Fenol
konposatu kimiko
Fenola bentzenotik eratorritako alkohola da (C6H5OH). Rungek isolatu zuen 1834an, harrikatzaren alkaternatik. Fenola 43 °C-tan likidotzen den solido kristalino kolorgea da. Airearen eraginez, gorrixka bihurtzen da. Uretan erraz disolbatzen da; 80 °C-tik gora, urarekin edozein proportziotan nahasten da. Korrosiboa da, eta oso pozoitsua. Oso usain sarkorra du. Fenolen tasun orokor guztiak ditu, eta koloratzaile askoren sintesian, eta sendagaiak (aspirinak adibidez), azido pikrikoa, plastikoa eta bakelita-erretxinak prestatzeko erabiltzen da. Disoluzioan antiseptiko gisa erabiltzen dira. Disolbatzaile gisa ere erabiltzen da olioak fintzeko.
| Fenol | |
|---|---|
 | |
 | |
| Formula kimikoa | C6H6O |
| SMILES kanonikoa | 2D eredua |
| MolView | 3D eredua |
| Konposizioa | karbono |
| Base konjokatua | phenolate (en)  |
| Mota | phenol (en) |
| Ezaugarriak | |
| Dentsitatea | 1,06 g/cm³ (20 °C) |
| Azidotasuna (pKa) | 9,89 |
| Disolbagarritasuna | 9 g/100 g (ur, 25 °C) |
| Momentu dipolarra | 1,224 D |
| Fusio-puntua | 43 °C 41 °C 40,9 °C |
| Irakite-puntua | 182 °C (760 Torr) 182 °C 181,87 °C (101,325 kPa) |
| Fusio-entalpia | 1,224 D |
| Formazio entalpia estandarra | −162,944 kJ/mol |
| Lurrun-presioa | 0,4 mmHg (20 °C) |
| Masa molekularra | 94,042 Da |
| Erabilera | |
| Tratatzen du | min |
| Rola | sclerosing agent (en) , local anti-infective agent (en) eta Desinfekzio |
| Arriskuak | |
| NFPA 704 |  2
3
0
|
| GHS arriskua | arriskua |
 ,  ,  ,  | |
| Arrisku motak | H301+H311+H331 (en) , H314 (en) , H341 (en) , H373 (en) , H411 (en) |
| Prekauzio motak | P270 (en) , P280 (en) , P302+P352 (en) , P304+P340 (en) , P305+P351+P338 (en) , P310 (en) |
| Lehergarritasunaren beheko muga | 1,8 vol% |
| Lehergarritasunaren goiko muga | 8,6 vol% |
| Denboran ponderatutako esposizio muga | 19 mg/m³ (8 h, Ameriketako Estatu Batuak) |
| Esposizioaren goiko muga | 60 mg/m³ (baliorik ez) |
| Flash-puntua | 79 °C |
| IDLH | 962,5 mg/m³ |
| Eragin dezake | phenol exposure (en) |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | ISWSIDIOOBJBQZ-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 108-95-2 |
| ChemSpider | 971 |
| PubChem | 996 eta 20488062 |
| Reaxys | 969616 |
| Gmelin | 15882 |
| ChEBI | 2794 |
| ChEMBL | CHEMBL14060 |
| NBE zenbakia | 1671 |
| RTECS zenbakia | SJ3325000 |
| ZVG | 10430 |
| DSSTox zenbakia | SJ3325000 |
| EC zenbakia | 203-632-7 |
| ECHA | 100.003.303 |
| MeSH | D019800 |
| RxNorm | 33290 |
| Human Metabolome Database | HMDB0000228 |
| KNApSAcK | C00002664 |
| UNII | 339NCG44TV |
| NDF-RT | N0000145800 eta N0000005762 |
| KEGG | D00033 eta C00146 |
| PDB Ligand | IPH |
 |
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da wikilari bat. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
Erreferentziak
aldatu- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
Kanpo estekak
aldatu
|
Artikulu hau kimikari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |