Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua

Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua
Mota	Europako kultura-hiriburu
Data	2016ko abenduaren 31
Herrialdea	Espainia
Webgune	dss2016.eu

Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua, Donostia Europako kultura hiriburu izan zedin Donostiako Udalak lehiaketara aurkeztutako proiektua izan zen, eta hautatua izatea lortu zuen. Goiburu ofiziala «Herritarren energia-olatua. Elkarbizitzarako kultura» izan zen. Kultura hiriburutza Europar Batasunaren ekimen bat da, 1985. urtean sortua. Melina Mercouri greziar diputatuaren ideia da, eta helburutzat du Europako herri ezberdinen arteko gerturatzea eta elkartrukea sustatzea.^[1]

Urtero Europar Batasuneko bi hiri izendatzen dira kultura hiriburu; eta 2016an, Poloniako Wroclaw hiria eta Donostia izan ziren Europako kultura hiriburu.

Historia

2011ko ekainaren 29ko 17:25ean Madrilen burututako ekitaldian Manfred Gaulhofer epaimahaiko buruak Donostia hiri aukeratua zela adierazi zuen. Honela, Donostiaren hautagaitza Espainiako bost hiriei gailendu zitzaien: tartean Cordoba, Zaragoza, Segovia, Burgos eta Las Palmas Kanaria Handikoa zeuden.^[2]^[3] Hiriburutza proiektua onartu ostean, Donostia/San Sebastian 2016 Fundazioa sortu zen bertan txertatuko ziren proiektu guztien kudeaketaz arduratzeko. Hiriburutza eta Fundazioa izendatzeko DSS2016EU laburdura erabili ohi da ere.

Prestakuntza

Olatu Talka

Olatu Talka jaialdi herrikoi bat da, Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburu proiektuaren barruan 2010az geroztik maiatzeko azken asteburuan egin dena. Herritarren parte hartzea bultzatzea du helburu nagusi, guztiz amateurra da, artista edo talde profesionalen parte hartzerik gabe.

Proiektuaren ardatz nagusiak

Donostiako proiektuaren ideia nagusiak hauek izan ziren:

Elkarbizitzarako kultura zuen goiburu nagusi. Ez zen gainerako hiriburutzen antzekoa horretan, balioekin egin nahi zuen lan. Kultura eta praktika artistikoek elkarbizitza hobetzen lagun dezaketela zen ideia nagusia.^[4]
Ondarea, hau da, hiriburutza pasa eta gero hirian geratuko den kultura legatua. Proiektu osoan txertatuta zegoen ideia hori.^[5]
Programa parte hartzailea, ez bakarrik kultur ekintzen kontsumitzaile gisa, baita edukiak sortzen ere.

2016ko urtarrilaren 20an eman zitzaion hasiera hiriburutzari, San Sebastian Egunarekin bat.^[6]

Kultur programa

Euskal Herriko Unibertsitatean kokatutako Möbius jarduera, Donostia 2016 proiektuaren barruan.

Kultura programaren barruan, ondoko jarduera hauek nabarmendu ziren:

