileaMetro de Sevilla SA[2]
IbilgailuakCAF Urbos 2
Ibilgailuen luzera31 m
Maiztasuna6' - 20'
Datu teknikoak
Luzera17,9 km
Galiboa1 435 mm
Abiadura maximoa70 km/h
 Mapa
PARKING fKBHFa
Ciudad Expo
ftSTRa
1'
ftBHF
Cavaleri
ftSTRe
3'
PARKING fBHF
San Juan Alto
fTUNNEL1
3'
PARKING fBHF
San Juan Bajo
fhKRZWae
2'
fBHF
Blas Infante
ftSTRa
2'
ftINT
Parque de los Príncipes Lanak  
ftSTR
1'
ftBHF
Plaza de Cuba
ftKRZW
1'
ftINT
Puerta Jerez  
ftSTR
2'
ftINT
Prado de San Sebastián   Lanak  
ftSTR
2'
ftINT
San Bernardo       
ftSTR
2'
ftBHF
Nervión
ftSTR
1'
ftBHF
Gran Plaza
ftSTR
2'
ftINT
1º de Mayo Lanak  
ftSTR
1'
ftBHF
Amate
ftSTR
1'
ftBHF
La Plata
ftSTR
2'
ftBHF
Cocheras
ftSTRe
2'
feBHF
Guadaíra Lanak   
fSTR
2'
fBHF
Pablo de Olavide
fSTR
2'
PARKING fBHF
Condequinto
ftSTRa
2'
ftBHF
Montequinto
ftSTR
1'
ftBHF
Europa
ftSTRe
2'
PARKING fKBHFe
Olivar de Quintos

2009ko apirilaren 2an inauguratu zen Ciudad Expo eta Condequinto geltokien artean, argia ikusi zuen lehen metro linea andaluziarra izan zelarik.

Historia

aldatu

Eraikuntza

aldatu

Sevillako metroaren   linea Andaluziako Juntak 2000. urtean onartutako bakarra da, 1970eko eta 1980ko hamarkadetan eraikitako azpiegituraren zati handi bat aprobetxatzen duena.

Zehazki,   linea 'berri' horren barruan Nervión eta La Plata geltokien artean dauden 5 kilometrotik gorako tunelak daude, baita ibilbide horretan zehar dauden geltokiak ere: Nervión, Gran Plaza, 1º de Mayo, Amate eta La Plata. Egungo   lineako lanak Mairena del Aljarafe udalerrian hasi ziren, eta, ondoren, gainerako trazadurara zabaldu ziren. 2005eko abuztuan hasi zen martxan tunelatzeko makina, eta Sevillako lurzoru heterogeneoaren eta aurretiko azterketen atzerapenen ondorioz, urte eta erdi baino gehiago behar izan zuen Parque de los Príncipes eta San Bernardoren geltokiak banatzen dituen 2,5 kilometroko lehen tunela egiteko. Bigarren tunel bikia sei hilabete pasatxoan amaitu zen, 2008ko apirilak 21ean.[3]

Lehen kalkuluen arabera, 2006ko udan jarriko ziren martxan. Jatorrizko proiektuan izandako aldaketek, lurzoruetan izandako etengabeko arazoek eta jatorrizko proiektu horretatik kanpo izandako aldaketengatik aurrekontua handitu beharrak, inaugurazio-data 2008ko irailean geratzea eragin zuten, ondoren "2008ko udazken" bihurtu zena. Inaugurazio "ofizialaren" data 2008ko abenduaren 20rako berriro planteatu zen (2008ko udazkeneko azken eguna), nahiz eta data hurbildu ahala jendearentzako irekiera geroagokoa izateko aukera aztertzen zen. Data berri hau baino egun batzuk lehenago, Puerta Jerez geltokiaren ondoan kiosko bat hondoratu zen ustekabean, eta kontseilariak berak metroaren irekiera mugarik gabe atzeratzen ari zela jakinarazi zuen. 2009ko martxoaren 25ean,   linearen irekiera-data berri bat argitaratu zen, 2009ko apirilaren 2rako ezarri zena. Azkenik, 2009ko martxoaren 28an 2 000 bidaiarirentzako entsegu orokor bat egin ondoren, apirilaren 2an, espero zen inaugurazioa egin zen 14: 00etan, baina 22 geltokietatik 17rekin.[4]

2009ko irailaren 16an, Puerta Jerez geltokia inauguratu zen, 1. zatiko geltoki guztiak osatzeko.

