Wikipedia

Lokiz mendilerroa

Euskal Herriko mendilerroa

Lokiz mendilerroa Nafarroako mendebaldean dago, Lizarrerrian, Ameskoak (iparraldean), Lana (hegoaldean) eta Allin (ekialdean) haranen artean zehazki. Mendebaldean Araban sartzen da eta Harana eta Kanpezu ko haranak banatzen ditu.

Lokiz mendilerroa
Datu orokorrak
Mendirik altuenaOkomendia
Garaiera1.255 m
Motamendilerro
Geografia
Map
Koordenatuak42°43′17″N 2°12′44″W / 42.7214°N 2.21229°W / 42.7214; -2.21229
MendikateaEuskal Herriko arkua
Herrialdea Euskal Herria
Probintzia Araba
Lokizko ikuspegi bat.

22 kilometroko luzera eta 140 km2-azalera dauzka. Urruti ez daukan Urbasa-Andia natura parkea bezala, ezaugarri karstikoa du, kareharriek osatuta.

Mendiak aldatu

Hauek dira mendilerroaren 3 tontor altuenak:

  1. Okomendia edo Otzamendi, 1.258 m[1][2] 42°44′27″N 2°16′13″W / 42.740919°N 2.2704106°W / 42.740919; -2.2704106 (Nafarroa Garaia)
  2. Arnaba, 1.248 m 42°44′31″N 2°16′34″W / 42.7419728°N 2.2761039°W / 42.7419728; -2.2761039 (Nafarroa Garaia)
  3. Artatxueta, 1.194 m 42°44′21″N 2°15′14″W / 42.739282°N 2.2539368°W / 42.739282; -2.2539368 (Nafarroa Garaia)
Tontorren zerrenda osoa
  1. Okomendia edo Otzamendi, 1.258 m 42°44′27″N 2°16′13″W / 42.740919°N 2.2704106°W / 42.740919; -2.2704106 (Nafarroa Garaia)
  2. Arnaba, 1.248 m 42°44′31″N 2°16′34″W / 42.7419728°N 2.2761039°W / 42.7419728; -2.2761039 (Nafarroa Garaia)
  3. Artatxueta, 1.194 m 42°44′21″N 2°15′14″W / 42.739282°N 2.2539368°W / 42.739282; -2.2539368 (Nafarroa Garaia)
  4. Ilunpia, 1.132 m 42°45′04″N 2°16′53″W / 42.7509762°N 2.2814978°W / 42.7509762; -2.2814978 (Araba)
  5. Lisa, 1.126 m 42°43′50″N 2°07′05″W / 42.7305447°N 2.1180848°W / 42.7305447; -2.1180848 (Nafarroa Garaia)
  6. Txintxularri, 1.124 m 42°44′10″N 2°20′15″W / 42.7360589°N 2.3375481°W / 42.7360589; -2.3375481 (Araba)
  7. Perriain edo Cruz de Alda, 1.122 m 42°44′14″N 2°19′41″W / 42.7371113°N 2.328069°W / 42.7371113; -2.328069 (Araba)
  8. Lokiz edo San Cosme, 1.121 m 42°44′23″N 2°06′37″W / 42.7397326°N 2.1102333°W / 42.7397326; -2.1102333 (Nafarroa Garaia)
  9. Larraineta, 1.118 m 42°44′17″N 2°13′37″W / 42.7380133°N 2.2269406°W / 42.7380133; -2.2269406 (Nafarroa Garaia)
