Errusiako Errepublika

Errusiako Errepublika ; Российская Республика ; Rossiiskaya Respublika ; (1917-1918) Errusiako Errepublika Federal Demokratikoa ; Российская Демократическая Федеративная Республика ; Rossiiskaya Demokraticheskaya Federativnaya Respublika ; (1918)
	1917 – 1918; 1918ko urtarrilaren 18 – 1918ko urtarrilaren 19
	Errepublika federal demokratikoa behin-behineko gobernu batean
	Ereserkia; Langileen Marsellesa ; Рабочая Марсельеза ; Rabóchaya Marselieza; ; Errusia Askeko ereserkia ; Свободной России ; Gimn Svobodnoy Rossii (ez-ofiziala);
	Morea: Kontrolatutako lurraldea (de iure) ; Bioleta: Tannu Urianjaiko protektoratua
Geografia
Hiriburu	Petrogrado
Biztanleria	181.537.800 biz.
Azalera	22.400.000 km²
Ekonomia
Dirua	Errusiar errublo
Kultura
Hizkuntza(k)	Errusiera
Erlijioa	Kristautasun ortodoxoa
Historia
Garai historikoa	Aro Garaikidea ; Lehen Mundu Gerra ; Otsaileko Iraultza ; Urriko Iraultza ;
Otsaileko Iraultza	1917ko martxoaren 8-16
Errepublikaren aldarrikapena	1917ko irailaren 17
Urriko Iraultza	1917ko azaroaren 7
Batzar eratzailea hauteskundeak	1917ko azaroaren 25
Errusiako Errepublika Federal Demokratikoko aldarripena	1918ko urtarrilaren 18
Batzar eratzailearen disoluzioa	1918ko urtarrilaren 19
	Errusiar Inperioa
	Errusiako Behin-behineko Gobernua
Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa
Errusiako Estatua (1918-1920)
Errusiako Errepublika Federal Demokratikoa
Siberia Autonomoaren Behin-behineko Gobernua
Idel-Uralh Estatua
Altaiko Errepublika Konfederatuta
Ukraina Berdea
Ipar Kaukasoren Mendiko Errepublika
Ipar-mendebalde Errusiako Eskualde Gobernua

Errusiako Errepublika, 1918ko Konstituzioan Errusiar Errepublika Federal Demokratikoa izenez aipatua, Errusiar Inperio ohiaren lurraldea de iure 1917tik 1918ra bitartean kontrolatu zuen estatu burujabe bat izan zen. 1917ko irailaren 1ean (Juliotar egutegiari jarraituz; irailaren 14an, Gregoriotar egutegiari jarraituz) eratu zuen Errusiako Behin-behineko Gobernuak, Aleksandr Kerenski ministro-presidenteak eta Alexander Zarudny Justiziako ministroak sinatutako dekretuaren bidez.

1917ko azaroaren 7an boltxebikeek boterea indarrez hartu ondoren desegin zen Errusiako Errepublikako gobernua. Hala ere, biltzar Konstituentearen hautapen demokratiko bat gertatu zen, partzialki, azaroan. 1918ko urtarrilaren 18an, biltzar horrek dekretua eman zuen, Errusia errepublika federal demokratikoa zela aldarrikatuz, baina boltxebikeek ere desegin zuten aldarrikapenaren biharamunean.

Boltxebikeek "Errusiako Errepublika" izena ere erabili zuten, 1918ko uztailean "Errusiako Sobietar Errepublika Sozialista Federatiboa" izen ofiziala onartu zen arte. Batzuetan, Nikolas II.a enperadorearen abdikazioa 1917ko martxoaren 3an (martxoak 16) eta Errepublika iraileko deklarazioaren artean okerki erabiltzen da. Hala ere, garai hartan monarkiaren geroko egoera konpondu gabe zegoen.

Historia aldatu

Otsaileko iraultzaren ondoren, Nikolas II.a enperadoreak bere tronua abdikatu zuen, eta behin-behineko gobernu bat eratu zen, Georgy Lvov printzearen agindupean. Monarkiaren estatutua erabaki gabe geratu zen.

Ofizialki, Errepublikaren Behin-behineko Gobernua zen, nahiz eta de facto herrialdearen kontrola zuen, sobietarrak (gehienbat sobietarrak) eta etnia oinarri zuten separatistak (Ukrainako Kontseilu Nagusia, kasu). Sobietarrak proletarioen erakunde politikoak ziren, industrian indartsuenak, eta ezkerreko alderdiek menderatzen zituzten. Sobietarrek, zeinen eragina indar paramilitarrez osaturik baitzegoen, batzuetan behin-behineko gobernuari aurre egin ahal izaten zioten, estatu aparatu ezeraginkor bat zuena.

Lehen ministro izan zen lehen asteetan, Lvov erreforma iheskor batzuen buru izan zen, Errusia erabat liberalizatu nahian. Helduentzako sufragio unibertsala sartu zen, prentsa eta hizkuntz askatasunak eman ziren, heriotza-zigorra kendu zen, eta erlijio, klase eta arrazaren legezko murrizketa guztiak kendu ziren. 1917ko uztailean dimisioa eman zuen Alexander Kerenski bere Gerra Ministroaren alde.

Gobernuaren kontrola arriskutsua zen. Baltikoko flotako marinelek, adibidez, ikusmira urrunak zituzten eta ageri-agerian jarduten zuten hiriburuko aktubismo politikoan. Kerenskiren saiakera Gen kanporatzeko. Lavr Kornilovek porrot egin zuen estatu kolpea.

Kornilov-en estatu kolpearen porrotaren ondoren, Kerenskik Errusia irailaren 1ean aldarrikatu zuen Errepublika izateko, eta Behin-behineko Kontseilu bat eratu zuen behin-behineko parlamentu gisa, Biltzar Konstituente bat aukeratzeko. Hala ere, 1917ko azaroaren 7an, boltxebikeek boterea hartu zuten, eta hala Behin-behineko Gobernu nola Probintzia Kontseilua desegin zituzten.

Hala ere, biltzar konstituziogilearen hautapen demokratikoa gertatu zen, partzialki, azaroan. 1918ko urtarrilaren 18an, biltzar horrek dekretua eman zuen, Errusia errepublika federal demokratikoa aldarrikatuz, "Errusiako Errepublika Federatibo Demokratikoa" izenarekin, hurrengo egunean boltxebikeek desegin zuten biltzarra.

Errepublikak de iure existitzen jarraitu zuen boltxebikeek 1918ko urtarrilaren 25ean Errusiako Sobietar Errepublika sortzea aldarrikatu zuten arte. Erantzun gisa, 1918ko irailean, anti-boltxebike estatu errusiarra aldarrikatu zuen, Errusiako Behin-behineko Gobernuan buruzagitzapean.

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu

Datuak: Q139319
Multimedia: Russian Republic / Q139319