Zerrenda:Euskal Herriko odonatu espezieak

Euskal Herriko odonatu espezieen zerrenda honek Euskal Herrian ikus daitezkeen sorgin-orratzak eta burruntziak biltzen ditu.[1]

Zygoptera aldatu

Calopterygidae aldatu

 
Calopteryx virgo
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Calopteryx haemorrhoidalis Korronte bizi samarreko erreka garbiak Urria Arrisku txikia[4]
Calopteryx virgo Korronte txiki edo ertaineko erreka garbiak Oso ugaria Arrisku txikia[5]
Calopteryx xanthostoma Korronte lasaiko erreka eta ibaiak Urria Arrisku txikia[6]

Lestidae aldatu

 
Chalcolestes viridis
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Chalcolestes viridis Aintzirak eta korronte txikiko errekak Ugaria Arrisku txikia[7]
Lestes barbarus Sakonera txikiko zingira eta urmael garbi eta eguzkitsuak Oso urria Arrisku txikia[8]
Lestes dryas Ertzeetan sakonera txikia duten zingirak, batez ere udan agortzen badira Nahiko urria Arrisku txikia[9]
Lestes sponsa Ertzeetan landaredi trinkoa duten zingirak eta urmaelak Urria Arrisku txikia[10]
Lestes virens Sakonera txikiko urmael, zingira eta aintzirak Oso urria Arrisku txikia[11]
Sympecma fusca Kutsadura gutxiko zingira eta aintzirak Urria Arrisku txikia[12]

Coenagrionidae aldatu

 
Coenagrion puella
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Ceriagrion tenellum Hezegune azidoak: zingirak, zohikaztegiak... Nahiko urria Arrisku txikia[13]
Enallagma cyathigerum Ur geldiko edo korronte moteleko hezeguneak. Ugaria Arrisku txikia[14]
Coenagrion caerulescens[15][16] Sakonera txikia eta hidrofito ugari duten ur ibiliak.[17] Zohikaztegiak.[16] Oso urria[18] Ia galzorian[19]
Coenagrion mercuriale Erreka eta errekatxo garbi eta eguzkitsuak, bazterretan landaredi joria dutenak. Nahiko arrunta[18] Ia galzorian[20]
Coenagrion puella Era askotako ur geldiak: aintzirak, zingirak, urmaelak, erretenak... Ugaria Arrisku txikia[21]
Coenagrion scitulum Landaredi oparoa duten ur geldi egukitsuak. Urria iparraldean, arrunta hegoaldean.[18] Arrisku txikia[22]
Erythromma lindenii Ur geldiko edo korronte moteleko hezegune eguzkitsuak. Nahiko urria Arrisku txikia[23]
Erythromma najas Landaredi joria duten ur geldi eguzkitsuak. Oso urria (Lapurdi)[2] Arrisku txikia[24]
Erythromma viridulum Ur-landaredi aberatsa duten ur geldi eguzkitsuak. Urria Arrisku txikia[25]
Ischnura elegans Ur geldiak (aintzirak, zingirak, urmaelak) edo korronte txikikoak. Arrunta iparraldean, oso arraroa hegoaldean. Arrisku txikia[26]
Ischnura graellsii Ur geldiak. Arrunta hegoaldean, oso arraroa iparraldean. Arrisku txikia[27]
Ischnura pumilio Ur azidoak: zohikaztegiak, errekak, aintzirak, urtegiak... Espezie aitzindaria da. Nahiko urria Arrisku txikia[28]
Pyrrhosoma nymphula Era askotako hezeguneak, bai ur geldikoak, bai korronte motelekoak. Oso ugaria Arrisku txikia[29]

Platycnemididae aldatu

 
Platycnemis acutipennis
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Platycnemis acutipennis Korronte moteleko ibai eta errekak; batzuetan urmaeletan ere. Arrunta Arrisku txikia[30]
Platycnemis latipes Ibai eta erreka lasaiak. Arrunta Arrisku txikia[31]
Platycnemis pennipes[2] Ibai, aintzira eta zingira basiko edo neutroak; ur azidoak saihesten ditu. Banaketa murritza: Lapurdi[2] Arrisku txikia[32]

