Eva Amaral

zaragozar abeslari eta konpositorea

Eva María Amaral Lallana[1][2][3] (Zaragoza, 1972ko abuztuaren 4a)[4][5][6][7][8][9] aragoiar musikari eta konposatzailea da, Amaral izeneko Rock taldekoa.[5][10] 1993. urtetik aurrera Juan Agirre donostiar gitarrajolearekin batera Amaral musika taldea osatzen du, Eva Amaral taldeko abeslaria delarik. Lau bat mila disko saldu ditu. Espainiako rock abeslari onenetakoa da.[11]

Eva Amaral

(2008)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakEva-María Amaral Lallana
JaiotzaZaragoza1972ko abuztuaren 4a (51 urte)
Herrialdea Espainia
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
Jarduerak
Jarduerakabeslaria, kantugilea eta gitarra-jotzailea
KidetzaAmaral
Genero artistikoapop musika
Ahots motamezzosopranoa
Musika instrumentuagitarra
ahotsa

amaral.es
IMDB: nm1798940 Musicbrainz: 38e3a322-2c47-405e-b575-957a9f5b6b28 Songkick: 2243113 Discogs: 137374 Edit the value on Wikidata

Familia aldatu

Aita, Isidoro Amaral, cacerestarra,[12] banda-maisua zen, baina ez zitzaion musika gustatzen,[13] eta 1998an hil zen.[14][15] Bere ama, Carmen Lallana (1933an jaioa), Zaragozan hil zen 2007aren erdialdean.[16][17]36 Hasieran, ez zitzaien gustatu alabak musikan aritzea, baina gero, gustura hartu zuten. [13]Beatles eta Simon & Garfunkelen diskoak jartzen zizkion ahizpa nagusia du.[18]

Biografia aldatu

Nahiz eta iturri ugarik aipatzen duten beren jaiotze-urtea 1972,[19][20][21][22] berak berretsi zuen 2012an 40 urte bete zituela: “40 urte bete ditut, eta orain dela 20 urte baino askoz segurtasun eta indar handiagoz sentitzen naiz”.[23]

Haurtzaro ona izan zuen eta inoiz ez zuela panpinekin jolastu, lehengusuarekin musika jotzen zuen itxurak egiten zituen. Lotsatia da, eta nerabe zela, arraroa zela uste zuen, eta konplexu asko zituen.[15][13] Modu autodidaktikoan hasi zen bateria jotzen eta ez zuen uste kantatzeko gai zenik, kasualitatez hasi zen arte, Orduantxe konturatu zenahotsa bateria baino adierazpen askoz ahaltsuagoa zela.[15]

Zaragozako Agustinos Recoletosen Romareda ikastetxean ikasi zuen; ondoren, Arte eta Lanbide Eskolako bolumen-teknikak ikasi zituen, Zaragozan bertan.[13][24]

Musika karrera aldatu

Hasiera eta arrakasta aldatu

 
Eva Amaral, "Estrella de mar" biraren zuzeneko emanaldian, 2002

1997an, Evak eta Juanek Virgin-EMI-rekin sinatu zuten, eta 1998ko maiatzaren 18an, Pancho Varonak eta Paco Bastidak ekoitzitako izen bereko lehen diskoa jarri zuten salgai. Taldearen izena Juanen ideia izan zen, eta hark Evaren abizena proposatu zuen, nahiz eta hasieran Evak onartu ez.[25][26]

2000. urtean, lehen diskoarekin aurkezpen-bira bat egin eta Espainiako pop-aren musika-eszenan tarte bat egin ondoren, Amaralek bigarren albuma grabatu zuen Londresen, Una pequeña del mundo izenburupean, eta 13 abesti zituen: 12 taldearenak, eta desagertutako Ceciliaren "Nada de nada" abestiaren bertsio bat. Ordukoan, Cameron Rollings Stones, George Michael eta Elvis Costello soinu-ingeniaria izan zen Cameron Jenkisek ekoitzia. Evak Enrique Bunburyren disko baterako kolaborazio batzuen grabazioan ezagutu zuen. Cameroni izugarri gustatu zitzaion Evaren ahots bikaina lehen aldiz entzun zuenetik, eta harekin lan egitea proposatu zien. Jenkins arduratu zen Amaralen 2008ra arteko disko guztiak ekoizteaz.