  10. Sartzaleta, 1.110 m 42°43′14″N 2°07′21″W / 42.7206013°N 2.1225858°W / 42.7206013; -2.1225858 (Nafarroa Garaia)
  11. Irasabela, 1.095 m 42°43′43″N 2°14′10″W / 42.7286014°N 2.2361576°W / 42.7286014; -2.2361576 (Nafarroa Garaia)
  12. Zikilamendi, 1.092 m 42°43′49″N 2°12′43″W / 42.7303105°N 2.2119504°W / 42.7303105; -2.2119504 (Nafarroa Garaia)
  13. Askitxa, 1.091 m 42°44′55″N 2°15′58″W / 42.7486272°N 2.2661047°W / 42.7486272; -2.2661047 (Araba)
  14. Ibirin, 1.082 m 42°43′47″N 2°06′44″W / 42.7296077°N 2.1121981°W / 42.7296077; -2.1121981 (Nafarroa Garaia)
  15. Zepoteta, 1.082 m 42°44′26″N 2°14′01″W / 42.7406248°N 2.2336277°W / 42.7406248; -2.2336277 (Nafarroa Garaia)
  16. Somorredondo, 1.077 m 42°43′46″N 2°20′42″W / 42.7294743°N 2.3451061°W / 42.7294743; -2.3451061 (Araba)
  17. Olastitzu, 1.067 m 42°45′00″N 2°15′28″W / 42.7501312°N 2.2577412°W / 42.7501312; -2.2577412 (Nafarroa Garaia)
  18. Izazpikueta, 1.059 m 42°45′09″N 2°17′18″W / 42.7524694°N 2.2884458°W / 42.7524694; -2.2884458 (Araba)
  19. Sartzaleta Inferior, 1.055 m 42°42′44″N 2°07′35″W / 42.7122916°N 2.1264274°W / 42.7122916; -2.1264274 (Nafarroa Garaia)
  20. Mendibela, 1.051 m 42°43′24″N 2°11′27″W / 42.7234456°N 2.1908827°W / 42.7234456; -2.1908827 (Nafarroa Garaia)
  21. Arastegi, 1.042 m 42°43′05″N 2°10′39″W / 42.7180912°N 2.1775181°W / 42.7180912; -2.1775181 (Nafarroa Garaia)
  22. Barluze, 1.026 m 42°44′37″N 2°13′30″W / 42.7437456°N 2.225°W / 42.7437456; -2.225 (Nafarroa Garaia)
  23. Mendilepo, 1.025 m 42°45′15″N 2°16′14″W / 42.7541044°N 2.2706348°W / 42.7541044; -2.2706348 (Araba)
  24. Astenbelarra, 1.001 m 42°43′01″N 2°12′35″W / 42.7170654°N 2.2096144°W / 42.7170654; -2.2096144 (Nafarroa Garaia)
  25. Sagastoia, 993 m 42°44′37″N 2°13′11″W / 42.7436549°N 2.2196008°W / 42.7436549; -2.2196008 (Nafarroa Garaia)
  26. Armontu, 964 m 42°45′39″N 2°16′35″W / 42.7609302°N 2.2762621°W / 42.7609302; -2.2762621 (Araba)
  27. Sardegi, 958 m 42°42′12″N 2°08′43″W / 42.7032833°N 2.1451496°W / 42.7032833; -2.1451496 (Nafarroa Garaia)
  28. Tostarana, 951 m 42°45′39″N 2°17′01″W / 42.7608683°N 2.2835956°W / 42.7608683; -2.2835956 (Araba)
  29. Castillo. El, 939 m 42°45′40″N 2°15′51″W / 42.761106°N 2.2642831°W / 42.761106; -2.2642831 (Nafarroa Garaia)