Anisoptera aldatu

Aeshnidae aldatu

 
Aeshna cyanea
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Aeshna affinis Helofito ugari duten aintzira, zingira eta ur geldiak. Urria Arrisku txikia[33]
Aeshna cyanea Aintzira, zingira eta urmaelak. Arrunta Arrisku txikia[34]
Aeshna isoceles Lezkadiz inguratutako aintzira eta zingira mesotrofo edo eutrofoak. Oso urria[35] Arrisku txikia[36]
Aeshna mixta Bazterretan landaredi joria duten aintzira, zingira eta urmaelak. Arrunta Arrisku txikia[37]
Anax ephippiger Sakonera txikiko zingira beroak eta, batzuetan, aldi baterakoak. Urria Arrisku txikia[38]
Anax imperator Ur geldiko edo korronte moteleko hezeguneak. Oso arrunta Arrisku txikia[39]
Anax parthenope Ertzean landaredi ugari duten aintzira, zingira eta urmaelak. Urria Arrisku txikia[40]
Boyeria irene Ertzean itzala duten erreka eta ibaiak. Arrunta Arrisku txikia[41]
Brachytron pratense Bazterretan landaredi ugari (lezkak, ezpata-belarrak ...) duten hezegune iraunkorrak. Oso urria Arrisku txikia[42]

Gomphidae aldatu

 
Onychogomphus forcipatus
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Onychogomphus forcipatus Erreka eta ibai eguzkitsuak (Batzuetan ur geldi ongi oxigenatuak). Arrunta habitat egokietan. Arrisku txikia[43]
Onychogomphus uncatus Korronte biziko errekak eta ibaiak, garbiak eta ongi oxigenatuak. Arrunta habitat egokietan. Arrisku txikia[44]
Onychogomphus costae Ibai zabalak, emari handikoak.[45] Banaketa murritza (Ebro), urria.[45][18] Galzorian[46]
Gomphus flavipes Zola lohitsua duten ibai handien behe-ibilguak. Oso urria (Aturri, Biduze)[47] Arrisku txikia[48]
Gomphus pulchellus Aintzirak, urmaelak, urtegiak eta korronte moteleko ibaiak. Arrunta Arrisku txikia[49]
Gomphus similimus Erreka eta ibaiak. Nahiko urria Ia galzorian[50]
Gomphus graslinii Ibai ertain eta handietako urloak. Oso urria[51] Ia galzorian[52]
Gomphus vulgatissimus Korronte gutxiko erreka eta ibaiak, bazterretan zuhaitzak dituztenak. Urria[53][18] Arrisku txikia[54]

Cordulegastridae aldatu

 
Cordulegaster boltonii
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Cordulegaster boltonii Ur ibiliak: errekaxtoak, iturburuak, baserrekak. Ugaria Arrisku txikia[55]
Cordulegaster bidentata[56] Mendialdeko iturburu eta errekaxtoak. Banaketa murritza: Aldude Mendia[56] Ia galzorian[57]

Corduliidae aldatu

Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Oxygastra curtisii Ibai ertain eta handietako ur geldiak, bazterretan zuhaitzak dituztenak. Urria. Ia galzorian[58]
Somatochlora flavomaculata Hezegune mesotrofo eta oligotrofoak: zingirak, istingak, zohikaztegiak Banaketa murritza: Lapurdiko iparraldea. Arrisku txikia[59]

