Metauten

Nafarroa Garaiko udalerria

Metauten[4] Nafarroa Garaiko mendebaldeko udalerri bat da, Lizarrako merindadekoa. 1852an, Allin udalerritik bereizi ziren udalerri hau osatzeko mendebaldeko herri hauek: Arteaga, Gauza, Metauten (herriburua), Ollobarren, Ollogoien eta Zufia. Metautenek 22,4 kilometro koadro dauka; eta 289 biztanle, 2014. urteko erroldaren arabera.

Metauten
 Nafarroa Garaia, Euskal Herria
Metautengo Udaletxea

Bandera

Metautengo armarria
Armarria


Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Garaia
Merindadea Lizarra
Administrazioa
Estatua Espainia
Erkidegoa Nafarroa
Izen ofiziala Metauten
AlkateaJuan Miguel Zudaire Landa
(Sartzaleta Herri Taldea)
Posta kodea31241
INE kodea31168
Herritarrametautendar
Geografia
Koordenatuak42°40′43″N 2°07′31″W / 42.678611111111°N 2.1252777777778°W / 42.678611111111; -2.1252777777778
Azalera22,16 km²
Garaiera522 metro
Demografia
Biztanleria271 (2023:  −13)
alt_left 132 (%48,7)(2019) (%57,6) 156 alt_right
Dentsitatea0,12 bizt/km²
Zahartzea[1]% 24,29
Ugalkortasuna[1]‰ 0
Ekonomia
Jarduera[1]% 85,29 (2011)
Desberdintasuna[1]% 0 (2011)
Langabezia[1]% 8,43 (2013)
Euskara
Euskaldunak[2][3]% 12,70 (2018: %6,43)

Geografia

aldatu

Inguru naturala eta kokapena

aldatu

Metauten Lizarrako merindadearen ipar-erdialdean kokatzen da. Herrira heltzeko, NA-132 errepidea hartu behar da Lizarra-Acedoko norabidean eta zazpi kilometrora herri errepidea eskuinera hartu eta lau kilometro egin ondoren Metautenera ailegatzen da.

Herriak Allinekin egiten du muga iparraldean eta ekialdean, eta Iguzkitzarekin hegoaldean. Metauten Lokiz mendizerraren magalean dago, haran irregular batean.

Klima eta landaredia

aldatu
 
Ollobarren Lokiztik ikusita.

Klima aldakorra da udalerriaren kokapenaren arabera, udalerriaren erdialdean eta iparraldean azpimediterraneoa da, hegoaldean, berriz, mediterraneoa. Urteko batez besteko tenperatura 10 gradukoa da iparraldean, eta 12 gradukoa hegoaldean. Prezipitazioak ere aldakorrak dira, hegoaldean 500mm baino ez dira jausten urtebetean, iparraldean, berriz, 1.000mm edo gehiago. Urteroko egun euritsuak 80 eta 120 inguru dira, kokagunearen arabera.

Jatorrizko zuhaitz ugari gordetzen da oraindik ere, XX. mendearen amaieran arteek 273 hektarea hartze zituzten (1906. urtean 336 hektarea zeuden), eta ameztiek eta hariztiek 127 hektarea (XX. mendearen hasierako azaleraren antzekoa).

Historia

aldatu

Erdi Aroan zehar Allin ibarreko herria izan zen eta XIV. mendean gizartearen konposaketa anitza zen, petxa ordaintzen zuten nekazariak eta nobleak zeuden. Lizarrako San Frantzisko eta San Agustin komentuek hainbat jabetza izan zituzten herrian. Erdi Aroan zehar udalerriaren ipar-ekialden dagoen Argisanon jendea bizi izan zela uste da.

Demografia

aldatu
Metautengo biztanleria
Datu-iturria: www.ine.es

2008ko erroldaren arabera, Espainiaz kanpoko hiru etorkin bizi ziren herrian, biztanleriaren %1,07 (Nafarroako batezbestekoaren azpitik).

Politika

aldatu

Udal hauteskundeak

aldatu

Azken urteetan Metautengo alkatea Sartzaleta Herri Taldea (AISHT) herri ekimeneko Juan Miguel Zudaire Landa da. 2007an Udaletxeko zazpi zinegotzietatik lau lortu zituen, gehiengo osoa; aurrean beste zerrenda bat izan zuen, Agrupación Progresista de Metauten (APM, 3 hautetsi). Baliogabeko botoak bi izan ziren (emandako guztien %2,46) eta boto zuriak hamaika (botoen %5,56). Abstentzioa %21,32koa izan zen.

Metautengo Udala (2007)
Alderdia Botoak Zinegotziak
Sartzaleta Herri Taldea (SHT) 98 4
Agrupación Progresista de Metauten (APM) 89 3

2011ko udal hauteskundeetan, ordea, Sartzaleta izan zen aurkeztutako zerrenda bakarra; 127 boto eta zazpi zinegotziak lortu zituen.

Udaletxea

aldatu
  • HELBIDEA: Ganuzako errepidea, z/g

Alkateen zerrenda

aldatu
2007-2011 Juan Miguel Zudaire Landa Sartzaleta Herri Taldea
2011-2015 Juan Miguel Zudaire Landa Sartzaleta Herri Taldea

Garraioa

aldatu

Araba Bus sareko   lineak zerbitzua ematen dio udalerri honi:

  Araba Bus
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
6 Gasteiz
(geltokia)
Gasteiz (Bastiturri)Gasteiz (epaitegiak)Gasteiz (unibertsitatea)ArgandoñaAndolluTrokonizIxonaEgiletaAzazetaBirgaragoienBirgarabarrenMaeztuAtauriAntoñanaSantikurutze Kanpezu (gasolindegia)Santikurutze Kanpezu (markesina)ZuñigaAzeduAntzinMendilibarriMurietaZufiaZubielkiLizarra (zezen-plaza) Lizarra
(geltokia)

Euskara

aldatu

Nafarroako gobernuak onartutako Euskararen Foru Legearen arabera Mendigorria eremu ez-euskalduneko udalerria zen, eta hori dela eta, hizkuntza ofizial bakarra gaztelania zen.

2017ko ekainaren 22an Nafarroako Parlamentuak eremu mistora pasatzea erabaki zuen, beste 43 udalekin batean.

Museoak

aldatu
  • Boilurraren Museoa

Ondasun nabarmenak

aldatu

Erreferentziak

aldatu
  1. a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. Euskara ezagutza tasa. (2010) Euskal Herriari Begira (Udalbiltza), Eustat, INE, NASTAT eta Euskal Herriko Hizkuntza Adierazle Sistema (EAS).
  3. Nafarroako Gobernua. (2018). Nafarroako Datu Soziolinguistikoak. Euskarabidea, 48-53 or..
  4. Euskaltzaindia. 155. araua: Nafarroako udal izendegia. .

Ikus, gainera

aldatu

Bibliografia

aldatu

Kanpo estekak

aldatu


Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa