Londresko maratoia (ingelesez: London Marathon) 42,195 kilometroko maratoi bat da, urtero ospatzen dena, apirilean. World Marathon Majorseko kide da, munduko sei maratoirik garrantzitsuenak biltzen dituena.

Londresko maratoia
London Marathon
Sorrera 1981
Tokia Ingalaterra Londres (Ingalaterra)
Modalitatea maratoia
Distantzia 42,195 km
Garaipen gehien Gizonezkoak:
Kenya Eliud Kipchoge (4)
Emakumezkoak:
Norvegia Ingrid Kristiansen (4)
Errekorrak Gizonezkoak (2023):
2:01:25 Kenya Kelvin Kiptum
Emakumezkoak (2003):
2:15:25 Erresuma Batua Paula Radcliffe
Txapeldunak Gizonezkoak (2023):
Kenya Kelvin Kiptum
Emakumezkoak (2023):
Herbehereak Sifan Hassan
Webgunea www.virginmoneylondonmarathon.com


Victoria Embankment inguruan lasterkariak.

Historia aldatu

Londresko maratoia ez da Erresuma Batuko hiriburuan jokatzen den lasterketa zaharrena. Londresen izan ziren 1908ko Udako Olinpiar Jokoetan maratoian arrakasta itzela izan zuen eta 1909an Unibertsitate politeknikoak Polytechnic Marathon maratoia abiatu zuen, Poly ezizenaz ezagutzen dena, eta urtero jokatu zen 1996 artean.

1979ko New Yorkeko maratoian korri egin eta hango giroaz liluratuta Londresen antzeko maratoi berri bat sortu behar zela erabaki zuten Chris Brasher eta John Disley atletek. 1981ko martxoaren 29an izan zuen lehenengo ekitaldia eta 20.000 lasterkarik parte hartzea eskatu zuten arren 6.747 korrikalarik lortu zuten inskribatzea. Lehenengo ekitaldi hartan gainera aurreneko biak eskutik helduta sartu ziren, biak txapeldun izendatu zituzten beraz, Inge Simonsen norvegiarra eta Dick Beardsley estatubatuarra.

1983an gurpildun aulkien lasterketa jarri zen martxan.

Ibilbidea aldatu

Tamesis ibaiaren bi ertzetan jokatzen da maratoia. Greenwich parkean du abiapuntua eta hegoaldeko ertzetik aurrera egin ondoren Tower Bridgen gurutzatzen dute ibaia eta handik Canary Wharf eremura. Handik mendebalderantz jotzen dute St. James jauregiaren inguruan amaitu arte.

