Nippon Budōkan (japonieraz 日本武道館) Tokioko, Japonia, Kitanomaru parkean dagoen estadio estalia da. 1964ko Olinpiar Jokoetarako eraiki zen, eta, orduz geroztik, Japoniako arte martzialen federazio guztiak biltzen dituen Japoniako Budō Elkarteak kudeatzen du.

Nippon Budokan
日本武道館
Kokapena
Estatu burujabe Japonia
Metropolitan prefecture Tokio
Special ward of JapanChiyoda
National GardenKitanomaru Park
Ur-masaUshigafuchi (en) Itzuli eta Chidori-ga-fuchi moat (en) Itzuli
Koordenatuak35°41′36″N 139°45′00″E / 35.6933°N 139.75°E / 35.6933; 139.75
Map
Historia eta erabilera
Judo at the 1964 Summer Olympics1964ko urriaren 20a - 1964ko urriaren 23a
Eraikuntzaezezaguna - 1964ko irailaren 19a
Muhammad Ali vs. Antonio Inoki
1967 FIVB Women's Volleyball World Championship
2020ko Udako Olinpiar Jokoak
Q27972413
State funeral of Shinzō Abe
Inaugurazioa 1964ko urriaren 3a
Inaugurazioa1964ko urriaren 3a
Kirolabudō (en) Itzuli
ErabiltzaileaJapan Martial Arts Council (en) Itzuli
2020ko Udako Olinpiar Jokoak
Edukiera14.471 eta 20.000
Arkitektura
ArkitektoaMamoru Yamada (en) Itzuli
EraikitzaileaTakenaka Corporation (en) Itzuli
Dimentsioak42 (altuera) m
Kontaktua
Helbidea〒102-8321 東京都千代田区北の丸公園2番3号
Webgune ofiziala

Batez ere borroka-kiroletarako erabiltzen den arren, Nippon Budōkan musika kontzertuak antolatzeagatik ere ezaguna da[1]. 2021ean, judoa 2020ko Tokioko Olinpiar Jokoetan hartu zuen.

Ezaugarriak aldatu

Nippon Budōkan Tokio erdialdeko Kitanomaru parkean dago, Kudanshita geltokitik bost minutura, eta Jauregi Inperialetik eta Yasukuni Santutegitik gertu.

Eraikinak 42 metroko altuera duen egitura oktogonala du, Fuji mendiaren malda gogorarazten duen teilatua eta urrezko esfera batek koroatzen duena[2]. Okupatzen duen azalera osoa 21.133 metro koadrokoa da[2] Barrualdeak 11.525 lagunentzako lekua du kirol lehiaketetan; gunea kontzertuetarako erabili behar bada, 14.471ra zabaldu daiteke.

Instalazioek prestakuntza-gelak, Japoniako kaligrafia tailerrak, federazio bulegoak, bideo-markagailuak eta aireztapen-sistema ditu. Protokoloaren arabera, Japoniako bandera beti sabaitik zintzilikatu behar da edozein ekitalditan. Horrez gain, 1984tik, unibertsitate pribatu bat dute Katsuura hirian (Chiba).

Estadioa Japoniako Budō Elkarteak kudeatzen du. Parte diren federazioek lehentasuna dute erreserbatzeko[3].

Historia aldatu

Budōkan 1964ko urriaren 3an ireki zen 1964ko Udako Olinpiar Jokoen harira. Ekitaldian, judo probak hartu zituen, programa ofizialean lehen aldiz sartzen zen Japoniako kirol nazionaletako bat izanik[4]. Ondoren, bere kudeaketa Japoniako arte martzialen elkarte ezberdinek (budō) sortutako Fundazio batek egin du, eta bere lehen presidentea Matsutarō Shōriki izan zen[5].

Eraikina, forma oktogonal bereizgarria duena, Mamoru Yamadak diseinatu zuen Hōryū-ji tenpluko Ametsen Aretoan inspiratuta[4]. Eraikuntza Takenaka korporazioak egin zuen 2.000 milioi yeneko aurrekontuarekin.

Arte martzialez gain, Budōkan kontzertu handietarako leku bihurtu zen laster[4]. Estadioak, 1966an, The Beatlesen bost kontzerturi esker lortu zuen ospea nazioartean[5][6]. Sektore tradizionalistenen aurka egon arren, Japoniako bira arrakasta izan zuen publikoarengan[6] Harrezkero, estatuko eta nazioarteko talde gehienak Japoniatik pasatzen direnean, Budōkan-en egiten saiatzen dira, bai suposatzen duen prestigioagatik, bai hura erreserbatzeko zailtasunengatik ere[4] [6].

1966an, Japoniako lehen borroka ekitaldia ere antolatu zuen, beste borroka kirol batzuei bide emanez. 1976ko ekainaren 26an, Muhammad Ali eta Antonio Inokiren arteko borroka, arte martzial mistoen aitzindaritzat hartua, bertan ospatu zen[7].

Budōkanek 2020ko Tokioko Olinpiar Jokoetako judo eta karate ekitaldiak hartuko ditu[8].

Gertaerak aldatu

Arte martzialak aldatu

 
Japoniako Karate Txapelketa Nippon Budōkanen (2012).
 
Japoniako Kendo Txapelketa Nippon Budōkan-en (2009).