2009ko azaroaren 23an Montequinto, Europa eta Olivar de Quintos geltokiak inauguratu ziren, 2. zatiko geltoki guztiak osatuz, baita metroaren   lineako 18 kilometroko ibilbide osoa ere.[5]

Eraikuntzako gorabeherak

aldatu

Linea eraikitzeko premiaren ondorioz - Aurrekontuak esleitzeagatik, lurzoruen azterketak erabat amaitu baino lehen eraikitzen hasi zen -, bi zulo egin ziren 2005. urtearen erdialdean, 20 metrotik gorakoa Remedios eremuan, urtebete baino gehiago behar izan zuten konpontzeko, eta zirkulazio-arazo handiak eragin zituzten inguru horretan.[6]

2006ko abuztuan, SE-30 ingurabideko autobidearen gainean eraikitzen ari ziren zubibide bat erori zen, baina ez zen hildakorik izan, langile batzuek nola mugitzen ari zen ikusi eta autobidera jauzi egin baitzuten trafikoa mozteko. Ondorioz, sei erreiak moztu behar izan zituzten.[7]

2006ko urriaren 18an beste zulo bat egin zen, oraingoan Colon pasealekuan. Sevillako bide nagusia zenez, azkar konpondu behar izan zuten, aurrekoak ez bezala, baina auto-ilarak 14 kilometrokoak izan ziren.[8]

Tunelatzeko makina erraldoia zulatzen hasi eta urtebetera matxuratu zen, burua bigunegia zuelako Sevillako lur zailerako. Aurretik egindako azterketek, beharrezko prospekzio guztiak osatu ez zituztenek eta Sevillako lurzoruaren gogortasun eta konplexutasun heterogeneoari buruzko txostenek, Chapina zubia eraikitzeko egindakoek adibidez, matxura eragin zuten. Konpondu eta indartu egin behar izan zen, eta, beraz, tunelen eraikuntza geldituta egon zen. Los Remedios eta Prado de San Sebastián arteko bigarren tunel paraleloa eraikitzen 2008ko otsailaren amaieran hasi ondoren, tunelatzeko makina San Bernardorantz abiatzeko prest dago.[9]

2008ko azaroaren 26an, aurreikusitako inaugurazio datatik hilabete baino gutxiagora, sei metroko sakonera zuen lur hondoratze bat gertatu zen, honen gainazalean zegoen prentsa kiosko bat xurgatu zuena.

Azpiegitura

aldatu

Goiburuak

aldatu

  lineak bi goiburu nagusi ditu:

Ibilbidea

aldatu

  linea Ciudad Expo, Mairena del Aljarafen, abiatzen da, eta auzoa zeharkatzen du lurpean, Cavaleri lurpeko geltokira iristeko. Gainazalean, San Juan de Aznalfarache auzo goitiko geltokira iristen da, San Juan Alto. Lurpeko bidea jarraitzen du San Juan de Aznalfarachen barrena, beheko auzoko geltokira (San Juan Bajo) iritsi arte.

Ondoren, lineak SE-30 autobidea gurutzatzen du bidezubian, eta lur gainean jarraitzen du Blas Infante geltokiraino, Sevillan. Han, lur azpitik igarotzen da, Remedios auzoa, Sevillako alde zaharra, Prado, San Bernardo, Nervión, Amate eta Su Eminencia, Parque de los Príncipes (etorkizuneko korrespondentzia   linearekin), Plaza de Cuba, Puerta Jerez, Prado de San Sebastián (etorkizuneko korrespondentzia   linearekin), San Bernardo, Nervión, Gran Plaza, 1º de Mayo (etorkizuneko korrespondentzia   linearekin), Amate eta Gran Plaza geltokietatik igarota, Cocheras geltokiraino.