Libellulidae aldatu

 
Sympetrum fonscolombii
Izena Bizilekua[2][3] Ugaritasuna
(Euskal Herria)[2][3]
Iraute egoera
(Europa)
Crocothemis erythraea Aintzirak, zingirak, urmaelak, istilak. Arrunta Arrisku txikia[60]
Libellula depressa Era guztietako ur geldiak. Espezie aitzindaria da. Oso ugaria Arrisku txikia[61]
Libellula quadrimaculata Landaredi ugariko ur geldiak. Nahiko urria. Arrisku txikia[62]
Libellula fulva Ur geldiak edo korronte motelekoak, zuhaitzez inguratuak. Oso urria. Arruntagoa Lapurdin. Arrisku txikia[63]
Sympetrum meridionale Sakonera txikiko eta landaredi ugariko ur geldi eguzkitsuak (gatzdunak edota aldi baterakoak barne). Urria Arrisku txikia[64]
Sympetrum sanguineum Era askotako ur geldiak edo korronte motelekoak, ur-landarez inguratutakoak. Arrunta Arrisku txikia[65]
Sympetrum fonscolombii Era askotako ur geldiak, eguzkitsuak, epelak eta ez sakonak, gatzdunak barne. Ugaria Arrisku txikia[66]
Sympetrum striolatum Era askotako ur geldiak, edo korronte motelekoak, eguzkitsuak. Ugaria Arrisku txikia[67]
Trithemis annulata Era askotako ur geldiak edo korronte txikikoak. Zabaltzen ari da.[68] Arrisku txikia[69]
Trithemis kirbyi Era askotako ur geldiak edo korronte txikikoak. Zabaltzen ari da.[70] Ez aplikagarria[71]
Orthetrum cancellatum Era askotako ur geldiak, azidoak eta gatzdunak barne. Arrunta Arrisku txikia[72]
Orthetrum albistylum Era askotako ur geldiak edo korronte gutxikoak. Banaketa murritza: Lapurdi, Txingudi[73] Arrisku txikia[74]
Orthetrum brunneum Era askotako ur geldiak edo korronte gutxikoak. Oso landaredi trinkoa denean desagertzen da. Hedatua baina ez ugaria. Arrisku txikia[75]
Orthetrum coerulescens Era askotako ur geldiak eta korronte txikikoak. Ugaria. Arrisku txikia[76]

