Lena (ibaia)

Lena (errusieraz: Ле́на, mongolieraz: Зүлгэ, Zülge; buriateraz:Зүлхэ, Zülhe; sakheraz: Өлүөнэ, Ölüöne), ipar-ekialdeko Siberiako ibaia da. 4.472 km-ko luzera du eta 2.490.000 km²-ko arroa drainatzen du.

Lena Ле́на (ru)
Datu orokorrak
Garaiera	1.466 m
Mota	ibai
Luzera	4.294 km
Geografia
Koordenatuak	53°56′08″N 108°05′31″E
Estatu burujabe	Errusia
Errusiako errepublikak	Jakutia
Hidrografia
Ibaiadarrak	ikusi Vitim Oliokma Viliui Kirenga Aldan Batamai Menkere Muna Niuia Txerendei Motortxuna Dianyxka Siniaia Dzhardzhan Undiuliung Txaia Kuta River (en) Linde River (en) Buotama Markha Bakhynay (en) Suola (en) Biriuk Peleduy (en) Ilikta (en) Molodo (en) Lungkha (en) Tuolba (en) Bol'shoy Patom (en) Txuia Kenkeme Namana Byosyuke (en) Ilga (en) Taiura Txetxui Tutura (en) Bol'shaya Kontayka (en) Khantxaly Khoruongka Derbe (en) Kiuielenke Kiundiudei Menda (en) Natara (en) Orutxan Sobolokh-Mayan (en) Tympylykan Ura Abasylakh Babaryna Q4076337 Q4078946 Belianka Bulkur River (en) Begidian Q4101378 Q4155007 Q4162105 Dolgaya River (en) Q4171760 Inniakh Q4248974 Q4251113 Kyunyuy (en) Q4251307 Q4269876 Lyapiske (en) Liunkiubei Malyy Patom (en) Mundaalyk (en) Myla (en) Mynniyyky (en) Q4309745 Q4309830 Strekalovka (en) Q4328289 Q4331156 Q4331183 Pilka (en) Q4403379 Sitte (en) Q4439488 Q4447847 Q4448410 Q4449160 Taryn-Yurekh (en) Q4507078 Q4516844 Q4517258 Txotxuma Q4518478 Q4529397 Q4534414 Q4535335 Q4535336 Q4535631 Jakurim Turugu (en) Q4468110 Uyulu (en) Q4494288 Q4494289 Khamra (en) Ukunku (en) Kystatyamka Bol'shaya Tira (en) Piliuda Tamma (en) Lyutenge (en) Kulenga (en) Kuranakh-Siktyakh (en) Txompolo
Arroaren azalera	2.490.000 km²
Arro hidrografikoa	Lena basin (en)
Ur-emaria	16.350 m³/s
Iturburua	Baikal mendikatea
Bokalea ()	Laptev

Errusiako ibairik luzeena, Asiako hirugarrena eta munduko hamargarrena da.

Ibilbidea

Baikal mendietan 1.640 metroetan jaio eta Siberiako lautada zeharkatzen du, Baikal aintzira mendebaldean utzita. Behin Kirenga eta Vitim ibaiekin elkartuta, ipar-ekialderantz jotzen du. Ozeano Artikoko Laptev itsasora isurtzen da, 10.800 kilometro koadrolo delta sortuz.

Historia

Vladimir Lenin politikari marxistak ibai honetatik hartu zuen bere deitura (berez Lenin ezizenak «Lena ibaikoa» esan nahi du). Izenaren jatorria ez dakigu zehatz-mehatz nondik sortu zuen, baina bi teoria daude: bata, Lenaren urre meatzeetako sarraskiaren ondoren hartu zuela; bestea, bere kide Georgi Plekhanovek Volgin ezizena hartu zuenean, Vladimir Iljitxek berea hartu zuela.

Hidrologia

Lenaren emaria 1976-1994 bitartean neurtua izan da Stolben, deltaren goialdean. Urteko batez besteko emaria 16.300 m³/s-koa da, baina alde handia dago negutik udara; emari handiena ekainean du (61.831 m³/s), elurra urtzen delarik, eta txikiena apirilean (1.759 m³/s). Urritik ekainera izozturik egoten da.

Lenaren batezbesteko emariak (m³/s), Stolben neurtuak
Datuak: 1976 eta 1994 artean

Ibaiadar nagusiak

Lenaren deltaren satelite bidezko irudia..

Ezkerraldean : Kirenga Viliui Tioung Markha Niouia

Eskuinaldean : Vitim Aldan Tompo Tatta Timpton Olekma Xara Tokko

Hiri nagusiak

• Olekminsk
• Jakutsk

Ikus, gainera

• Lenako zutabeak
• Asiako geografia

Kanpo estekak

• Datuak: Q46841
• Multimedia: Lena River / Q46841