Girona

Kataluniako hiria
Artikulu hau Kataluniako hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako buruzkoa beste hau da: «Girona (argipena)».

Girona[1] Kataluniako udalerria da, Gironès eskualdeko hiriburua dena eta Gironako probintzian ere kokatua.

Girona
Girona
Kataluniako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Espainia
Autonomia Katalunia
ProbintziaGironako probintzia
EskualdeaGironès
AlkateaLluc Salellas i Vilar (en) Itzuli
Izen ofizialaGirona
Jatorrizko izenaGirona
Posta kodea17000–17007
INEk ezarritako kodea17079
HerriburuaGirona City (en) Itzuli
Geografia
Koordenatuak41°59′00″N 2°49′00″E / 41.9833°N 2.8167°E / 41.9833; 2.8167
Map
Azalera39.1 km²
Altuera70 m
MugakideakJuià, Quart, Sant Julià de Ramis, Sarrià de Ter, Celrà, Fornells de la Selva, Salt, Sant Gregori eta Vilablareix
Demografia
Biztanleria104.320 (2023)
1.654 (2022)
alt_left 52.921 (%50,7) (%46,9) 48.931 alt_right
Dentsitatea2.668,03 bizt/km²
Etxebizitzak1.409
Informazio gehigarria
Sorrera1834
Telefono aurrizkia972
Ordu eremuaUTC+01:00
Hiri senidetuakAlbi, Reggio nell'Emilia, Wakefield, Bluefields, Farsia (en) Itzuli, Nueva Gerona (en) Itzuli, Wakefield (en) Itzuli eta Nikšić
MatrikulaGI
Hizkuntza ofizialakatalan
girona.cat

2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 96.188 biztanle zituen eta 39.14 km²-ko azalera du.

Ter ibaiak udalerria zeharkatzen du.

Auzoak aldatu

  • Centre: Barri Vell, Mercadal i Carme
  • Eixample: Sant Narcís, Eixample Nord i Eixample Sud
  • Est: Sant Daniel, Torre Gironella, Pedreres, Font de la Pólvora, Vila-roja i Gavarres
  • Mas Xirgu: Mas Xirgu
  • Montjuïc: Montjuïc
  • Nord: Pedret, Pont Major, Muntanya de Campdorà i Pla de Campdorà
  • Oest: Sant Ponç, Fontajau, Taialà, Germans Sàbat, Domeny Nord i Domeny Sud
  • Santa Eugènia: Hortes, Santa Eugènia de Ter i Can Gibert del Pla
  • Sud: Palau, Avellaneda, Montilivi i la Creueta

Klima aldatu

      Datu klimatikoak (Gironako aireportua)      
 Hila   Urt   Ots   Mar   Api   Mai   Eka   Uzt   Abu   Ira   Urr   Aza   Abe   Urtekoa 
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) 12.8 13.9 16.2 17.8 21.6 25.4 29.2 29.0 25.7 20.9 16.0 13.4 20.2
Batez besteko tenperatura (ºC) 6.9 8.0 10.0 11.8 15.8 19.6 22.9 22.9 19.8 15.3 10.4 7.8 14.3
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) 1.0 2.0 3.9 5.8 10.0 13.9 16.7 16.8 14.0 9.7 4.8 2.1 8.4
Pilatutako prezipitazioa (mm) 65 44 53 67 80 66 30 48 68 83 70 63 724
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) 5 5 6 7 7 6 4 5 6 6 5 5 67
Eguzki orduak 147 152 172 182 218 233 288 260 195 165 146 132 2290
Iturria: [2]

Ondarea aldatu

 
Gironako katedralaren kanpoaldea.

Katedrala aldatu

Artikulu nagusia: «Gironako katedrala»

Gironako katedrala hiriko monumentuen artetik nabarmentzekoa da, bai eta Katalunia osoko kultura ondarearen barruan aipatzekoa ere. Izan ere, "Kataluniako zazpi mirariak" direlakoen artean dugu tenplu gotiko hau.

Lehendabiziko tenplu erromanikoa X. eta XI. mendeen artean eraiki zuten, VII. mendean meskita izandakoaren gainean, Islameko inbasioaren aurretik beste eraikin kristau zaharragoak egon baziren ere. Gaur egun arte zutik mantendu da sasoi hartako Carolus Handiaren kanpandorrea edo Torre de Carlemany.

Gaur egungo katedral gotikoa egiteari 1312an ekin zioten, eta garai horretako estilo gotikoarekin erdiko nabe erraldoia egin izan zuten, munduko handiena dena.

XVIII. mendean aurrealde nagusi barrokoa egin zuten, eta 1960an azkenean amaitutzat eman zuten eraikin osoa.

Bestelakoak aldatu

  • Sant Feliu eliza
  • Sant Pere de Galligants monasterioa
  • Bainuetxe arabiarra
  • Barri Vell
  • Harresia
  • Onyar ibaiko etxeak

Demografia aldatu

Argazkiak aldatu

Zerbitzuak aldatu

Osasuna aldatu

Hiriko ospitale nagusiak Josep Trueta mediku bartzelonarraren izena darama, haren omenez.

Beste batzuk aldatu

Hedabideak aldatu

Egunkariak aldatu

Telebista aldatu

Gironar ezagunak aldatu

Ikus, gainera aldatu

Erreferentziak aldatu

Kanpo estekak aldatu