Erreferentziak aldatu

  1. Mezquita, Iñaki. Euskal Herriko Odonatuen identifikaziorako gakoa. Aranzadi Zientzia Elkartea, aranzadi.eus ISBN 978-84-17713-18-8. (Noiz kontsultatua: 2019-10-12).
  2. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u Bailleux G., Couanon V.,Gourvil P-Y., Soulet D.,. Pré-atlas des odonates d’Aquitaine – Synthèse des connaissances 1972–2014. CEN Aquitaine, LPO Aquitaine, cen-aquitaine.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-12).
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p q r Mezquita, Iñaki. Gipuzkoako odonatuak : Gipuzkoako burruntzi eta sorgin-orratzak = Odonatos de Gipuzkoa : libélulas y caballitos del diablo de Gipuzkoa. Gipuzkoako Foru Aldundia : Kutxa , L.G. 2009 (Noiz kontsultatua: 2019-10-13).
  4. Boudot, J.P.. Calopteryx haemorrhoidalis. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158695A5260427, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  5. Boudot, J.P.. Calopteryx virgo. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165505A6046531, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  6. Boudot, J.P.. Calopteryx xanthostoma. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165481A6033598, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  7. Boudot, J.P.. Chalcolestes viridis. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165529A84132783, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  8. Boudot, J.P.. Lestes barbarus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158684A5250957, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  9. Boudot, J.P.. Lestes dryas. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165516A6051376, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  10. Boudot, J.P.. Lestes sponsa. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165475A6029469, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  11. Boudot, J.P.. Lestes virens. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165492A6038683, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  12. Kalkman, V.J.. Sympecma fusca. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158690A5255572, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  13. Kalkman, V.J.. Ceriagrion tenellum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165495A6040240, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  14. Dow, R.. Enallagma cyathigerum. The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T158703A5266883, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  15. Torralba-Burrial, A., Armendariz C., Rabina E., Llamas A. eta Nores C.. Confirmación de la reproducción de Gomphus graslinii (Rambur, 1844) (Odonata: Gomphidae) y odonatofauna fluvial de los Prepirineos del este de Navarra (N Península Ibérica). Munibe Ciencias Naturales 62: 7-23, aranzadi.eus (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  16. a b El Gobierno de Navarra celebra el Día de los Humedales con una visita a la turbera de Arxuri el 16 de marzo. navarra.es (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  17. Ocharan, F.J., Ferreras Romero, M., Ocharan, R. eta Cordero Rivera, A.. Coenagrion caerulescens. cibio.ua.es (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  18. a b c d e Gainzarain, José Antonio, Mezquita, Iñaki, Ocharan, Francisco J.. Catálogo de los odonatos (Insecta:Odonata) de Álava, norte de España. Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa 53:173-185 2013, researchgate.net (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  19. Boudot, J.P.. Coenagrion caerulescens. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165476A6030141, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  20. Boudot, J.P.. Coenagrion mercuriale. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T5081A11112812, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  21. Boudot, J.P.. Coenagrion puella. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158707A5269500, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  22. Boudot, J.P.. Coenagrion scitulum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165502A6045115, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  23. Kalkman, V.J.. Erythromma lindenii. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158696A5261312, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  24. Kalkman, V.J.. Erythromma najas. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165497A6041228, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  25. Boudot, J.P.. Erythromma viridulum. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T165478A19159607, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  26. Dow, R.A.. Ischnura elegans. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165479A6032596, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  27. Clausnitzer, V.. Ischnura graellsii. The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T158711A5271941, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  28. Boudot, J.P.. Ischnura pumilio. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T165525A19160047, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  29. Kalkman, V.J.. Pyrrhosoma nymphula. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T165500A19160630, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  30. Boudot, J.P.. Platycnemis acutipennis. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165503A6045793, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  31. Boudot, J.P.. Platycnemis latipes. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158687A5253701, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  32. Clausnitzer, V.. Platycnemis pennipes. The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T158709A5270869, iucnredlist.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-14).
  33. Kalkman, V.J.. Aeshna affinis. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158694A5259155 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  34. Boudot, J.P.. Aeshna cyanea. The IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T165524A83891998 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  35. Brotóns Padilla, Matías, Ocharan2, Francisco J., Outomuro, David, Torralba Burrial, Antonio. Anaciaeschna isoceles en el ámbito iberobalear. Boletín Sociedad Entomológica Aragonesa, nº 44 (2009) : 365–374, sea-entomologia.org (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  36. Clausnitzer, V.. Aeshna isoceles. The IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T158692A72305432 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  37. Kalkman, V.J.. Aeshna mixta. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165499A6042817 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  38. Subramanian, K.A.. Anax ephippiger. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T59811A72310087 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  39. Mitra, A.. Anax imperator. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T59812A72311295 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  40. Kalkman, V.J.. Anax parthenope. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165488A6036347 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  41. Boudot, J.P.; Clausnitzer, V.. Boyeria irene. The IUCN Red List of Threatened Species 2018: e.T165472A72315322 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  42. Kalkman, V.J.. Brachytron pratense. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165514A6050566 (Noiz kontsultatua: 2019-10-16).