2001ean, Eva Amaralek Zaragozako Udalak emandako "Alaba Kuttun" titulua jaso zuen.[27]

Taldeak berriro grabatu zuen Londresen bere hirugarren albuma, Estrella de mar izenarekin. Album hori Espainian 2002. urtean gehien saldutako disko nazionala izan zen,[28] eta ordura arteko taldearen album arrakastatsuena, 2 milioi kopia baino gehiago salduta. Rolling Stone aldizkariak egindako "Espainiako rockaren 50 diskorik onenak" ataleko zerrendan hogeita laugarren postuan dago albuma.[29] Bi urteko makrogira egin zuten (bigarrena, 'antzoki- formatoan'), eta 200 kontzertu baino gehiago eman zituzten, Lenny Kravitzen teloneroak izan zirelarik. Gainera, 2003, Eva da Andreu Castrok zuzendutako film labur baten protagonista: "Flores para Maika".

Pájaros en la cabeza-ren garai zaila aldatu

2004ko azaroan, Eva eta Juan Londresera abiatu ziren, eta Pájaros en la cabeza laugarren diskoa grabatu zuten14 kanta berrirekin. 2005eko martxoaren 14an atera zen salgai albuma, eta Salamancan hasi zen bira. Espainian 41 kontzertutan ibili zen, eta urriaren erdialdean amaitzeko Bilbon.[30] Gero, biran Mexikora, Txilera eta Argentinara joan ziren.[31] Amaral irailaren 15ean gelditu zen eta Bartzelonan kontzertua grabatu zuen DVDan argitaratzeko. Urte horretako azaroaren 28an izan jarri zen salgai, El comienzo del big bang izenarekin. SGAEren arabera,/ Txoriak buruan izeneko diskoa 2005ean Espainian gehien saldu zen diskoa izan zen.[32]

Evak eta Juanek garai hau garai zaila gogoratzen dute.[7]

"Pájaros en la cabeza/ Txoriak buruan" emanaldiaren ondoren, biran ibili ginen eta oso etapa luze eta zaila izan zen. Denetarik gainditu genuen: 2005eko disko salduena eta abar ... Bat-batean, gure inguruan jende asko zegoen gauza askorekin kezkatzera bultzatzen gintuena, musikarekin izan ezik, oinak lurretik askatzera. Errotik moztea erabaki genuen, dena askatzea, taldeak gizatasuna galdu zuelako. Hausnartu eta pixka bat bizi nahi genuen", dio Evak.

Juanek, berriz, hauxe zehaztu zuen:

“Evak erakutsi dit pertsona ausarta dela, bere usteak mantentzen dituela eta merkatuaren interesen aurka dagoela. […] ikaragarri entzuten da, baina oso diru kantitate serioak baztertu ditugu gure musika indargabetzen zuten proposamenen aurrean. Eta berak, bereziki, egoera oso bidegabeak jasan ditu, eskuzabalegia delako...".

/ Txoriak buruan” biraren emaitza era askotakoa izan zen.[7] “Jende guztia ez da eszenatokira ateratzen bere bizitzako azken kontzertua balitz bezala...”. Hori dela eta, hurrengo biran kontzertu gutxiago ematea erabaki zuten, beste talde batzuetako lagunek osatutako taldearekin, ez musikari profesionalekin.

 
Amaralen kontzertua
 
Juan Aguirre eta Eva Amaral

Juanek dioenez,

"Jatorrira itzuli behar genuen, 90eko hamarkadan Zaragozan hasi gineneko espiritura, industriako inoren izena ezagutzen ez genuenean eta musika egiten kontzentratuta geundenean".

Eta Evak berretsi zuen:

"Erregresio oso bat bizi izan dugu. Orain, institutuan musikari egin nahi izanarazi zidaten diskoak baino ez ditut entzuten".