Horren ondoren, linea berriz ere lurrazalera irteten da, SE-30 autobia berriro zubibidean zeharkatzeko, hurrengo geltokira iritsi arte: Guadaírara, RENFEko aldiriekiko trukagailu bat dena, eta gaur arte eraiki gabe dagoena.

Gainazalean jarraitzen du Pablo de Olavide geltokirantz, eta, hura utzi ondoren, Utrerako autobidea gurutzatzen du bidezubian, Quinto herrigunean amaitzeko, Dos Hermanas udalerrian, Montequinto eta Europa geltokiak lurpean zeharkatzen dituena (Olivar de Quintos), tranbiarekin trukagailu batean amaitzeko, Dos Hermanas aldera, orain arte egin ez den proiektua eta lanak, eta udaletxea. Andaluziako Juntak autobus batengatik aldatu nahi du.

Geltokiak

aldatu
Geldialdia Koordenatuak Gunea Udalerria Konexioak
    Ciudad Expo 37°20′58″N 6°03′05″W / 37.349444°N 6.051389°W / 37.349444; -6.051389 (Ciudad Expo)   Mairena   M-101 M-150 M-151 M-152 M-153 M-155
    Cavaleri 37°21′10″N 6°02′48″W / 37.352778°N 6.046667°W / 37.352778; -6.046667 (Cavaleri)   Mairena   M-150 M-151 M-152 M-153 M-155
    San Juan Alto 37°21′42″N 6°02′18″W / 37.361667°N 6.038333°W / 37.361667; -6.038333 (San Juan Alto)   San Juan   M-150 M-151 M-152 M-153 M-155
    San Juan Bajo 37°22′01″N 6°01′31″W / 37.366944°N 6.025278°W / 37.366944; -6.025278 (San Juan Bajo)   San Juan   M-101 M-150 M-151 M-152 M-153 M-154-A M-154-B M-155
    Blas Infante 37°22′24″N 6°00′38″W / 37.373216°N 6.010433°W / 37.373216; -6.010433 (Blas Infante)    Sevilla   41 A2 M-140 M-150 M-151 M-152 M-153 M-162
    Parque de los Príncipes 37°22′37″N 6°00′13″W / 37.376944°N 6.003611°W / 37.376944; -6.003611 (Parque de los Príncipes)   Sevilla   5 6 A2 C1 C2 M-140 M-150 M-151 M-152 M-153 M-162
    Plaza de Cuba 37°22′45″N 5°59′58″W / 37.379194°N 5.999403°W / 37.379194; -5.999403 (Plaza de Cuba)   Sevilla   5 40 A2 M-140 M-150 M-151 M-152 M-153
    Puerta Jerez 37°22′56″N 5°59′35″W / 37.382219°N 5.993053°W / 37.382219; -5.993053 (Puerta de Jerez)   Sevilla      5 41 A2 C3
    Prado de San Sebastián 37°22′50″N 5°59′15″W / 37.380694°N 5.987389°W / 37.380694; -5.987389 (Prado de San Sebastián)   Sevilla      4 M-121 M-122 M-123 M-130 M-131 M-132 M-132-B M-133 M-134 M-221
    San Bernardo 37°22′43″N 5°58′46″W / 37.378611°N 5.979389°W / 37.378611; -5.979389 (San Bernardo)   Sevilla               22 25 26 28 29 30 38 52 EA B4 C2
    Nervión 37°22′59″N 5°58′27″W / 37.383038°N 5.97414°W / 37.383038; -5.97414 (Nervión)   Sevilla   5 28 29 32 A4 B3 B4 C1
    Gran Plaza 37°22′54″N 5°58′00″W / 37.381667°N 5.966667°W / 37.381667; -5.966667 (Gran Plaza)   Sevilla   5 22 29 32 A4 B3 B4 52 M-220
    1º de Mayo 37°22′51″N 5°57′20″W / 37.380833°N 5.955556°W / 37.380833; -5.955556 (1º de Mayo)   Sevilla   5 24 52
    Amate 37°22′39″N 5°57′08″W / 37.3775°N 5.952222°W / 37.3775; -5.952222 (Amate)   Sevilla   24 25 52
    La Plata 37°22′18″N 5°57′06″W / 37.371569°N 5.95175°W / 37.371569; -5.95175 (La Plata)   Sevilla   25
    Cocheras 37°22′04″N 5°57′01″W / 37.367778°N 5.950278°W / 37.367778; -5.950278 (Cocheras)   Sevilla   26
    Pablo de Olavide 37°21′14″N 5°56′36″W / 37.353978°N 5.943389°W / 37.353978; -5.943389 (Pablo de Olavide)    Sevilla   38 M-123 M-130
    Condequinto 37°20′47″N 5°56′11″W / 37.346514°N 5.93625°W / 37.346514; -5.93625 (Condequinto)   Dos Hermanas   M-123 M-130
    Montequinto 37°20′32″N 5°56′04″W / 37.342236°N 5.934528°W / 37.342236; -5.934528 (Montequinto)   Dos Hermanas   M-130 M-133
    Europa 37°20′16″N 5°56′07″W / 37.337639°N 5.935153°W / 37.337639; -5.935153 (Europa)   Dos Hermanas   M-130 M-133
    Olivar de Quintos 37°19′46″N 5°56′18″W / 37.329403°N 5.938306°W / 37.329403; -5.938306 (Olivar de Quintos)   Dos Hermanas   M-130 M-133