  43. Kalkman, V.J.. Onychogomphus forcipatus. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T165489A19152175 (Noiz kontsultatua: 2019-10-17).
  44. Boudot, J.P.. Onychogomphus uncatus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165527A6057850 (Noiz kontsultatua: 2019-10-17).
  45. a b Gainzarain, José Antonio. Primeras citas de Hemianax ephippiger (Burmeister, 1839) (Odonata: Aeshnidae) y Onychogomphus costae (Sélys, 1885) (Odonata: Gomphidae) para el País Vasco (norte de España). Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa (S.E.A.), nº 46 (2010): 525- 526, researchgate.net (Noiz kontsultatua: 2019-10-17).
  46. Boudot, J.P.. Onychogomphus costae. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T60291A12326855 (Noiz kontsultatua: 2019-10-17).
  47. Observatoire Aquitain de la Faune Sauvage. Liste rouge régionale des odonates d’Aquitaine. oafs.fr (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  48. Boudot, J.P.. Gomphus flavipes. The IUCN Red List of Threatened Species 2014: e.T165466A19162847 (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  49. Boudot, J.P.. Gomphus pulchellus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158704A5267244 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  50. Boudot, J.P.. Gomphus simillimus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165461A6020987 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  51. de las Heras, Cordero Rivera, Cabana, Romeo, Rey-Muñiz, Mezquita Aranburu, Gainzarain, Salvador Vilariño, Evangelio Pinach, Díaz Martínez, Miralles, Torralba-Burrial, Luque, Teruel, Conesa-García, Muddeman, Tovar Breña, Loureiro, Maravalhas, Soares, Pereira, Fonseca, N.. Distribución ibérica de Gomphus graslinii, Oxygastra curtisii y Macromia splendens (Insecta: Odonata), especies protegidas por la Directiva Hábitats. Boletín Rola nº 9, 2017, researchgate.net (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  52. Boudot, J.P.. Gomphus graslinii. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T59728A12008538 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  53. Paz, Leire, Conesa, Miguel A.. Primera cita y confirmación de reproducción de Gomphus vulgatissimus (Linnaeus, 1758) (Odonata: Gomphidae) en Gipuzkoa (País Vasco, España). Munibe, Cienc. nat. 65, 2017, 141-144 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  54. Boudot, J.P.. Gomphus vulgatissimus. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165523A6055349 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  55. Boudot, J.P.. Cordulegaster boltonii. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165509A6048237 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  56. a b Miralles-Nuñez, Adriá; Cabana, Martiño; Tapia Arriada, Mikel. Primera cita y confirmación de la reproducción de Cordulegaster bidentata Selys, 1843 (Odonata: Cordulegastridae) en la Comunidad Foral de Navarra (España). Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa 62, 2018ko uztaila, 287–289, researchgate.net (Noiz kontsultatua: 2019-10-15).
  57. Boudot, J.P.. Cordulegaster bidentata. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165498A6041602 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  58. Boudot, J.P.. Oxygastra curtisii. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T15777A5141804 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  59. Boudot, J.P.. Somatochlora flavomaculata. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165485A6035058 (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  60. Clausnitzer, V.. Crocothemis erythraea. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T59859A83846274 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  61. Kalkman, V.J.. Libellula depressa. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165531A6059905 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  62. Dow, R.A., Paulson, D.R.. Libellula quadrimaculata. The IUCN Red List of Threatened Species 2017: e.T165469A65834060 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  63. Kalkman, V.J.. Libellula fulva. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165496A6040772 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  64. Kalkman, V.J.. Sympetrum meridionale. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165510A6048981 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  65. Kalkman, V.J.. Sympetrum sanguineum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158691A5256678 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  66. Clausnitzer, V.. Sympetrum fonscolombii. The IUCN Red List of Threatened Species 2013: e.T60038A17538409 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  67. Clausnitzer, V.. Sympetrum striolatum. The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T158685A5252649 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  68. Gainzarain, José Antonio, Manzano, Jabier. Primera cita de Trithemis annulata (Palisot de Beauvois, 1807) (Odonata, Libellulidae) para la provincia de Álava (norte de la Península Ibérica). Boletín Sociedad Entomológica Aragonesa, ISSN: 1134-6094, 63 , 2018, 353–354, researchgate.net (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  69. Boudot, J.P., Clausnitzer, V., Ferreira, S., Suhling, F., Dijkstra, K.D.B., Schneider, W., Samraoui, B.. Trithemis annulata. The IUCN Red List of Threatened Species 2016: e.T60052A83872427 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  70. Miralles-Núñez, Adrià, Obregón-Romero, Rafael, Mezquita, Iñaki. Nuevos registros sobre la distribución y reproducción de Trithemis kirbyi Sélys, 1891 (Odonata: Libellulidae) en la Península Ibérica. Boletín de la Sociedad Entomológica Aragonesa (S.E.A.), 61, 2017, 241–244, aranzadi.eus (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  71. Kalkman, V.J.. Trithemis kirbyi. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T60062A12214334 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  72. Mitra, A.. Orthetrum cancellatum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T165521A6053392 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  73. Mezquita, Iñaki, Ocharan F:J:, Torralba-Burrial, Antonio. Primera cita de Orthetrum albistylum (Sélys, 1848) (Odonata: Libellulidae) para la Península Ibérica. Boletín de la Asociación Española de Entomología, ISSN 0210-8984, Vol. 35, Nº. 3-4, 2011, 519-523 (Noiz kontsultatua: 2019-10-19).
  74. Kalkman, V.J.. Orthetrum albistylum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158689A5254580 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  75. Kalkman, V.J.. Orthetrum brunneum. The IUCN Red List of Threatened Species 2010: e.T158698A5262629 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).
  76. Clausnitzer, V.. Orthetrum coerulescens. The IUCN Red List of Threatened Species 2009: e.T158682A5249638 (Noiz kontsultatua: 2019-10-18).