Bosgarren diskoa eta autogestioa aldatu

2007ko udan, diskoaren konposizio betean, Eva Amaralen ama hil zen, eta abeslaria ez zen indarberrituta ikusten.[33] Hasieran pentsatu zuen estudioan sartuta gaindituko zuela, baina ez zen hain erraza izan. Baina hortxe jarraitzen dute, Juani esker, asko lagundu baitzion. Burutik pasatu zitzaien uztea, musikak ez zituen une horretan zoriontsu egiten eta.zoriontsu egiten. Musika egitea gustatzen zitzaien, baina ez pertsonaia publikoak izatea. Gauza batzuek panpina baten antzeko zerbait bihurtzen zituzten, hala nola "Pájaros en la cabeza/Txoriak buruan" filmaren azala.

Krisi egun horietan, Scott Litt produktoreak erantzun berri zien Juanek bidalitako mezu elektronikoei. [33] Abesti bat bidali zioten, eta ahotsa ikaragarri entzuten zela eta haiek ikusi nahi zituela esan zien. Txundituta eta txantxa zela uste izan bazuten ere, Scott Madrilera etorri zen, eta bi aste egin zituen taldearekin. Baina Juanek eta Evak ez zuten beheiti pertsonala gainditzen. Scott-i azaldu zioten, eta hark ulertu eta eten egin zuen elkarren arteko lana.

 
Eva Amaral, 'Gato negro, Dragón rojo' biraren kontzertu batean, Malaga 2008.07.24

Azkenik, Eva eta Juan 2008an hasi ziren Bob Dylanen "A Hard Rain's a-Gonna Fall" abestiarekin, Expo Zaragoza 2008rako promozio-kantarekin. Bere bertsioa Llegará la tormenta izan zen.[34] Zaragozako duoaren bosgarren estudio-albuma atera zen salgai 2008ko maiatzaren 27an, "izenburupean. Disko bikoitza da, 19 abestikoa. 2008ko bira Zaragozan hasi zen, 2008ko abenduan. Talde berri bat izan zuten lagun: Coki Giménez (bateria), Zulaima Boheto (txelo-jolea), Octavio Vinck (gitarra akustikoa), Iván González (baxua) eta Quique Mavilla (teklatuak).[35][36] 2009an, berriz ere biran martxoan ekin zioten Bartzelonako Palau de la Música-n, Ciudad Condaleko Gitarra Jaialdiaren kontzertuaren barruan.[37] 2009ko uztailean, MTV España-k "MTV Murcia Night"-ren kontzertuan parte hartu zuten, Cartagenan, Karlos III.aren harresiaren oinean eta 35.000 ikusleren aurrean.[38]

2009ko irailaren 22an, eta zikloa itxiz, Amaralek CD+DVD/Blu-Ray bikoitza argitaratu zuen, La barrera del sonido izenekoa, Madrilgo Kirol Jauregian 2008ko urrian grabatutako kontzertua duena, horrela eta Juan Agirreren hitzetan, talde berri baten jaiotzari hasiera emateko etapa bat ixten ari zen hurrengo estudio-albumean.[39]

Gato negro♦Dragón rojo" -rekin bere abestiak autogestionatzen hasi ziren. “[…]2006an sortu zen eta 2007an abian jarri zutenideia bat izan zen. interesa piztu zuela ikusi zuten. Haientzat beste urrats bat zen”.[40] Autogestioaren bideari ekin zioten "diskoarekin, baina aspalditik zuten ideia. Idealizatuta zuten mundua, non taldea autogestionatzen zen eta dena askoz ere ezagunagoa zen. Esan bezala, aurreko diskoa euren zigiluarekin hasi zuten, baina EMIk banatzen zuen, eta orduan beste urrats bat eman zuten. Espainiako enpresa txiki batek egiten zuen banaketa, eta oso pozik egon ziren. Ez zuten arazorik izan EMIrekin, ezta ezer ere estiloagatik. Izan ere, oso harreman ona izaten jarraitu dute.[41]

Egungo Musiken Sari Nazionala aldatu

 
Eva Amaral Apolo aretoan, Bartzelona, Katalunia, Espainia 2010.

