Diana Vreeland

frantziar-estatubatuar moda-argitaratzaile aitzindaria

Diana Vreeland, jaiotzaz Diana Dalziel (Paris, Frantzia, 1903ko irailaren 29aNew York, AEB,1989ko abuztuaren 22a) frantziar zutabegile eta editore nabarmena izan zen modaren alorrean. Moda argitaratzaile aitzindaria izan zen eta hainbat aholku eman zituen.[1][2] Harper's Bazaar eta Vogue modako aldizkarietarako lan egin zuen, azken horretako editore buru zela, eta Arte Museo Metropolitarreko Jantzien Institutuan aholkulari berezi gisa. 1964an, nazioarteko jantzi onenen zerrendako fama-aretoan izendatu zuten.[3]

Diana Vreeland

erredaktoreburu

Bizitza
JaiotzaParis1903ko irailaren 29a
Herrialdea Frantzia
 Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaNew York1989ko abuztuaren 22a (85 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: miokardio infartu akutua
Familia
AitaFrederick Young Dalziel
AmaEmily Key Hoffman
Ezkontidea(k)Thomas Reed Vreeland (en) Itzuli  (1924ko martxoaren 1a -
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakkazetaria, fashion editor (en) Itzuli, Socialitea, iritzi-kazetaria eta editore-laguntzailea
Lantokia(k)Frantzia
Enplegatzailea(k)Harper's Bazaar (en) Itzuli
Vogue
Jasotako sariak

dianavreeland.com
IMDB: nm1056370 Facebook: dianavreelandestate Edit the value on Wikidata

Biografia

aldatu

Diana Dalziel Parisen jaio zen, Frantzian, 5 avenue du Bois-de-Boulognen. Emily Key Hoffman (1876 – 1928) bere ama sozialite amerikarraren eta Frederick Young Dalziel (1868 – 1960) poltsa britainiarrean ari zenaren alaba nagusia zen.[4]

Dianaren familiak Estatu Batuetara emigratu zuen Lehen Mundu Gerra hastean, eta New Yorkeko 15 East 77th Street-era aldatu ziren, eta han gizartearen irudi gailenak bihurtu ziren. Diana dantza-eskolara bidali zuten Michel Fokinen ikasle gisa, Errusiatik alde egin zuen Balet Inperialeko maisu bakarraren ikasle gisa, eta, geroago, Louis Harvy Chalifen ikasle gisa. Vreelandek Anna Pávlovanen Gavota lanean egin zuen dantza Carnegie Hall-en.

Familia bizitza

aldatu

1924ko martxoaren 1ean, nazioarteko bankari eta finantzaria zen Thomas Reed Vreeland-ekin (1899 – 1966)[4] ezkondu zen, New Yorkeko Santo Tomas elizan, eta harekin bi seme izan zituen: Tim (Thomas Reed Vreeland, Jr.), 1925ean jaioa, Mexiko Berriko Unibertsitatean arkitekto eta arkitektura-irakasle bihurtu zena (1927) eta gero UCLAn, eta bigarren semea, Freckyn (Frederick Dalziel Vreeland ), 1927an jaioa (geroago Estatu Batuetako enbaxadorea Marokon).

Eztei-bidaiaren ondoren, Vreelandandra-gizonak Brewsterrera (New York) joan ziren bizitzera, eta bi semeak hazi zituzten. 1929ra arte egon ziren han. Gero 17 Hanover Terrace, Regent's Park, Londres, aurretik William Wilkie Collins eta Edmund Gosseren etxea. Londresen egon zenean, Tiller Girls-ekin dantzatu zuen eta betiko lagun bihurtu zen Cecil Beaton ezagutu zuen. Syrie Barnardo eta Elsie de Wolfek bezala, bere boutikeak zuzentzen zituzten gizarteko beste emakume batzuek lentzeria-negozio bat zuten Dianak Berkeley Squaretik gertu. Wallis Simpson eta Mona Williams izan zituen bezero. Sarritan joaten zen Parisera, eta hantxe erosten zuen bere arropa, batez ere 1926an ezagutu zuen Chanelena. Jurgi V.a Erresuma Batuko erregeari eta Maria Teckeko erreginari Buckingham Jauregian 1933ko maiatzaren 18an aurkeztutako hamabost emakume estatubatuarretako bat izan zen. 1935ean, senarraren lanak New Yorkera itzularazi zituen, eta hantxe bizi izan ziren gainerako urteetan. 1989an, bihotzekoak jota hil zen 85 urte zituela, Lenox Hill ospitalean, Manhattango Upper East Seten, New Yorken.

Ibilbidea

aldatu

Harper's Bazaar 1936–1962

aldatu

1936an hasi zuen Harper's Bazaar-eko zutabegile ibilbide editoriala. Harper's Bazaar etxeko editorea zen Carmel Snow txundituta geratu zen Vreeland-en arropa-estiloarekin, eta aldizkarian lan egiteko eskatu zion. 1936an hasi eta uko egin arte, Diana Vreelandek "Zergatik ez duzu egiten?" ("Why Don't You?") izeneko zutabe bat argitaratu zuen Harper's Bazaar-erako.