Palmaresa aldatu

Korrikalariak aldatu

Urtea Gizonezko irabazlea Denbora Emakumezko irabazlea Denbora
1981¹   Inge Simonsen
  Dick Beardsley
2:11:48   Joyce Smith 2:29:57
1982   Hugh Jones 2:09:24   Joyce Smith 2:29:43
1983   Mike Gratton 2:09:43   Grete Waitz 2:25:29
1984   Charlie Spedding 2:09:57   Ingrid Kristiansen 2:24:26
1985   Steve Jones 2:08:16   Ingrid Kristiansen 2:21:06
1986   Toshihiko Seko 2:10:02   Grete Waitz 2:24:54
1987   Hiromi Taniguchi 2:09:50   Ingrid Kristiansen 2:22:48
1988   Henrik Jørgensen 2:10:20   Ingrid Kristiansen 2:25:41
1989   Douglas Wakiihuri 2:09:03   Véronique Marot 2:25:56
1990   Allister Hutton 2:10:10   Wanda Panfil 2:26:31
1991   Yakov Tolstikov 2:09:17   Rosa Mota 2:26:14
1992   António Pinto 2:10:02   Katrin Dörre-Heinig 2:29:39
1993   Eamonn Martin 2:10:50   Katrin Dörre-Heinig 2:27:09
1994   Dionicio Cerón 2:08:53   Katrin Dörre-Heinig 2:32:34
1995   Dionicio Cerón 2:08:30   Małgorzata Sobańska 2:27:43
1996   Dionicio Cerón 2:10:00   Liz McColgan 2:27:54
1997   António Pinto 2:07:55   Joyce Chepchumba 2:26:51
1998   Abel Antón 2:07:57   Catherina McKiernan 2:26:26
1999   Abdelkader El Mouaziz 2:07:57   Joyce Chepchumba 2:23:22
2000   António Pinto 2:06:36   Tegla Laroupe 2:24:33
2001   Abdelkader El Mouaziz 2:07:09   Derartu Tulu 2:23:57
2002   Khalid Khannouchi 2:05:38   Paula Radcliffe 2:18:56
2003   Gezahegne Abera 2:07:56   Paula Radcliffe 2:15:25 (R)
2004   Evans Rutto 2:06:18   Margaret Okayo 2:22:35
2005   Martin Lel 2:07:35   Paula Radcliffe 2:17:42
2006   Felix Limo 2:06:39   Deena Kastor 2:19:35
2007   Martin Lel 2:07:41   Zhou Chunxiu 2:20:38
2008   Martin Lel 2:05:15    Irina Mikitenko 2:24:14
2009   Samuel Wanjiru 2:05:10    Irina Mikitenko 2:22:11
2010   Tsegaye Kebede 2:05:19   Aselefech Mergia 2:22:38
2011   Emmanuel Mutai 2:04:40   Mary Keitany 2:19:19
2012   Wilson Kipsang 2:04:44   Mary Keitany 2:18:37
2013   Tsegaye Kebede 2:06:04   Priscah Jeptoo 2:20:15
2014   Wilson Kipsang 2:04:29   Edna Kiplagat 2:20:21
2015   Eliud Kipchoge 2:04:42   Tigist Tufa 2:23:21
2016   Eliud Kipchoge 2:03:05   Jemima Sumgong 2:22:58
2017   Daniel Wanjiru 2:05:48   Mary Keitany 2:17:01
2018   Eliud Kipchoge 2:04:17   Vivian Cheruiyot 2:18:31
2019   Eliud Kipchoge 2:02:37   Brigid Kosgei 2:18:20
2020   Shura Kitata Tola 2:05:58   Brigid Kosgei 2:18:58
2021   Shura Kitata 2:04:01   Joyciline Jepkosgei 2:17:43
2022   Amos Kipruto 2:04:39   Yalemzerf Yehualaw 2:17.26
2023   Kelvin Kiptum 2:01:25 (R)   Sifan Hassan 2:18:33
  • ¹ 1981eko gizonezkoen ekitaldian lehenengo biak eskutik helduta sartu ziren helmugan.