Budōkanen izateko arrazoia Japoniako arte martzialak sustatzea eta zaintzea da. Japoniako Budō Elkarteari atxikitako federazioek lehentasuna dute lokala erreserbatzerakoan eta txapelketak bertan egiteko orduan[3].

Japoniako Budō Elkartean integratutako diziplinak hauek dira: aikido, judo, karate, kendo, jūkendō, kyūdō, naginata, shorinji kempo eta sumoa[3].

Borroka kirolak aldatu

Arte martzialez gain, Budōkan-ek boxeo profesionala, borroka japoniarra, kick boxing eta arte martzialen lehiaketak antolatu ditu. K-1, Shooto, eta desagertutako PRIDE liga bezalako erakundeen ekitaldi handiak izan dira bertan[9]. Alokairua baldintza batzuetara makurtzen da, hala nola antzinatasuna, kaudimen ekonomikoa eta kalte-ordainak gertatuz gero konpentsatzera[3].

Japoniako Budō Elkarteak bere kodea betetzen ez duten lehiaketak edo zenbait erakunde debekatzeko eskubidea du.

Kontzertuak aldatu

 
Nippon Budōkan kontzertu baten aurretik (2009).

The Beatles izan zen Budōkanen aritu zen lehen pop-rock taldea, eta bost kontzertu eskaini zituen 1966ko ekainaren 30etik uztailaren 2ra bitartean[5]. Bere emanaldia sektore tradizionalenek baztertu zuten arren, britainiarrek salgai zeuden 43.000 sarrerak saldu zituzten[5] Beste aldetik, The Tigers izan zen han aritu zen lehen talde japoniarra (1968). Beste kontzertu garrantzitsu batzuk Led Zeppelin (1971), Carpenters (1972), Santana (1973), Queen (1975) eta Kiss (1977) izan dira[10]. 1970 eta 1989 artean, Yamaha Music Festival ospatu zen.

Budōkanek kontzertu-areto handi gisa duen ospeak talde asko Live at Budokan izenburupean zuzeneko diskoak kaleratzera eraman ditu[10]. Lehenengoak Cheap Trick (Cheap Trick at Budokan, 1978) eta Bob Dylan (Bob Dylan at Budokan, 1979) izan ziren. Eric Claptonek Just One Night zuzeneko diskoa ere grabatu zuen bertan[1]. 1988an, Tokyo Dome, edukiera handiagoarekin, ireki arren, Budōkanek bere prestigioari eutsi dio nazio eta nazioarteko artisten artean[10] [11].

Budōkanen kontzertu gehien eman duen artista Eikichi Yazawa da, guztira, 142 aldiz 2017ko abenduan[12].

Beste ekitaldi batzuk aldatu

Abuztuaren 15ean, ekitaldi bat egiten da Bigarren Mundu Gerran hildakoen oroimenez, zeinetara Japoniako enperadorea eta lehen ministroa, beste agintari batzuen artean, joaten diren[13]. Data 1945ean Japonia errenditzearekin bat dator[14].

Azaroan, Japoniako Autodefentsa Indarrek musika militarraren jaialdi bat antolatzen dute, eta atzerriko taldeak ere gonbidatuta izaten dira[15].

Ohikoa da Budōkan mota guztietako ekitaldietarako gordetzea, anime konbentzio eta kontzertuetatik rock-paper-guraize txapelketa nazionalera arte[16].

Erreferentziak aldatu

  1. a b Cardenal, Alfonso. (27 de diciembre de 2013). «Eric Clapton, el emperador de Budokan» Cadena SER.
  2. a b «Nippon Budokan» Desirée's Kendo Blog 18 de febrero de 2010.
  3. a b c d «About Nippon Budokan» Nippon Budokan.
  4. a b c d «Santuarios del deporte. Nippon Budokan, Tokio: la catedral de las artes marciales… y de la música» 20 Minutos 23 de octubre de 2013.
  5. a b c d Showdown at Budokan. 2 de julio de 2006 ISSN 0447-5763..
  6. a b c Times, The Japan. «Yesterday: When the ‘Beatles typhoon’ hit Japan» features.japantimes.co.jp.
  7. «El bochorno de Muhammad Ali que avisa a Floyd Mayweather» El Mundo 22 de agosto de 2017.[Betiko hautsitako esteka]
  8. Venues|The Tokyo Organising Committee of the Olympic and Paralympic Games. .
  9. «NJPW Budokan Hall» www.prowrestlinghistory.com.
  10. a b c Reiff, Corbin. (23 de abril de 2014). «The History of the Nippon Budokan: Rock and Roll’s Eastern Palace» Ultimate Classic Rock.
  11. «T-ara to be the First Korean Girl Group to Perform at the Budokan» Soompi 20 de julio de 2012.
  12. «矢沢永吉、今年もヨロシク武道館 止まらない最多更新142回へ» www.sponichi.co.jp.
  13. Japón pide perdón a Asia por el "sufrimiento" causado durante la II Guerra Mundial. 15 de agosto de 2010 ISSN 1134-6582..
  14. «Japón no logra cerrar heridas en el 70 aniversario de su rendición» ABC 15 de agosto de 2015.
  15. «Live at Budokan: U.S. Army Japan Band wows crowd at Japan Self-Defense Forces Marching Festival» Ejército de los Estados Unidos 26 de noviembre de 2018.
  16. «Torneo "Janken" en el Budokan y revelan título del sencillo 32» Yumeki Magazine 23 de junio de 2019.

Kanpo estekak aldatu