Rosenheim
Rosenheim (bavarieraz Rousnam) Alemaniako Bavaria estatu federaleko hiria da, Bavaria Garaia eskualdeko hirugarren hiri askea.
Rosenheim | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
major regional center (en) | |||||||||||||||||||||
Administrazioa | |||||||||||||||||||||
Estatu burujabe | Alemania | ||||||||||||||||||||
Alemaniako estatua | Bavaria | ||||||||||||||||||||
Gobernu-eskualde | Bavaria Garaia | ||||||||||||||||||||
Alkatea | Andreas März (en) | ||||||||||||||||||||
Posta kodea | 83022, 83024 eta 83026 | ||||||||||||||||||||
Udalerri kodea | 09163000 | ||||||||||||||||||||
Geografia | |||||||||||||||||||||
Koordenatuak | 47°51′22″N 12°07′44″E / 47.8561°N 12.1289°E | ||||||||||||||||||||
Azalera | 37,22 km² | ||||||||||||||||||||
Altuera | 447 m | ||||||||||||||||||||
Mugakideak | Rosenheim (en) , Rohrdorf, Raubling, Kolbermoor, Großkarolinenfeld, Schechen eta Stephanskirchen | ||||||||||||||||||||
Demografia | |||||||||||||||||||||
Biztanleria | 65.192 (2023ko abenduaren 31) 789 (2022) | ||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Dentsitatea | 1.752 bizt/km² | ||||||||||||||||||||
Informazio gehigarria | |||||||||||||||||||||
Telefono aurrizkia | 08031 | ||||||||||||||||||||
Hiri senidetuak | Briançon, Lazise, Ichikawa (en) , Greiz eta Beer-Xeva | ||||||||||||||||||||
Matrikula | RO | ||||||||||||||||||||
rosenheim.de |
Etimologia
aldatuEz dago batere argi zein izan bide zen izenaren jatorria eta hainta teoria azaldu dira. Lehenengo teoriaren arabera Wasserburg am Inn hiriko jaunak Rosenheimeko gaztelua eraiki zuen eta bere armarrian arrosa bat zegoen. Bigarren teoriaren arabera hitza Inn ibaiko untziak tiratzen zituzten zaldietan (alemanez Rössern) izan zezakeen jatorria.
Geografia
aldatuMunich hiriburutik 52 kilometro hego-ekialdera dago, Alpeen iparraldeko muinoetan, eta Austriarekiko mugatik 25 kilometro eskasera. Inn ibaiak zeharkatzen du hiria eta hainbat laku ditu inguruan, hala nola, Chiemsee (denetan handiena), Simsee, Langbürgner See, eta beste hainbat.
Historia
aldatuAntzinatik bidegurutzea izan da Rosenheim, bai Munich eta Salzburgo arteko bidean eta baita Munich eta Innsbrucken artekoan ere.
Druso eta Tiberiok aginduta erromatarrak K.a. 15 urtean iritsi ziren bertara. Inn ibaiak Noricum eta Retia probintziak banatzen zituen eta erromatarrek Pons Aeni (Inneko zubia) gotorlekua sortu zuten gaur egun Rosenheim dagoen tokian. Gotorlekuaren inguruan eratuz joan zen herria erromatar-zelta.
1234ean Rosenheimgo gaztelua eraiki zen eta hori da Rosenheim izena agertzen den lehenengo aldia. Gaztelua ibaitik ehundaka metrotara jaso zen, ibaiertzean lokaztia baino ez baitzegoen, baina argi dago Inn ibaiaren gaineko zubia kontrolatzeko eraiki zela. berehala hazi zen herria eta 1328an merkatua egiteko eskubidea lortu zuen, zeina Bavaria guztiko merkatu garrantzitsuenetakoa bihurtuz joan zen. Hala ere ez zuen hiri aske titulua eskuratu 1864 arte. XIX mendean gatzaren industriak garrantzia handia hartu zuen, hainbat meategi eta errota eraiki zirelarik.
XX mendeko 20 eta 30. hamarkadan Rosenheimgo populazioak juduak babestu bazituen ere nazien presioak eraginda askok beren dendak utzi eta Munichera egin zuten alde. Bigarren Mundu Gerran bonbaketak jasan zituen 1942 eta 1945 artean.
Ondasun nabarmenak
aldatu- San Nikolas eliza (St. Nikolaus Kirche): Hiriko eliza nagusia da, kipula itxurako dorre barrokoa duena.
Rosenheimdar ezagunak
aldatu- Hermann Göring (1893-1946), politikari eta militar alemaniarra, Hitlerren ordezkaria eta Luftwafferen komandante gorena izandakoa.
- Bastian Schweinsteiger (1984- ), futbolari alemaniarra. FC Bayern Müncheneko eta Alemaniako Selekzioko erdilaria.
Hiri senidetuak
aldatuRosenheim ondorengo hiriekin senidetuta dago:
Demografia
aldatuIkus jatorrizko Wikidatako eskaera eta iturriak.
Kanpo estekak
aldatu- (Alemanez) Hiriko udal webgunea (Alemanez)