Matthew Boulton
Matthew Boulton FRS (Birmingham, 1728ko irailaren 3a - 1809ko abuztuaren 17a) fabrikatzaile ingelesa eta James Watt ingeniari eskoziarraren bazkidea izan zen.
| Matthew Boulton | |||
|---|---|---|---|
 | |||
1794 - 1795 | |||
| Bizitza | |||
| Jaiotza | Birmingham, 1728ko irailaren 3a | ||
| Herrialdea |  Britainia Handiko Erresuma  Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua | ||
| Bizilekua | Soho House (en)  | ||
| Heriotza | Birmingham, 1809ko abuztuaren 17a (80 urte) | ||
| Hobiratze lekua | St Mary's Church (en) | ||
| Heriotza modua | : giltzurruneko gutxiegitasuna | ||
| Familia | |||
| Aita | Matthew Boulton, Senior | ||
| Ama | Christiana Piers | ||
| Ezkontidea(k) | Anne Robinson (en) Mary Robinson (en) | ||
| Seme-alabak | ikusi
| ||
| Hezkuntza | |||
| Hizkuntzak | ingelesa | ||
| Jarduerak | |||
| Jarduerak | enpresaburua, asmatzailea, ingeniaria, ingeniari mekanikoa, ekintzailea, industrialaria, merkataria eta diseinatzailea | ||
| Lantokia(k) | Birmingham | ||
| Jasotako sariak | |||
| Kidetza | Edinburgoko Errege-elkartea Royal Society Ilargi-elkartea | ||
  | |||
XVIII. mendearen azken laurdenean, lankidetzak ehunka Boulton & Watt lurrun-makina instalatu zituen. Aurrerapen handia egin zuen modernizazioan, fabrikak eta errotak mekanizatzea ahalbidetu zuten. Boulton-ek teknika modernoak aplikatu zituen txanponak egiteko, milioika pieza aurreztuz Britainia Handiari eta beste herrialde batzuei, eta Royal Mint txanpon fabrika ekipamendu modernoarekin hornituz.
Birminghamen jaio zen 1728an, Boultonek 31 urte zituela hil zen metalezko produktu txikien fabrikatzaile baten semea zen Boulton. Ordura arte Boulton-ek negozioa kudeatu zuen hainbat urtez, eta Birmingham-etik gertu eraikitako Soho fabrikan zabaldu zuen. [1]
Watten bazkide komertzialak, John Roebuckek, Boultonekin zuen zorra ordaindu ezin zuenean, Watten patentearen Roebucken zatia onartu zuen likidazio bezala. Ondoren, arrakasta handiz bultzatu zuen Parlamentua Watt-en patentea beste 17 urtez luzatzeko. Horri esker, konpainiak Watt-en lurrun makina merkaturatzea lortu zuen. Konpainiak ehunka Boulton & Watt lurrun-makina instalatu zituen Britainia Handian eta atzerrian, hasieran meategietan eta gero lantegietan. [2]
Boulton Lunar Society-ko kide funtsezkoa izan zen, Arte, zientzietan eta teologian Midlands-eko gizon talde bat. Kideak, besteak beste, Watt, Erasmus Darwin, Josiah Wedgwood eta Joseph Priestley ziren. Elkartea hilero biltzen zen ilbetearen gertu. Elkarteko kideek kontzeptuak eta teknikak garatu zituzten Industria Iraultzaren oinarriak jarri zituztenak zientzian, nekazaritzan, manufakturan, meatzaritzan eta garraioan.
Boulton-ek Soho Mint txanpon-etxea sortu zuen, lurrun-potentziara egokitu zuena. Britainia Handiko moneta egoera txarra hobetu nahi zuen. Hainbat urtetako ahaleginaren ondoren, 1797an kontratu bat lortu zuen mende laurden batean kobrezko lehen txanpon britainiarra ekoizteko. Bere "gurdi-gurpil" piezak ondo diseinatuak zeuden, eta faltsutzeko zailak ziren, eta kobrezko zentimo handiaren lehen diru-moldea zuten, 1971n hamartartu arte egiten jarraitu zuena. 1800. urtean erretiroa hartu zuen, nahiz eta txanpon-etxea zuzentzen jarraitu, eta 1809an hil zen. Bere irudia James Wattekin batera agertzen da, Ingalaterrako Bankuaren F serieko £ 50 billete berrian.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Jim, Andrew 2009. The Soho steam engine business. In Mason, Shena (ed) Matthew Boulton: selling what all the world desires. New Haven: Yale University Press, pp. 63–70. ISBN 978-0-300-14358-4
- ↑ Smiles, Samuel 1865. Lives of Boulton and Watt. London: John Murray.
Datuak: Q469269
Multimedia: Matthew Boulton / Q469269