Geltokien izena

aldatu

Sevillako metroaren geltokiek eredu orokor bat jarraitzen dute, eta, beraz, sarrerak, salbuespen batzuk izan ezik, gris koloreko metro karratuko ahoen bidez egiten dira, geltokiaren izena berde kolorekoa delarik. Guztiek dituzte alboetako bi nasa, eta, horietan, nasa-ateak daude, erabiltzaileak bidera sar ez daitezen.

Disuasio-aparkalekuak

aldatu

Gaur egun, bost disuasio-aparkalekuak dago. Aldiriko aparkaleku horiek metro-geltoki bati lotuta daude, eta horrek ibilgailu pribatuaren eta metroaren arteko trukea errazten du.

Sevillako metroaren   lineko disuasio-aparkalekuak 2020ko urtarrilaren 1ean[10]
Aparkalekua Geltokia Hasiera Plazak
Ciudad Expo Ciudad Expo 2009ko apirilaren 2a 378
San Juan Alto San Juan Alto 2009ko apirilaren 2a 299
San Juan Bajo San Juan Bajo 2009ko apirilaren 2a 290
Condequinto Condequinto 2009ko azaroaren 23an 400
Olivar de Quintos Olivar de Quintos 2009ko azaroaren 23an 300

Ustiapena

aldatu

Bidearen 18,05 kilometroek, 1 435 mm-ko zabalerakoak, lurrazaleko beste batzuekin konbinatutako lurpeko zatiak dituzte. Azken horietan, trenbidea gainerako garraioetatik bereizitako plataforman igarotzen da beti. Ibilbideak 22 geltoki ditu: hamabost lurpean eta zazpi lur gainean.[10]

Ordutegiak

aldatu
Sevillako metroaren   lineko maiztasunak 2020an[11]
Astelehenetik ostiralera Larunbat, igande eta jaiegunetan
6:30 - 7:00 7:00 - 7:30 7:30 - 9:30 9:30 - 13:30 13:30 - 15:30 15:30 - 19:00 19:00 - 21:00 21:00 - 23:00 7:30 - 8:00 8:00 - 21:00 21:00 - 23:00
20 min 15 min 6 min 15 min 6 min 15 min 10 min 20 min 20 min 15 min 20 min

Batez besteko denborak

aldatu

Ibilbideko batez besteko denborak adierazgarriak dira, eta trafikoaren edo beste ezusteko batzuen arabera alda daitezke.

  lineak Ciudad Expo geltokia honako hauekin komunikatzeko aukera ematen du:[12]

Sevillako metroa tren arina da eta CAF fabrikatzailearen Urbos 2 modeloko 21 unitatek ematen dute zerbitzua; 31,25 metroko luzera dute eta 275 bidaiarirentzako lekua.