2010eko urriaren 27an, Espainiako Gobernuko Kultura Ministerioak Amarali 2010eko Egungo Musiken II. Sari Nazionala eman zion, "egungo musikaren egoera berritzeko egindako ekarpenagatik". Saria 30.000 €-koa zen. Félix Palomero, Arte Eszenikoen eta Musikaren Institutu Nazionaleko (INAEM) zuzendari nagusia buru zela, honako hauek osatzen zuten epaimahaia: Dania Dévora, Rosa León, Diego Alfredo Manrique, Luis Mendo, Beatriz Pécker, Joan Manuel Serrat eta GARINEM zuzendariorde nagusia.

Jakinarazpen ofizial batean, taldeak saria eskertu zion epaimahaiari, eta jarraitzaile guztiei eskaini zien.[42] Era berean, beren bilakaera onartu zuten (areto txikietatik kontzertu handietara), eta puntu eta jarraipen gisa hartu zuten sari hori kontzertu perfektua eta bere disko onena bilatzeko. Diru-laguntza Vicente Ferrer Fundazioari eman zitzaion, eta Madirebailen, Anantapur eskualdean, 16 etxebizitza eraikitzeko balio izan zuen. Horrez gain, 4 lagunentzako unibertsitate-ikasketak bermatzeko.[43] [44] [45] Saria 2011ko uztailaren 12an eman zen La Seu Vellan (Lleida), garai hartako Asturiasko printze bikotea bertan zela, Ángeles González Sinde kultura-ministroa, Ferrán Mascarell Kultura-sailburua eta Ángel Ros hiriko alkatea lagun zirela. Jordi Folgadok, Vicente Ferrer Fundazioaren zuzendari nagusiak, jaso zuen saria.[46][47]

Seigarren diskoa, zigilu propioarekin aldatu

"Hacia lo salvaje" da Juan Aguirre eta Juan de Dios Martínek berak ekoitzitako “Antártida” banda-albumaren titulua, 2011ko irailaren 27an argitaratua.[48] Evak zigiluaren izena azaltdu zuen hauxe esanez:

“Diskoa gure zigiluarekin editatzen genuenetik, ez genuen izenik, desastre samarrak garelako . Ez genion garrantzirik ematen gure edo Pepito Records-en zigiluari ere. 'Antartida' jartzea erabaki genuen, kanta hau egiten ari ginelako eta izenburu hori proposatu zigulako. Antartikaren irudia asko gustatzen zitzaigun, erabat idealizatutako lekua, han inoiz egon ez garelako. Baina zuritasuna gustatzen zitzaigun, hain garbia eta erreala den eta liluratzen zaituen zerbait.[41]

Aurkezpen-bira Zaragozan hasi zen urriaren 6an, non elkarren segidako bost kontzertu eman baitzituzten sarrera guztiak salduta.[49] "A lo salvaje", Rolling Stone aldizkariak Espainiako 2011ko hirugarren diskorik garrantzitsuena aukeratu zuen.[50]

2012an, Espainiako Heavy metal Barón Rojo taldearekin lankidetzan aritu zen, Tommy Barón disko berriko "La Reina Ácida" abestian. (The Who "Acid Queen" abestiaren gaztelaniazko bertsioa). Disko hori Madrilen aurkezten ere lagundu zuen, 2013ko apirilaren 12an egindako kontzertuan.

Emakumeen askatasuna eta gorputzen biluztasunaren aldarrikapena aldatu

2023ko abuztuan, emakumeen askatasuna eta gorputzen biluztasuna aldarrikatu zituen, "Revolución" kanta bularra bistan, agerian kantatuz, Amaralek Dueroko (Burgos) Sonorama Ribera de Aranda jaialdian emandako kontzertuan.[51] Aurretik hauxe esan zuen:

"Hau Rocío (Saiz), Rigoberta, Zahara, Miren, Bebe, gu guztiengatik da. Izan ere, inork ezin digu biluztasunaren, gure duintasunaren eta gure indarraren duintasuna kendu. Gehiegi garelako. Eta ezin izango dira herentzian nahi dugun bizitzaren gainetik pasatu. Pentsatzen dudana esateko beldurrik ez dudan lekuan. Gaur iraultzaren eguna delako”.". [52][53] [54] Eva Amaral, 2023.08.13

