Perpinyà

Frantzia estatuko Ekialdeko Pirinioetako udalerria; Roselló eskualdeko hiriburua, ipar Katalunia.

Perpinyà[1] (frantsesez eta ofizialki Perpignan) Ekialdeko Pirinioak (66) departamenduko eta Ipar Kataluniako hiriburua da, Tet ibaiaren ertzean kokatua. Bederatzi kantonamendutako burua da. Apezpiku egoitza, unibertsitatea eta aireportua ditu.

Perpinyà
Perpinyà
Perpignan
Frantziako udalerria
Perpignan.jpg
Arms of Perpignan.svg
Administrazioa
Estatu burujabe Frantzia
Frantziaren banaketa administratiboa Metropolitar Frantzia
Eskualdea Okzitania
DepartamenduaEkialdeko Pirinioak
BarrutiPerpignaneko barrutia
Kantonamenducanton of Perpignan-7
AlkateaLouis Aliot
Izen ofizialaPerpignan
Jatorrizko izenaPerpinyà
Perpignan
Posta kodea66000 eta 66100
Geografia
Koordenatuak42°41′51″N 2°53′41″E / 42.6975°N 2.8947°E / 42.6975; 2.8947
Map
Perpignan OSM 01.png
Azalera68.07 km²
Altuera100 m
MugakideakRivesaltes, Pia, Bompas, Villelongue-de-la-Salanque, Canet-en-Roussillon, Cabestany, Saleilles, Villeneuve-de-la-Raho, Pollestres, Canohès, Toluges, Le Soler, Baho, Saint-Estève eta Peyrestortes
Demografia
Biztanleria118.032 (2020ko urtarrilaren 1a)
Red Arrow Down.svg−1.312 (2019)
alt_left 63.872 (%54,1) (%47,7) 56.286 alt_right
Dentsitatea1.733,98 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia468
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakTiro, Hannover, Lancaster, Lake Charles, Sarasota (Florida), Lleida, Lancaster, Bartzelona, Mostaganem, Figueres, Ma'alot-Tarshiha (en) Itzuli, Tavira, Girona, Katalunia eta Mohammedia
Hizkuntza ofizialakatalan
mairie-perpignan.fr

HistoriaAldatu

 
Mallorcako Erregeen jauregia
 
Kale izenaren seinale elebiduna, frantsesez eta katalanez.
 
Perpinyàko sarrerako idazkuna.

X. mendean sortu zen hiria. 1172an Aragoiko Erresumaren eskuetara igaro zen Perpinyà, Rosellóko konderriarekin batera. 1276tik 1344ra Mallorcako Erresumako hiriburu izan zen. 1659an Frantziaren agindupera igaro zen, Pirinioetako Hitzarmena sinatu zenean.

KlimaAldatu

      Datu klimatikoak (Perpinyà (1981–2010))      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) 25.0 26.5 28.0 32.4 34.4 36.9 40.5 38.7 36.8 34.2 28.1 26.7 40.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 12.4 13.2 16.0 18.2 21.8 26.2 29.2 28.9 25.4 21.0 15.9 13.1 20.1
Batez besteko tenperatura (ºC) 8.3 9.0 11.5 13.7 17.0 21.4 24.1 23.9 20.5 16.7 12.0 9.1 15.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 4.4 4.9 7.4 9.4 12.9 16.8 19.4 19.3 16.0 12.6 8.1 5.1 11.4
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) -8.2 -11.0 -5.9 0.2 2.4 7.4 11.2 10.4 5.0 1.2 -5.7 -6.3 -11.0
Pilatutako prezipitazioa (mm) 65.4 50.4 40.3 58.5 47.3 25.0 12.2 25.8 38.2 75.9 59.2 59.4 557.6
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 5.4 4.3 4.2 6.0 5.5 3.8 2.3 3.5 4.4 4.8 4.5 5.3 54.0
Elur egunak (≥ 1 mm) 0.9 0.6 0.4 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.2 0.4 2.5
Eguzki orduak 141.2 160.8 209.6 218.0 235.8 268.9 298.2 267.4 222.2 167.6 149.2 126.1 2464.9
Hezetasuna (%) 70 68 64 64 66 62 59 63 68 73 71 71 66.6
Iturria (1): Météo France[2][3]
Iturria (2): Infoclimat.fr (hezetasuna eta elurra, 1961–1990)[4]

EkonomiaAldatu

Merkataritza (ardoa, fruituak, barazkiak) eta industria (metalgintza, pepergintza, janari industria) dira ekonomia jarduera nagusiak. Turismoak ere garrantzi handia du.

Ondasun nabarmenakAldatu

Saint-Jean katedral gotikoa (XIV.-XV. mendeetan egina); Castellet gotorlekua (XIV. mendea); Mallorcako erregeen jauregia, museoa; Perpinyàko geltokia (dekorazioaren zati bat Salvador Dalík egina da).

KirolaAldatu

ErreferentziakAldatu

Kanpo estekakAldatu