Winnaretta Singer
Winnaretta Singer (Yonkers, AEB,1865eko urtarrilaren 8a – Londres, Erresuma Batua,1943ko azaroaren 26a), Edmond de Polignac printzesa, musika mezenas garrantzitsu bat izan zen eta Singer Corporation josteko makinen enpresaren oinordekoa.
| Winnaretta Singer | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Yonkers, 1865eko urtarrilaren 8a |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak |
| Heriotza | Londres, 1943ko azaroaren 26a (78 urte) |
| Familia | |
| Aita | Isaac Singer |
| Ama | Isabella Eugenie Boyer |
| Ezkontidea(k) | Prince Louis de Scey-Montbéliard (en)  (1887 - 1892)Prince Edmond de Polignac (en) (1893 - 1901) |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | mezenasa, salonnièrea eta Socialitea |
Biografia aldatu
Winnaretta Singer Yonkersen jaio zen 1865ean. Bere aita Isaac Singer izan zen, eta ama Isabella Eugenie Boyer. Hamar urte zituela, aita hil egin zitzaion, eta ama Parisera joan zen bizitzera, eta han, handik gutxira, beste gizon batekin ezkondu zen, amorragarria eta bortitza, etxean bertan deseroso sentiarazten zioena. Horrek, aitzitik, bere lesbiana-nortasuna indartu zuen.[1]
Pianoa eta organoa ikasi zituen. 18 urterekin jaso zuen ofizialki aitaren herentziaren zati bat, 24 anai-arrebekin konpartitu behar izan zuena. Aitaordearengandik babesteko, ezkontzea erabaki zuen eta 22 urterekin Louis de Scey-Montbéliard printzearekin ezkondu zen. Ezkontza bost urte geroago deuseztatu zuen elizak, inoiz gauzatu ez zelako.[1]
1893an Edmond de Polignacekin ezkondu zen, bera bezalako homosexuala, eta horrela bakoitza aske bizi ahal izan zen batasun horri esker.[2] Lagun handiak ziren eta munduko arte eta kultura guztia hirira ekartzeko elkartu ziren.[3] Batasuna maitasun sakon batean, elkarrekiko errespetuan eta ulermenean eta adiskidetasun artistiko handian oinarrituta egon zen, bereziki musikarekiko maitasunaren bidez adierazia.[4]
1894an Printzeak eta Edmond de Polignac printzesak areto bat ezarri zuten Parisen, Henri-Martin Avenue etxeko musika-aretoan, abangoardiako musikarentzako babesleku gisa ezagutzen hasi zena. Senarra hil ondoren, Winnaretta Singer-Polignacek bere ondasunak erabili zituen arteak, zientziak eta letrak hobetzeko.[4]
Bere garaiko musikari gehienei adorea eman zien. Nadia Boulanger, Emmanuel Chabrier, Jean Françaix, Reynaldo Hahn, Darius Milhaud, Maurice Ravel, Henri Sauguet, Germaine Tailleferre, Jean Wiener frantsesak, baina baita Isaac Albeniz, Manuel de Falla, Igor Markevitch, Kurt Weill, Ethel Smymanth, Karol Szymanski. Ricardo Viñes, Blanche Selva, Clara Haskil, Lili Kraus, Arthur Rubinstein piano-jotzaileak eta Isadora Duncan dantzaria ere bere laguntzaz baliatu ziren. Olga Alvares Pereira de Melo Marquesa de Cadavalekin ere bildu zen.[2]
Pieza ugari enkargatu zizkien konpositore ospetsuei. Berari esker ditugu, besteak beste, Erik Satieren Sokratesen sorkuntza, Igor Stravinskiren Renard balletarena, Manuel de Fallaren Pedro Maese erretaularena, edota Francis Poulencen Piano birentzako Kontzertua eta Organorako Kontzertua. Ravelek bere Pavana para una infanta difunta ospetsua eskaini zion.[2]
Bere bizitzan, Winnaretta Singerrek erakunde sozial asko lagundu zituen, Salbazio Armada kasu. 1928an, itsasontzi bat erosi zuen Madeleine Zillhardt artista frantsesarekin, Louise Catherine Breslau margolariaren bikotekidearekin. Louise-Catherine izendatu zuten margolariaren omenez. Le Corbusier arkitektoak birmoldatutako nabe hau Parisko etxerik gabeko pertsonentzako babesleku izan zen urte luzez. 2018an hondoratu zen Sena ibaian, Parisko XIII. Barrutian, zaharberritzearen zain zegoenean.[5]
Lehen Mundu Gerran, Marie Curieren iradokizunez, limusina batzuk anbulantzia bihurtu zituen, gerrako zaurituei laguntzeko.[6]
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b (Gaztelaniaz) Sala@Carlossalasoler, Carlos. (2020-06-10). «Winnaretta Singer, la gran mecenas indomable del siglo XX que gritó al mundo "¡Si me tocas, te mato!"» La Razón (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) «Winnaretta Singer» Los diccionarios y las enciclopedias sobre el Académico (Noiz kontsultatua: 2022-01-13).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Winnaretta Singer, la princesa lesbiana que trajo la cultura a la Francia del siglo XIX» MíraLES (Noiz kontsultatua: 2022-01-13).
- ↑ a b Fidelissimus, Princeps. (2010-02-09). «Noble y Real: La Princesa de Polignac» Noble y Real (Noiz kontsultatua: 2022-01-13).
- ↑ «Una profunda mirada hacia la obra de Le Corbusier que se hundió el mes pasado» Plataforma Arquitectura 2018-03-15 (Noiz kontsultatua: 2022-01-10).
- ↑ «Winnaretta Singer - Mecenazgo, Biografía | KripKit» kripkit.com (Noiz kontsultatua: 2022-01-13).
Bibliografia aldatu
- Sylvia Kahan (2003). Music's Modern Muse: A Life of Winnaretta Singer, Polignaceko Printzesa, Eastman Studies in Music. Rochester Press unibertsitatea. ISBN 1-58046-133-6.
- Michael de Coson, Food of Love: Princesse Edmond de Polignac (1865-1943) eta beste Salon, Hamish Hamilton, 1978. ISBN 0-241-89785-8
- James Ross, ‘Music in the French Salon’; in Caroline Potter eta Richard Langham Smith (arg.), French Music Since Berlioz (Ashgate Press, 2006), 91.-115. or. ISBN 0-7546-0282-6.
Datuak: Q451099
Multimedia: Winnaretta Singer / Q451099