Diana Vreelandek Bigarren Mundu Gerran, Lauren Bacall aktorea "aurkitu" zuen, Harper's Bazaar-en azala izan zen 1943ko martxoan.[5] Vreeland nabarmendu egin zen, moda serioan hartu zuelako. 1946an esan zuen bikinia zela bonba atomikoaren osteko gauzarik garrantzitsuena. Vreeland-i ez zitzaion gustatzen 1940ko hamarkadako Estatu Batuetako janzkera arrunta, emakumeek takoi altuko zapata tiradunak eta udako berotan ere crêpe de chine soinekoak eramaten baitzituzten.[6]

Harper's Bazaar-en uko egin zion arte, Louise Dahl-Wolferekin, Richard Avedonekin, Nancy Whiterekin eta Alekséi Brodóvich-ekin lan egin zuen.[7] Diana Vreeland moda-editore bihurtu zen aldizkarirako.

1960an, John F. Kennedy presidente bihurtu zen, eta Diana Vreelandek lehen dama zen Jacqueline Kennedyri aholkuak eman zizkion estilo-kontuetan. Vreelandek aholkuak eman zizkion Jackieri kanpainan zehar, eta Oleg Cassini moda-diseinatzaile frantsesarekin konektatzen lagundu zion, hura izan baitzen lehen damaren diseinuburua. Vreelandek noizbehinka eman zizkion aholkuak jantziei buruz, eta aholku txiki bat 1961ean Inaugurazio Egunean zer jantzi jakiteko.[8]

Vogue 1963–1971 eta Arte Museo Metropolitarra

aldatu

Iturri batzuen arabera, Diana mindu egin zen, 1957an Harper's Bazaarren barruan mailaz igotzeko kontuak zirela eta. Ondorioz, 1962an Vogue aldizkariarekin bat egin zuen, eta 1963tik 1971ra arte editore nagusia izan zen. Vreelandek izugarri gozatu zuen hirurogeiko hamarkadaz, berezitasuna edo apartekotasuna kontuan hartzen ari zela sentitzen baitzuen.

Aldizkarian egon zen bitartean, hirurogeiko hamarkadako "youthquake" izarra, Edie Sedgwick, aurkitu zuen. 1984an, moda-aldizkariak nola ikusten zituen azaldu zuen Vreelandek:

"Moda-aldizkari hauek ikuspuntua ematen dute. Jende gehienak ez du ikuspunturik, horregatik eman egin behar zaie, eta are gehiago, zuk (aldizkariak) ematea espero dute".[9]

Vogueri agur esan ondoren, 1971n New Yorkeko Arte Museo Metropolitarreko Jantzien Institutuko aholkulari bihurtu zen.[10] 1984rako, Vreeland-en kontakizunaren arabera, hamabi erakusketa antolatu zituen.[11] Greer Lankton artistak Mozorroen Institutuko liburutegian ikusgai dagoen Vreeland-en tamaina naturaleko erretratuko panpina bat sortu zuen, .

Liburua

aldatu

1984an, Vreeland-ek bere autobiografia idatzi zuen, D.V.[12]

Filmetako emanaldiak

aldatu

Juliet Stevensonek Infamous (2006) filmean Vreelanden erretratua egin zuen. Illeana Douglasek Factory Girl (2006) filmean ere erretratua egin zuen. Bere bizitza dokumentatu zuten Diana Vreeland-en: The Eye Ha to Travel (2012) lanean.[13]

Diana Vreeland Parfums Ocean's 8ren hasierako eszenan agertu zen.

Funny Face (1957) filmean Kay Thompson-ek interpretatutako Maggie Prescotten pertsonajearen inspirazioa da.

Erreferentziak

aldatu
  1. (Gaztelaniaz) «Por qué la editora de moda Diana Vreeland era una mujer COOL» Coolthelifestyle 2021-01-17 (Noiz kontsultatua: 2023-05-25).
  2. (Gaztelaniaz) Vilaseca, Estel. (2013-10-14). «Las diez lecciones magistrales que nos enseñó Diana Vreeland | Actualidad, Moda» S Moda EL PAÍS (Noiz kontsultatua: 2023-05-25).
  3. «World's Best Dressed Women» The International Hall of Fame: Women.
  4. a b Diana Vreeland papers 1899-2000 (bulk 1930-1989), The New York Public Library – Archives & Manuscripts. Retrieved December 2, 2015.
  5. Harper’s Bazaar March 1943", photography Louise Dahl-Wolfe.
  6. D.V., p. 144.
  7. "Nancy White, 85, Dies; Edited Harper's Bazaar in the 60s". Retrieved September 11, 2009.
  8. D.V., pp. 223–24.
  9. D.V., p. 198.
  10. Morris, Bernadine. Review/Fashion; Celebrating the Flair That Was Vreeland. .
  11. D.V., p. 229.
  12. (Gaztelaniaz) Porcel, María. (2020-10-13). «Diana Vreeland, las memorias de una editora de moda de lengua afilada» El País (Noiz kontsultatua: 2023-05-25).
  13. (Gaztelaniaz) Fucsia. (2012-11-20). «“Diana Vreeland después de Diana Vreeland”» Revista de moda, belleza, entretenimiento, horóscopo, turismo y maternidad en Fucsia.co (Noiz kontsultatua: 2023-05-25).

Kanpo estekak

aldatu