Emusik: Europako Musika Eskolen Jaialdia dela bide, 2016an, 120.000 ikusle baino gehiago izan ziren Donostian, 10.500 musikari, 26 herrialdetatik etorritako 420 talde, eta mila ekitaldi baino gehiago.
2016 bidea: Gipuzkoa, Bizkaia, Araba, Nafarroa eta Iparraldea 32 etapatan zeharkatuko zituen ibilbidea izan zen 2016 bidea. Hiria eta mendia tartekatuz, natur eta arte balio esanguratsua duten tokietatik igaroko dira. Bidea egiteko antolatuko ziren irteeretan, natura eta kultura uztartu nahi ziren.
Europa bat-batean: Europako inprobisatzaileen topaketa.
Gabon Txirrita: 1982an, Xabier Letek antzezlan bat taularatu zuen: Gabon, Txirrita. Pertsonaia nagusia Jose Manuel Lujanbio “Txirrita” bertsolari famatua izan zen. Historiaren Auzitegiak pertsonaiaren ibilerak epaitzen ditu, “gizon izugarri” gisa deskribatuta. 2016an 80 urte bete ziren Txirrita hil zenetik, eta urtemuga hori ospatzeko berriro taularatu zen obra.
Tosta: kultura hiriburuaren hiru enbaxadetako bat zen. Europako hizkuntza aniztasunari gorazarre egitea eta hizkuntza gutxituetako komunitateen arteko harremanak sustatzea zuen helburu. Irlanda, Kornualles, Gales, Eskozia, Frisia Galizia eta Euskal Herriko bazkideen artean sortutako proiektua zen. Hiru lan-ildo nagusi zituen: komunitateen arteko artista trukea (sei asteko egonaldietan); hiru eguneko jaialdiak lurraldeetako bakoitzean; eta proiektuaren hizkuntza-kudeaketa berezitik eratorritako gida.

Olatu Talka: Urgarden ekimena 2012ko maiatzean

Donostia 2016 programa, zenbakitan

102 proiektu
458 jarduera
500 kultura-eragile eta artista
132 jarduera, zuzenean herritarrek aukeratuak
48.772.012 euroren aurrekontua

Proiektuaren inguruko eztabaidak eta kritikak

Kristinaenea parkean Shakespeareren Uda-gau bateko ametsa antzezlanaren bertsioa egin zen. Atzean Tabakalera eraikuntza.

Donostiaren kultura hiriburutzak eztabaida politiko ugari, proiektuaren barruko desadostasun eta gorabehera ugari eta sektore zenbaiten aldetik kritika gogorrak izan zituen. 2016 desokupatu taldearen esanetan, kultura hiriburutza proiektu merkantilista eta kapitalista besterik ez zen, turismo masiboa erakarri eta hiriko desberdintasun ekonomikoak areagotu zituena.

Sektore politiko instituzionalen aldetik ere kritikak izan ziren. Ezker abertzaletik proiektuaren aurkako jarrera zegoen 2011 urtean Bilduk Donostiako alkatetza eskuratu aurretik. Gero, ordea, kultura hiriburutza bultzada osoa eman zion, haien esanetan hastapenetan zeuden alderdi desegokiak ezabatuta (hala nola, Odon Elortza aurreko alkatearekin proiektuak zuen identifikazioa). Beste alderdi politikoek Bilduk proiektua zuzentzean izandako jarreraren aurka azaldu ziren; pasibotasuna eta erabilera politikoa leporatzen zioten.

Erreferentziak

↑ (Ingelesez) «European Capitals of Culture» Europako Batzordea (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).
↑ «Lortu dugu! Eskerrik asko!»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Donostia 2016 webgunea.
↑ «Donostia, 2016ko Europako kultur hiriburu», Berria.
↑ «Elkarrekin bizi = X» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ «DSS2016 Helburuak» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}
↑ «Hiriak ateak irekiko dizkio kulturari Donostia 2016ren inauguraziorako» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Donostia

Donostia 2016ko Europako Kultur Hiriburua proiektuaren webgunea
Donostia 2016ko kultura programa^{[Betiko hautsitako esteka]}, PDF formatuan
2016 desokupatu, proiektuaren aurkako webgunea.

Datuak: Q12256350
Multimedia: Donostia 2016 / Q12256350

[1] (Ingelesez) «European Capitals of Culture» Europako Batzordea (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).

[2] «Lortu dugu! Eskerrik asko!»^{[Betiko hautsitako esteka]}, Donostia 2016 webgunea.

[3] «Donostia, 2016ko Europako kultur hiriburu», Berria.

[4] «Elkarrekin bizi = X» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}

[5] «DSS2016 Helburuak» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}

[6] «Hiriak ateak irekiko dizkio kulturari Donostia 2016ren inauguraziorako» Donostia 2016 (Noiz kontsultatua: 2016-11-15).^{[Betiko hautsitako esteka]}

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]