Vaud
Vaud kantonamendua (frantsesez eta italieraz Vaud, alemanez Waadt, erromantxeraz Vad) Suitzako 26 kantonamenduetako bat da, herrialdeko mendebaldean kokatutakoa, Frantziako mugan.
| Vaud Vaud | |||
|---|---|---|---|
 Suitza | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe | Suitza | ||
| ISO 3166-2 | CH-VD | ||
| Hiriburua | Lausana | ||
| Zatiketa | |||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 46°37′N 6°33′E / 46.62°N 6.55°E | ||
 | |||
| Azalera | 3.211,94 km² | ||
| Mugakideak | Neuchâtel kantonamendua, Friburgo kantonamendua, Berna kantonamendua, Valais kantonamendua, Geneva kantonamendua, Ain, Jura, Doubs, Savoia Garaia, Franche-Comté, Rhône-Alpeak eta Auvernia-Rodano-Alpeak | ||
| Punturik altuena | Les Diablerets summit (en)  | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 799.145 (2018ko abenduaren 31) Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat | ||
| Dentsitatea | 248,8 bizt/km² | ||
| Hizkuntza ofiziala | frantses | ||
| Ordu eremua | UTC+01:00 eta UTC+02:00 | ||
| Matrikula | VD | ||
| vd.ch | |||
800.000 biztanle inguru dauka, eta hiriburua Lausana da (140.000 biz. inguru). Suitzan hirugarren populatuena da eta laugarren handiena, azalerari dagokionez.
GeografiaAldatu
KokapenaAldatu
Kantonamendu mugakideak Neuchâtel iparraldean, Friburgo eta Berna ekialdea, Valais eta Geneva lakua hegoaldean eta Geneva hego-mendebaldean. Mendebaldean, Auvergne-Rhône-Alpes eta Bourgogne-Franche-Comté eskualde frantziarrak ditu.
Ingurune naturalaAldatu
Jura mendigunea (La Dôle, 1.677 m) mendebaldean du, Ain, Jura eta Doubs departamendu frantziarretatik banatzen duena. Hego-ekialdean, Bernako Alpeak ditu.
HistoriaAldatu
1536 baino lehen, "Pays de Vaud" lurraldea Savoiako dukerriaren eskuetan zegoen, eta urte hartan Bernak bereganatu zuen. Erreforma protestantea abiatu zuen Pierre Viretek, XVII. mendean.
1798an independentzia lortu zuen Bernatik, eta 1803an bat egin zuen Suitzako konfederazioarekin, Napoleon Bonaparteren agintepean. Sonderbund separatista katolikoen aurka borrokatu eta irabazi zuten 1847an.
BarrutiakAldatu
Vaud kantonamendua ondorengo barrutiek osatzen dute:
Hiri nagusiakAldatu
Hauek dira 15.000 pertsonatik gorako 8 udalerriak:
HizkuntzakAldatu
Herritarren hizkuntza ofiziala eta nagusia frantsesa da (% 83,7a 2014an). Alemanez % 6,34k eta italieraz % 5,1ek hitz egiten dute. Azkenik, frankoproventzera bertako mintzaira gutxitua da.
Kanpo estekakAldatu
Datuak: Q12771
Multimedia: Canton of Vaud