  30. Roblegindo, 925 m 42°43′12″N 2°21′07″W / 42.7200762°N 2.352081°W / 42.7200762; -2.352081 (Araba)
  31. Aizkorribe, 924 m 42°44′41″N 2°12′42″W / 42.7447713°N 2.2116695°W / 42.7447713; -2.2116695 (Nafarroa Garaia)
  32. Mendiarre, 922 m 42°45′38″N 2°16′18″W / 42.7605597°N 2.2717934°W / 42.7605597; -2.2717934 (Araba)
  33. Egurtza, 922 m 42°45′26″N 2°16′01″W / 42.75725°N 2.2668217°W / 42.75725; -2.2668217 (Nafarroa Garaia)
  34. Bengalzarra, 905 m 42°45′54″N 2°17′22″W / 42.7650015°N 2.2893413°W / 42.7650015; -2.2893413 (Araba)
  35. Peña Puntón, 893 m 42°42′49″N 2°20′52″W / 42.7137416°N 2.3479126°W / 42.7137416; -2.3479126 (Alava)
  36. Arikomendi, 878 m 42°44′26″N 2°11′40″W / 42.7405987°N 2.1943982°W / 42.7405987; -2.1943982 (Nafarroa Garaia)
  37. Martingatxa, 874 m 42°43′39″N 2°21′27″W / 42.7274284°N 2.3575378°W / 42.7274284; -2.3575378 (Araba)
  38. Gatutarri, 871 m 42°44′13″N 2°11′39″W / 42.7368336°N 2.1942759°W / 42.7368336; -2.1942759 (Nafarroa Garaia)
  39. San Cristobal, 847 m 42°43′05″N 2°17′34″W / 42.7179686°N 2.2926628°W / 42.7179686; -2.2926628 (Nafarroa Garaia)
  40. Ipar-mendebaldeko San Cristóbal, 842 m 42°43′11″N 2°17′40″W / 42.7197531°N 2.2943401°W / 42.7197531; -2.2943401 (Nafarroa Garaia)
  41. Mendizorrotz, 824 m 42°44′43″N 2°12′11″W / 42.7453876°N 2.2031211°W / 42.7453876; -2.2031211 (Nafarroa Garaia)
  42. San Víctor, 822 m 42°41′17″N 2°09′18″W / 42.6880835°N 2.1550504°W / 42.6880835; -2.1550504 (Nafarroa Garaia)
  43. Surgurin Grande, 785 m 42°44′48″N 2°11′02″W / 42.7465677°N 2.1839963°W / 42.7465677; -2.1839963 (Nafarroa Garaia)
  44. Peñas de la Miel, 749 m 42°40′50″N 2°10′51″W / 42.6804892°N 2.1807239°W / 42.6804892; -2.1807239 (Nafarroa Garaia)
  45. Kostainlupe, 736 m 42°44′54″N 2°11′32″W / 42.7484354°N 2.1921217°W / 42.7484354; -2.1921217 (Nafarroa Garaia)
  46. Surgurin Txikito, 681 m 42°44′56″N 2°10′51″W / 42.7489853°N 2.1807998°W / 42.7489853; -2.1807998 (Nafarroa Garaia)
  47. Koskotia, 568 m 42°39′40″N 2°05′57″W / 42.6611194°N 2.0992999°W / 42.6611194; -2.0992999 (Nafarroa Garaia)
  48. Bisaurreta, 546 m 42°39′45″N 2°05′26″W / 42.6625451°N 2.0905427°W / 42.6625451; -2.0905427 (Nafarroa Garaia)