 
Madril, animalien hiri laguna, San Anton ospatzen 2019

Discografia aldatu

Artikulu nagusia: Eranskina: Amaralen diskografia

Irteera data Izenburua Album mota Salmentak
1998ko maiatzaren 18a Amaral Estudio albuma 70.000​​ eta 80.000​ artean
2000ko martxoaren 17a Una pequeña parte del mundo Estudio albuma 80.000.
2002ko otsailaren 4a Estrella de mar Estudio albuma 2.000.000
2005eko martxaren 14a Pájaros en la cabeza Estudio albuma 1.000.000 inguru
2005eko azaroaren 27a El comienzo del big bang Zuzeneko DVD-a 25.000 kopiatik gora
2006ko abenduaren 10a Caja Especial Navidad Caja recopilatoria 50.000
2008ko maiatzaren 27a Gato negro◆Dragón rojo Estudio albuma 200.000
2009ko otsailaren 5a Granada EP bertsioak Doaneko deskarga digitala
2009ko irailaren 22a La barrera del sonido Zuzeneko DVD + CD bikoitza 30.000
2011ko irailaren 27a Hacia lo salvaje Estudio albuma 60.000
2015eko urriren 31 Nocturnal Estudio albuma +20.000
2019ko irailaren 6a Salto al color Estudio albuma