Gurpildun aulkiak aldatu

Urtea Gizonezko irabazlea Denbora Emakumezko irabazlea Denbora
1983   Gordon Perry 3:20:07   Denise Smith 4:29:03
1984   Kevin Breen 2:38:40   Kay McShane 3:10:04
1985   2:19:53   Kay McShane 2:47:12
1986   Gerry O'Rourke 2:26:38   Kay McShane 3:02:40
1987   Chris Hallam 2:08:34   Karen Davidson 2:45:30
1988   Ted Vince 2:01:37   Karen Davidson 2:41:45
1989   David Holding 1:59:31   Josie Cichockyj 3:03:54
1990   Hakan Ericsson 1:57:12   Connie Hansen 2:10:25
1991   Farid Amarouche 1:52:52   Connie Hansen 2:04:40
1992   Daniel Wesley 1:51:42   Tanni Grey 2:17:23
1993   George Vandamme 1:44:10   Rose Hill 2:03:05
1994   David Holding 1:46:06   Tanni Grey 2:08:26
1995   Heinz Frei 1:39:14   Rose Hill 2:17:02
1996   David Holding 1:43:48   Tanni Grey 2:00:10
1997   David Holding 1:42:15   Monica Wetterstrom 1:49:09
1998   Heinz Frei 1:35:18   Tanni Grey 2:02:01
1999   Heinz Frei 1:35:27   Monica Wetterstrom 1:57:38
2000   Kevin Papworth 1:41:50   Sarah Piercy 2:23:30
2001   Denis Lemeunier 1:42:37   Tanni Grey-Thompson 2:13:55
2002   David Weir 1:39:44   Tanni Grey-Thompson 2:22:51
2003   Joel Jeannot 1:32:02   Francesca Porcellato 2:04:21
2004   Saúl Mendoza 1:36:56   Francesca Porcellato 2:04:58
2005   Saúl Mendoza 1:35:51   Francesca Porcellato 1:57:00
2006   David Weir 1:29:48   Francesca Porcellato 1:59:57
2007   David Weir 1:30:51   Shelly Woods 1:50:40
2008   David Weir 1:33:56   Sandra Graf 1:48:04
2009   Kurt Fearnley 1:28:57   Amanda McGrory 1:50:39
2010   Josh Cassidy 1:35:21   Wakako Tsuchida 1:52:33
2011   David Weir 1:30:05   Amanda McGrory 1:46:31
2012   David Weir 1:32:26   Shelly Woods 1:49:10
2013   Kurt Fearnley 1:31:29   Tatyana McFadden 1:46:02
2014   Marcel Hug 1:32:41   Tatyana McFadden 1:45:12
2015   Joshua George 1:31:31   Tatyana McFadden 1:41:14
2016   Marcel Hug 1:35:19   Tatyana McFadden 1:44:14
2017   David Weir 1:31:06   Manuela Schär 1:39:57
2018   David Weir 1:31:15   Madison de Rozario 1:42:58
2019   Daniel Romanchuk 1:33:38   Manuela Schär 1:44:09
2020   Brent Lakatos 1:36:04   Nikita den Boer 1:40:07
2021   Marcel Hug 1:26:27   Manuela Schär 1:39:52
2022   Marcel Hug 1:24.38   Catherine Debrunner 1:38.24 (R)
2023   Marcel Hug 1:23:44 (R)   Madison de Rozario 1:38:51

Garaipenak aldatu

Gizonezkoak aldatu

Lasterkaria Garaipenak Urteak
  Dionicio Cerón 3 1994, 1995, 1996
  António Pinto 3 1992, 1997, 2000
  Martin Lel 3 2005, 2007, 2008
  Eliud Kipchoge 3 2015, 2016, 2018
  Abdelkader El Mouaziz 2 1999, 2001
  Tsegaye Kebede 2 2010, 2013
  Wilson Kipsang 2 2012, 2014

Emakumezkoak aldatu

Lasterkaria Garaipenak Urteak
  Ingrid Kristiansen 4 1984, 1985, 1987, 1988
  Katrin Dörre-Heinig 3 1992, 1993, 1994
  Paula Radcliffe 3 2003, 2005, 2006
  Mary Keitany 3 2011, 2012, 2017

Gurpildun aulkiak aldatu

  • Gizonezkoak:
Lasterkaria Garaipenak Urteak
  David Weir 8 2002, 2006, 2007, 2008, 2011, 2012, 2017, 2018
  Marcel Hug 5 2014, 2016, 2021, 2022, 2023
  David Holding 4 1989, 1994, 1996, 1997
  Heinz Frei 3 1995, 1998, 1999
  • Emakumezkoak:
Lasterkaria Garaipenak Urteak
  Tanni Grey 6 1992, 1994, 1996, 1998, 2001, 2002
  Francesca Porcellato 4 2003, 2004, 2005, 2006
  Tatyana McFadden 4 2013, 2014, 2015, 2016
  Kay McShane 3 1984, 1985, 1986
  Manuela Schär 3 2017, 2019, 2021

Kanpo estekak aldatu