Helene Stöcker
Helene Stöcker (Wuppertal, Alemania, 1869ko azaroaren 13a – New York 1943ko otsailaren 24a) bakezalea, feminista eta publizista izan zen.[1]
| Helene Stöcker | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Elberfeld eta Wuppertal, 1869ko azaroaren 13a |
| Herrialdea |  Alemaniar Inperioa  Weimarko Errepublika |
| Lehen hizkuntza | alemana |
| Heriotza | New York, 1943ko otsailaren 24a (73 urte) |
| Heriotza modua | berezko heriotza: minbizia |
| Familia | |
| Bikotekidea(k) | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | alemana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | kazetaria, idazlea, aktibista, filosofoa, editorea eta LGBT ekintzailea |
| Enplegatzailea(k) | Institut für Sexualwissenschaft (en)  |
| Mugimendua | Bakezaletasuna feminismoa |
Biografia aldatu
Etxe kalbinista batean hazia, arrazionaltasunean eta etikan oinarritutako neskentzako eskola batera joan zen.[2] [3] Berlinera joan zen bere prestakuntzarekin jarraitzeko, eta Bernako Unibertsitatean ikastea lortu zuen. Doktoretza lortu zuen lehen emakume alemaniarretako bat izan zen. 1903an "Bund für Mutterschutz und Sexuversform" [1][4] sortu zuen ama ezkongabeak eta euren seme-alabak babesteko. Erakundearen Mutterschutz aldizkariaren editorea ere izan zen, 1905 eta 1908 artean, eta gero Die Neue Generation, 1906 eta 1932 artean.[2]
Sexualitateari buruzko jarrera liberalak (bereziki homosexualitatea)[5] erradikalegiak ziren garai hartako jende askorentzat. 1909an, Magnus Hirschfeldekin indarrak batu zituen Alemaniako parlamentua arrakastaz presionatzeko, homosexualitatea kriminalizatzen zuen legean emakume lesbianak sar ez zitzan. Stöcker-en filosofia berritzaile eta eragingarriak, Etika Berria izenaz ezagutzen zirenak, legez kanpoko seme-alaben berdintasuna, abortua legeztatzea eta sexu-hezkuntza zituen ezaugarri. Hori guztia gizonen eta emakumeen arteko harreman hurbilagoak sortzean oinarritzen zen, eta, azkenean, emakumeen berdintasun politiko eta soziala lortzea zen helburua.[1]
Lehen Mundu Gerran eta Weimarren Errepublikaren garaian, Stöckerren interesak mugimendu bakezalearen jardueretara aldatu ziren. 1921ean, Bilthovenek (Herbehereak), Kees Boeke eta Wilfred Wellockekin batera, "Internationale der Kriegsdienstgegner" sortu zuen, bakezaleen nazioarteko batasuna. 1929 eta 1932 artean, Stöckerrek azken jarrera hartu zuen abortatzeko eskubidearen alde. Aita Santuaren entziklika batek, Casti connubik (1930eko abenduaren 31n emana) ugaltzeko asmorik gabeko sexua salatu ondoren, Sexu Erreformarako Mundu Liga alderdi sozialistekin eta komunistekin lankidetzan aritu zen, abortua debekatzen zuen paragrafoaren aurkako azken kanpaina bat egiteko. Stöckerrek azkenean porrot egin zuen kanpaina batean parte hartu zuen.
Naziek boterea Alemanian lortu zutenean, Stöckerrek lehenbizi Suitzara ihes egin zuen eta gero Ingalaterrara. Naziek Austria inbaditu zutenean, Stöcker PEN idazleen konferentzia batean egon zen Suedian gerra piztu zenean, eta hantxe egon zen naziek Norvegia inbaditu zuten arte. Ondoren, Japoniako Transitberiano trena hartu zuen eta, azkenik, Estatu Batuetan amaitu zuen 1942an. New Yorkeko Riverside Driveko apartamentu batera joan zen bizitzera, eta han hil zen, minbiziz, 1943an.
Argitaratutako lanak aldatu
Liburuak aldatu
- 1906 - Die Liebe und die Frauen. Ein Manifest der Emanzipation von Frau und Mann im deutschen Kaiserreich.
- 1928 - Verkünder und Verwirklicher. Beiträge zum Gewaltproblem.
Lanak aldatu
- Frauen-Rundschau, 1903-1922
- Mutterschutz, newspaper of the Bund für Mutterschutz, publicado de 1905 a 1907.
- Die Neue Generation, 1908-1932.
Iruditegia aldatu
-
Helene Stoecker kalean -
Helene Stocker, azaroak 13 -
Helene Stöcker, oroigarri plaka -
Wuppertal - Helena-Stöcker-Ufer 05
Erreferentzia aldatu
- ↑ a b c (Ingelesez) Davies, Peter. (2007). Fell, Alison S. ed. «Transforming Utopia: The ‘League for the Protection of Mothers and Sexual Reform’ in the First World War» The Women’s Movement in Wartime: International Perspectives, 1914–19 (Palgrave Macmillan UK): 211–226. doi:. ISBN 978-0-230-21079-0. (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
- ↑ a b «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
- ↑ «Wayback Machine» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
- ↑ «Helene Stöcker Papers (DG 035), Swarthmore College Peace Collection» www.swarthmore.edu (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
- ↑ (Ingelesez) Mancini, E.. (2010-11-08). Magnus Hirschfeld and the Quest for Sexual Freedom: A History of the First International Sexual Freedom Movement. Springer ISBN 978-0-230-11439-5. (Noiz kontsultatua: 2022-03-15).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q72913
Multimedia: Helene Stöcker / Q72913