Erreferentziak aldatu

  1. «Musicodromo - AMARAL: Biografía completa» web.archive.org 2010-08-03 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  2. «AMARAL - Discographie - Albums - Tracks» www.laurentpons.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  3. (Ingelesez) «Eva Amaral» Discogs (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  4. «Amaral mueve ficha | Metrópoli | elmundo.es» www.elmundo.es (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  5. a b «Barón Rojo, El Zurdo y Amaral: 50 años del Rock Español con ELPAÍS.com» web.archive.org 2012-05-22 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  6. «Eva Amaral» web.archive.org 2011-01-06 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  7. a b c «Amaral, fieles a sí mismos | elmundo.es» www.elmundo.es (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  8. (Gaztelaniaz) «Eva Amaral: «Los del Norte somos más pudorosos, pero nos desnudamos en cada disco»» Ideal 2008-09-27 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  9. «NOMBRES VERDADEROS» web.archive.org 2012-10-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  10. «Y al tercer día (el rock) resucitó en RollingStone» web.archive.org 2012-04-11 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  11. (Gaztelaniaz) «El fin de gira de Amaral» Efe Eme 2008-12-15 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  12. (Gaztelaniaz) «Poderosa Eva, poderoso Amaral» El Periódico Extremadura 2008-09-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  13. a b c d Lu. (2010-03-29). «Soy lo que soy Amaral: En la revista Psychologies sale Eva en portada y viene una entrevista:» Soy lo que soy Amaral (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  14. «La voz de mi amo » Blog Archive » Amaral antes del estrellato» web.archive.org 2010-07-01 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  15. a b c «Eva Amaral: "No me puedo abstraer de la crisis, la mitad de mi familia está en paro" -- Mujerhoy.com --» web.archive.org 2011-12-22 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  16. (Gaztelaniaz) «Fallece la madre de la cantante Eva Amaral, Carmen Lallana» El Periódico de Aragón 2007-07-02 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  17. [https://web.archive.org/web/20071018063228/http://elconfidencialmusical.com/noticias.php?id=000392 «El Confidencial Musical: Fallece a los 74 a�os la madre de Eva Amaral»] web.archive.org 2007-10-18 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  18. (Gaztelaniaz) Pelaez, Esperanza. (2003-08-06). «"Cuesta respetar a las discográficas"» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  19. «Efemérides 4 de agosto | Efe Eme» web.archive.org 2012-06-18 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  20. (Gaztelaniaz) «Eva Amaral - Música, videos, estadísticas y fotos» Last.fm (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  21. (Ingelesez) «Amaral Songs, Albums, Reviews, Bio & More» AllMusic (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  22. «Eva Amaral | Famosos | Famosos : Hoymujer» web.archive.org 2008-09-17 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  23. «Eva Amaral se rinde a la estética de los 70 | S Moda EL PAÍS» web.archive.org 2012-10-15 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  24. «Amaral vuelve a casa (El País, 23/05/2008) - Search» www.bing.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  25. (Gaztelaniaz) «Amaral, “Hacia lo salvaje” y la perfección.» Música Quintanar 2011-11-01 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  26. «Grupo Mundo» web.archive.org 2010-09-28 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  27. «Amaral, profeta en su tierra» Aragón Digital (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  28. Heras. (2011-06-15). «Directamente Música: AÑO 2.002: EL EFECTO OT SE MEZCLA CON AMARAL, SABINA, BUNBURY...» Directamente Música (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  29. «Los 50 mejores discos del rock español en RollingStone» web.archive.org 2012-02-26 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  30. «Amaral presenta su gira | Zona Musical» web.archive.org 2010-12-23 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  31. «Prosigue la gira “Pájaros en la cabeza 05″ de Amaral | Zona Musical» archive.ph 2012-06-29 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  32. (Gaztelaniaz) «Amaral encabeza la lista de discos más vendidos, con Melendi en el noveno puesto» El Comercio 2006-01-24 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  33. a b «Cuando Amaral casi abandona la música en RollingStone» web.archive.org 2012-07-07 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  34. (Gaztelaniaz) «EXPOZARAGOZA 2008» Expo Zaragoza 2008 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  35. (Gaztelaniaz) «Amaral inicia su gira en Zaragoza» El País 2008-06-13 ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  36. «El País, 24 horas en la vida de una banda - Search» www.bing.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  37. «Amaral – Hacia lo Salvaje » Inicio de la Gira 2009!» web.archive.org 2011-09-14 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  38. «MTV Murcia Night 2009 - Región de Murcia Digital» www.regmurcia.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  39. (Gaztelaniaz) «Amaral: Fin del primer ciclo, disco a disco» Efe Eme 2009-09-27 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  40. (Gaztelaniaz) «Amaral». (2011-10-14). ««Un músico es producto de lo que le rodea, es la sociedad la que influye en nosotros»» La Nueva España (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  41. a b (Ingelesez) «Previalia Magazine nº 7 by Previsora Bilbaina Seguros - Issuu» issuu.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  42. «Amaral -La barrera del sonido » Mil Gracias» web.archive.org 2010-10-30 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  43. (Gaztelaniaz) 20minutos. (2011-07-13). «Amaral dona los 30.000 euros del Premio Nacional de Cultura a la Fundación Vicente Ferrer» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  44. «- YouTube» www.youtube.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  45. Benji. «Voluntariado de Andalucía de la Fundación Vicente Ferrer: AMARAL DONA EL PREMIO NACIONAL DE MÚSICA» Voluntariado de Andalucía de la Fundación Vicente Ferrer (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  46. (Gaztelaniaz) 20minutos. (2011-07-12). «Ellos son los nuevos Premios Nacionales de la Cultura» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  47. «Noticias | Fundación Vicente Ferrer» web.archive.org 2013-05-22 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  48. «‘Hacia lo salvaje’, el nuevo disco de Amaral | La voz de mi amo» web.archive.org 2014-07-23 (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  49. (Gaztelaniaz) «Gira Archivos» Amaral (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  50. «Rolling Stone, "Los 20 mejores discos nacionales de 2011" - Bing video» www.bing.com (Noiz kontsultatua: 2022-08-04).
  51. (Gaztelaniaz) «Eva Amaral reivindica la libertad de las mujeres cantando a pecho descubierto en el Sonorama» EITB 2023-08-13 (Noiz kontsultatua: 2023-08-29).
  52. (Gaztelaniaz) Navarro, Fernando. (2023-08-13). «Eva Amaral canta a pecho descubierto por la libertad de las mujeres en el festival Sonorama Ribera» El País (Noiz kontsultatua: 2023-08-29).
  53. (Gaztelaniaz) Infobae, Por Newsroom. «Amaral canta a pecho descubierto para reivindicar la igualdad de las mujeres: “Somos demasiadas y no podrán pasar por la vida que queremos heredar”» infobae (Noiz kontsultatua: 2023-08-29).
  54. (Gaztelaniaz) «La libertad de enseñar las tetas: ¿Por qué importa el gesto de Amaral?» euronews 2023-08-18 (Noiz kontsultatua: 2023-08-29).

Kanpo estekak aldatu