Girona

Girona; Girona
	Kataluniako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Katalunia
Probintzia	Gironako probintzia
Eskualdea	Gironès
Alkatea	Lluc Salellas i Vilar (en)
Izen ofiziala	Girona
Jatorrizko izena	Girona
Posta kodea	17000–17007
INEk ezarritako kodea	17079
Herriburua	Girona City (en)
Geografia
Koordenatuak	41°59′00″N 2°49′00″E / 41.9833°N 2.8167°E
Azalera	39.1 km²
Altuera	70 m
Mugakideak	Juià, Quart, Sant Julià de Ramis, Sarrià de Ter, Celrà, Fornells de la Selva, Salt, Sant Gregori eta Vilablareix
Demografia
Biztanleria	102.666 (2022); 734 (2021)
Dentsitatea	2.625,73 bizt/km²
Etxebizitzak	1.409
Informazio gehigarria
Sorrera	1834
Telefono aurrizkia	972
Ordu eremua	UTC+01:00
Hiri senidetuak	Albi, Reggio nell'Emilia, Wakefield, Bluefields, Farsia (en) , Nueva Gerona (en) eta Wakefield (en)
Matrikula	GI
Hizkuntza ofiziala	katalan
	girona.cat

Artikulu hau Kataluniako hiriari buruzkoa da; beste esanahietarako buruzkoa beste hau da: «Girona (argipena)».

Girona^[1] Kataluniako udalerria da, Gironès eskualdeko hiriburua dena eta Gironako probintzian ere kokatua.

2009ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera 96.188 biztanle zituen eta 39.14 km²-ko azalera du.

Ter ibaiak udalerria zeharkatzen du.

Auzoak aldatu

Centre: Barri Vell, Mercadal i Carme
Eixample: Sant Narcís, Eixample Nord i Eixample Sud
Est: Sant Daniel, Torre Gironella, Pedreres, Font de la Pólvora, Vila-roja i Gavarres
Mas Xirgu: Mas Xirgu
Montjuïc: Montjuïc
Nord: Pedret, Pont Major, Muntanya de Campdorà i Pla de Campdorà
Oest: Sant Ponç, Fontajau, Taialà, Germans Sàbat, Domeny Nord i Domeny Sud
Santa Eugènia: Hortes, Santa Eugènia de Ter i Can Gibert del Pla
Sud: Palau, Avellaneda, Montilivi i la Creueta

Klima aldatu

Datu klimatikoak (Gironako aireportua)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	12.8	13.9	16.2	17.8	21.6	25.4	29.2	29.0	25.7	20.9	16.0	13.4	20.2
Batez besteko tenperatura (ºC)	6.9	8.0	10.0	11.8	15.8	19.6	22.9	22.9	19.8	15.3	10.4	7.8	14.3
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	1.0	2.0	3.9	5.8	10.0	13.9	16.7	16.8	14.0	9.7	4.8	2.1	8.4
Pilatutako prezipitazioa (mm)	65	44	53	67	80	66	30	48	68	83	70	63	724
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	5	5	6	7	7	6	4	5	6	6	5	5	67
Eguzki orduak	147	152	172	182	218	233	288	260	195	165	146	132	2290
Iturria: ^[2]

Ondarea aldatu

Gironako katedralaren kanpoaldea.

Katedrala aldatu

Artikulu nagusia: «Gironako katedrala»

Gironako katedrala hiriko monumentuen artetik nabarmentzekoa da, bai eta Katalunia osoko kultura ondarearen barruan aipatzekoa ere. Izan ere, "Kataluniako zazpi mirariak" direlakoen artean dugu tenplu gotiko hau.

Lehendabiziko tenplu erromanikoa X. eta XI. mendeen artean eraiki zuten, VII. mendean meskita izandakoaren gainean, Islameko inbasioaren aurretik beste eraikin kristau zaharragoak egon baziren ere. Gaur egun arte zutik mantendu da sasoi hartako Carolus Handiaren kanpandorrea edo Torre de Carlemany.

Gaur egungo katedral gotikoa egiteari 1312an ekin zioten, eta garai horretako estilo gotikoarekin erdiko nabe erraldoia egin izan zuten, munduko handiena dena.

XVIII. mendean aurrealde nagusi barrokoa egin zuten, eta 1960an azkenean amaitutzat eman zuten eraikin osoa.