Santiago aldatu

 
Santiagoko baseliza, mendilerroaren gainaldean, Ganuzatik gertu (Nafarroa).

Goialdean Lokizko Santiago izeneko baseliza dago, gutxienez 1357an euren existentzia idatziz jasota dagoena. Antzinean San Cucufate izena hartu zuen. Sardegi (958 m) tontorretik eta Ganuzako mendatetik hurbil dago.

San Kosme eta San Damian baselizak ere hemen inguruan daude.

Ikazkintza aldatu

Natura ingurune hauekin oso lotuta egon da tradizionalki ikazkintza. Montxo Armendariz zuzendari nafarrak 1982an bertako ikazkin batzuen istorioa zinemaratu zuen, "Tasio" pelikula ezagunean. Abuztuan ospatzen dute Bilorian "Ikazkinaren eguna", bizimodu hau gogorarazteko.

Fauna eta flora aldatu

Lokiz natura muga bioklimatikoa baita. Goiko zonaldeetan eneko pagoak eta haritzak topatzen ditugun bitartean, beherago arteak, gurbitzak, abaritzak eta sabinak daude. Faunari dagokionez, orkatzak eta basurdeak nabarmentzen dira, bai eta hontz handiak, sai arreak eta belatzak ere.

Hegaztiak aldatu

2022ko maiatzaren 29n Gauzatik Aramendiara, eta Artabiatik egindako behaketa batean 85 hegazti-espezie hauek ikusi ziren: Haitz-usoa (etxe-usoa) 8, Pagausoa 5, Sorbeltz arrunta X. Sai zuria 3, Sai arrea X, Arrano sugezalea 1, Arrano txikia 1, Miru gorria 6, Zapelatz arrunta 2, Okil berde iberiarra 2, Belatz gorria 1, Belatz handia 1, Urretxoria 2, Mika arrunta X, Belatxinga mokohoria 26, Belabeltza X, Amilotx urdina X, Kaskabeltz handia X, Kutturlio arrunta 1, Sasi-txori arrunta X, Haitz-enara X, Enara arrunta X, Enara azpizuria X, Txio lepazuria 1, Txio iberiarra 1, Txinbo kaskabeltza X, Erregetxo bekainzuria X, Gerri-txori arrunta 1, Txepetxa 2, Arabazozo pikarta X, Birigarro arrunta 2, Zozo arrunta X, Txantxangorria X, Urretxindorra 1, Buztangorri iluna 5, Pitxartxar burubeltza 2, Etxe-txolarrea X, Harkaitz-txolarrea 1, Buztanikara horia 1, Buztanikara zuria X, Txonta arrunta X, Txorru arrunta X, Txoka arrunta 5, Kardantxiloa X, Txirriskila arrunta X, Gari-berdantza X, Hesi-berdantza 1, Okil handia 1 , Eskinosoa 1 , Amilotx mottoduna 2 , Sasi-txinboa 1 , Garrapoa 1 , Arabazozo beltza 5 , Buztanzuri arrunta 2, Belatxinga mokogorria 2, Euli-txori grisa 2, Kaskabeltz txikia 2, Buztanluzea 3, Urubi arrunta 1, Euli-txori beltza 2, Gerri-txori arrunta/basoetako gerri-txoria 2, Txinbo burubeltza 1, Antzandobi arrunta 1, Kukua 1, Okil ertaina 1, Erroia 1, Pinu-kaskabeltza 2, Pirripioa 2, Hegatxabal arrunta 3, Txio arrunta 1, Errekatxindorra 2, Garraztarroa 2, Tuntun arrunta 6, Uda-txirta 3, Gailupa 2, Eper gorria 9, Basoetako gerri-txoria 1, Antzandobi kaskagorria 1, Zozo-txinboa 1, Baso-txinboa 1, Lepitzulia 2, Okil txikia 3, Txinbo papargorrizta iberiarra 1, Berdantza horia 1.[3][4]

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ Euskal Herriko Mendien Katalogoa 2007ko otsaila, 2009ko apirila, Euskal Mendizale Federazioa. Katalogo horretako toponimoek Euskaltzaindiaren Onomastika Batzordearen oniritzia dute. (EODA)
    mendilerroa Lokiz mendilerroa (Mendikat)
  2. ↑ Mendikat, Euskal Herriko Katalogo osoa.
  3. ↑ «Sierra de Lokiz ZEC, NC, eBird Hotspota» ebird.org (Noiz kontsultatua: 2022-06-12).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) «SEO Donostia» seodonostia-gipuzkoa.blogspot.com (Noiz kontsultatua: 2022-06-12).
 
Lokiz mendilerroa eskuinaldean (Lazkuako behatokitik)

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Lokiz_mendilerroa&oldid=9493766"(e)tik eskuratuta