Gauza

Gauza
	Euskal Herria
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa
Udalerria	Metauten
Herritarra	gauzar
Geografia
Koordenatuak	42°41′56″N 2°08′03″W / 42.69889°N 2.13417°W
Garaiera	593 m

Gauza^[1] (Ganuza, gazteleraz) Metautengo kontzejua da. Euskal Herriko herri bat da, Nafarroako Metauten udalerrian, Lokiz mendilerroaren oinean eta Zologorri. Amildegiaren bi ertzetan.

2007ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera, herriak 63 biztanle ditu.

Toponimoa

Toponimoa jatorri ezezagunekoa da. Euskal -tza atzizkia izan lezake, "ugaritasuna" esan nahi duena. Dokumentu zaharretan honela aipatzen da: Ganuça (atal. 1100, 1268, 1312, 1350, 1366, 1532, 1591, NEN); Ganuza (1280, NEN); Gaunuça, Guanuça (atal. 1280, XIV mendea NEN)

Auzoak

Jauregi kalea
Morterupe kalea
Zologorri kalea

Demografia eta biztanleria

Gauzako biztanleria
1852^[2]	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007
150	66	65	65	61	60	61	66	63

Artea

Santa Eulalia parrokia

Hasiera batean, hegoaldeko horman gezileiho batek dirauen tenplu erromaniko bat egonen zen. Gaur egungo eraikuntza gotikoa da, XIII. mendekoa, zistertar estiloan inspiraturik, Allin haraneko beste eliza batzuk bezala. Oinplano angeluzuzena du, burualde zuzenekoa. Kanpoaldean, altuera desberdineko horma-bularrek hormak eusten dituzte. Atearen arku zorrotza, hegoaldeko horman dagoena, iltze-buruez osaturiko arkibolta batez apaindurik dago. Arkuaren giltzarrian, zizelkaturik dagoen aurpegi bat ageri da. Eskuinaldean, leihate gotiko bat dago. Alboetan, kapitelez erremataturiko zutabetxoak ditu.

XVI. mendean eraikina eraldatu zuten obra garrantzitsuak eginez, hala nola sakristia, gurutze-gangak, habeartearen handitzea eta bi erretaula erromanista jarri ziren, horietako bat Pedro Imbertok egina.

1973an, iparraldeko horman altxatzen den kanpai-horma eraiki zen. Tenpluaren kanpoaldean dagoen metalezko eskailera zakar batek bertara sartzeko aukera ematen du.

Lokizko Done Jakue Basilika

Gotikoa da, XIII. mendekoa. Harlanduxkaz eraikirik, gurutze-gangaz estalirik dago, habeartearen oinaldeko tartean izan ezik, kanoi zorrotzekoa baita. Eskualdeko 25 herritakoa da.

Ekonomia

Hiru landetxe ditu: Gauza landetxea, Sardegi landetxea eta Zologorri etxea.

Natura

Gauzatik hainbat mendi-ibilaldi abiatzen dira, esate baterako Portu Zaharra eta Portu Berria (Zologorriko sakana), biak Lokiz mendilerrora igaten direnak. Bien artean, Lokizko ebakiduraren oinean, San Prudentzio Begirako sarbidea dago, Allin haranera begira dagoen haitzuloa; hegaztiak hazten diren garaian kobazulora sartzea debekaturik dago.

Argazkiak

Ezkerraldean Eultz, eskuinaldean Gauza eta Aramendia Lokiz mendilerroan
Antzineko tresnak

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Metauten EODAn.Sarritan Ganuza ere deitua.
↑ Gastón, José Miguel. (2003). ¡Arriba jornaleros! Los campesinos navarros ante la revolución burguesa (1841-1868). Txalaparta.

Kanpo estekak

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa

Ganuza-Aramendia-Artabia-Basaula. Argazki bilduma (LKontratua90, 2022-05-29)

Datuak: Q12258285
Multimedia: Ganuza / Q12258285

Artikulu hau Nafarroako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

[1] Metauten EODAn.Sarritan Ganuza ere deitua.

[2] Gastón, José Miguel. (2003). ¡Arriba jornaleros! Los campesinos navarros ante la revolución burguesa (1841-1868). Txalaparta.

[1]

[2]