Sevillako metroaren   lineko ibilgailuak 2020ko urtarrilaren 1ean[10]
Eredua Marka Unitateak Urtea Luzera (m) Bidaiariak
Urbos 2 Construcciones y Auxiliar de Ferrocarriles (CAF) 21 2009 31,25 275

Tarifak

aldatu

Linea horri Sevillako metroaren tarifak eta zonifikazioa aplikatzen dizkiote.

Sevillako metroaren tarifak 2020an[10]
Metro Sevillak emandako tituluak
Titulua 0 jauzi 1 jauzi 2 jauzi
Billete sencillo 1,35 € 1,60 € 1,80 €
Billete ida y vuelta 2,70 € 3,20 € 3,60 €
Billete Turístico 1 día 4,50 €
Bono 45/30 0,66 € 0,94 € 1,10 €
Bonometro 0,82 € 1,17 € 1,37 €
Consorcio de Transportesk emandako tituluak
Bono con transbordo 0,66 € 0,94 € 1,10 €

Guneak

aldatu

Sevillako metroa honako gune hauek osatzen dute:

Sevillako metroaren guneak 2020ko urtarrilaren 1an[10]
Gunea Udalerriak Lineak Muga-geltokiak
  Mairena del Aljarafe
San Juan de Aznalfarache
   Blas Infante
  Sevilla   
Pablo de Olavide
  Dos Hermanas   

Turismoa

aldatu
 
Sevillako Jerez Atea
 
Sevillako Espainiako plaza
 
Sevillako Ramón Sánchez-Pizjuán estadioa

Ibilbidean zehar,   lineak interes turistikoko hainbat lekurekin lotzen du:

Geltokia Konexioak
San Juan Bajo Jesusen Bihotzaren monumentua
Parque de los Príncipes Printzearen Parkea
Plaza de Cuba Cuba plaza
San Telmo Zubia
Puerta Jerez Jerez Atea
Sevillako unibertsitatea
Sevillako Alkazarra
Torre del Oro
San Telmo jauregia
Prado de San Sebastián Prado de San Sebastián
Espainiako plaza
Maria Luisa parkea
San Bernardo San Bernardo geltokia
Nervión Ramón Sánchez-Pizjuán estadioa
Pablo de Olavide Pablo de Olavide unibertsitatea

Etorkizuna

aldatu

Guadaíra

aldatu

Guadaira geltokia, sareko planoetan seinaleztatua, eraiki gabe dago, Sevillako Renfe Aldiriak sarearekin geltoki intermodal bihurtzeko zain.

Erreferentziak

aldatu
  1. https://web.archive.org/web/20191203172540/https://www.metro-sevilla.es/es/noticias/la-linea-1-metro-sevilla-roza-los-17-millones-usuarios-2018
  2. https://www.diariodesevilla.es/sevilla/Globalvia-Metro-destituye-actual-gerente_0_787721730.html
  3. (Gaztelaniaz) «El metro de Sevilla recaba elogios el día de su ensayo general» El País 2009-03-28 ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  4. (Gaztelaniaz) LEÓN, ALBERTO. (2009-04-02). «El Metro de Sevilla, una realidad tras cuarenta años de espera» RTVE.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  5. «La afluencia de usuarios colapsa el metro seis horas después de su estreno | Andalucía-Sevilla | elmundo.es» www.elmundo.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  6. «abc.es| ABC - El alcalde reconoce que el socavón del Metro afectará al plan de tráfico de Feria» web.archive.org 2005-04-05 (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  7. «Cortan la SE-30 de Sevilla por la caída de una viga de 100 toneladas» archive.is 2012-06-29 (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  8. (Gaztelaniaz) 20minutos. (2006-10-19). «El socavón del metro en Paseo Colón provoca colas de 14 km» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  9. (Gaztelaniaz) «Un nuevo socavón retrasa la inauguración del metro de Sevilla» andaluciainformacion.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  10. a b c d e «Especial metro de Sevilla» www.juntadeandalucia.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  11. «Horario | Metro de Sevilla» www.metro-sevilla.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).
  12. «Inicio | Metro de Sevilla» www.metro-sevilla.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-18).

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu