Carl Johan Wilhelm Madsen, Karl Madsen izenez ezaguna (1855eko martxoaren 22a - 1938ko apirilaren 16a) Skagengo Margolariekin lotura estua zuen daniar margolaria eta arte historialaria izan zen.

Karl Madsen

museo zuzendari

1911 - 1925
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakCarl Johan Vilhelm Madsen
JaiotzaKopenhage1855eko martxoaren 22a
Herrialdea Danimarka
HeriotzaKopenhage1938ko apirilaren 16a (83 urte)
Hobiratze lekuaAssistens Cemetery (en) Itzuli
Familia
AitaAndreas Peter Madsen
AmaSophie Madsen
Seme-alabak
Anai-arrebak
Hezkuntza
HeziketaSorøko akademia 1871)
Danimarkako Arte Ederren Errege Akademia
(1872 - 1876)
Hizkuntzakdaniera
Irakaslea(k)C.V. Nielsen (en) Itzuli
Vilhelm Kyhn (en) Itzuli
Ikaslea(k)
Jarduerak
Jarduerakarte-historialaria, margolaria eta biografoa
Lantokia(k)Kopenhage eta Herbehereak
Jasotako sariak
KidetzaSkagengo margolariak

Biografia aldatu

Kopenhagen jaio zen 1855eko martxoaren 22an, Andreas Peter Madsen eta Sophie Thorsøe Madsen margolarien semea zen Madsen. Sorø Akademian amaitu zituen ikasketak C.V. Nielsenen arte eskolara joan aurretik, 1871n. 1872tik 1876ra arte, Danimarkako Arte Ederren Errege Akademian ikasi zuen. Vilhelm Kyhnen eta Jean-Léon Gérômeren ikaslea izan zen Parisko Académie des Beaux-Arts-en (1876–1879).

Karrera aldatu

 
Hornbæk-en krokisa elizarekin (1885)
 
La ville hue ved Saint Briac i Bretagne (1878)

Madsenek eragin handia izan zuen 1860ko hamarkadaren hasieran, Danimarkako kulturaren abiapuntu erradikal berriaren eraginez, Georg Brandes-ek zuzenduta, zeinaren hitzaldiak jarraitu zituen Kopenhageko Unibertsitatean, eta Holger Drachmannek, Danimarkako arteari eta baldintza etsigarriei buruz bere iritzi sendoak argitaratu zituen Arte Akademian. 1871n, Drachmann Skagenera joan zen, Jutlandiako iparraldeko muturrean dagoen arrantzale herrira, kanpoko eszenak eta bertako arrantzaleak margotzera. Ia aldi berean, Madsen ere Skagenera iritsi zen.

Arte Akademian bere lehen urtean, Michael Ancher ezagutu zuen, eta 1874ko uztailean Skagenen elkartzeko konbentzitu zuen. Bertan Anna Brøndum-i, gero Anna Ancher-i, pintura ikasgaiak eman zizkion. 1873-1874 bitartean eta 1879tik 1880ra egindako artelanek erakutsi zuten Skagengo margolarien artean giltzarrietako bat izan zela. Haren erretratuek Michael eta Anna Ancher eta Christian Krohg-en pareko bizitasuna zuten, baina Peder Severin Krøyer, Viggo Johansen eta Suediako eta Norvegiako margolariek zuten birtuosismoa eta kolorearen zentzua falta zitzaion. Bere lanik interesgarrienak, agian, Parisen egin zituen azken urtekoak dira, non Barbizon eskolaren eta, beharbada, Édouard Maneten eraginpean egon baitzen, nahiz eta oraindik nahiko ilunak eta aspergarriak izan ohi ziren, naturalista gazteen eraginpean zeuden inpresionisten lan distiratsuagoen aldean.

Madsen eta garaiko joeren arteko aldea eta bere arazo ekonomikoak egon ziren ziurrenik idazle profesional izateko erabakiaren atzean. Drachmann-en gomendioz, arte kritikari egin zen Dagavisenekin 1881ean. Politiken eta beste aldizkari batzuetan maiz kolaboratzen zuenez, Tilskueren barne, [1] Danimarkako arte-iruzkari eta kritikari eragingarrienetako bat bihurtu zen. Holandako artearen txapelduna izan zen eta Japansk Malerkunst (1885) idatzi zuen, Japoniako arteari buruzko liburu aitzindaria.

Museoko aditu gisa, Madsen Holandako artearen agintari gisa onartu zen eta Danimarkako artearen berrazterketa bat ekarri zuen XIX. mendearen lehen erdian, batez ere Johan Lundbyeren biografiarekin 1895ean. Danimarkako Galeria Nazionaleko zuzendaria izan zen 1911tik 1925era eta Skagengo museoko zuzendaria 1928tik 1938ra

Madsenek honoris causa doktoretza lortu zuen Lund Unibertsitatean eta 1909an Dannebrog-en Ordenako Zaldun eta 1925ean 2. Klaseko Komandante bihurtu zen.

Bizitza pertsonala aldatu

 
Viggo Madsen-en Karl Madsen (1900)
 
Madsenen bigarren emaztea, Thora Juliane Madsen, Elisabeth Wandelek margotua 1890ean

Madsen bi aldiz ezkondu zen. Bere lehen emaztea Johanne Henriette Møller-ekin ezkondu zen 1880ko ekainaren 3an, baina hurrengo urteko martxoaren 9an hil zen haien lehen seme-alaba jaiotzean. Ondoren, Thora Juliane Nielsenekin (1858ko abuztuaren 5a - 1929ko abenduaren 9a) ezkondu zen 1883ko uztailaren 4an. Lau seme-alaba, bi seme eta bi alaba izan zituzten.

Madsenen semea bere lehen emaztearekin, Henry Sofus Madsen (1881–1921) egiptologoa, kazetaria eta editorea izan zen. Beste seme bat, Svend Viggo Madsen (1885–1954) ere margolaria izan zen. Alaba nagusia, Sofie Madsen (1887–1965), Arne Lofthus margolariarekin ezkondu zen [2] Madsen 1938ko apirilaren 16an hil zen eta Assistens hilerrian lurperatu zuten. [3]

Erreferentziak aldatu

  1. Denys Sutton. (March 1956). «Notes on Paul Gauguin apropos a Recent Exhibition» The Burlington Magazine 98 (636): 87..
  2. Txantiloi:Danish Karl Madsen. Dansk Biografisk Leksikon.
  3. Txantiloi:Danish Karl Madsen. gravsted.dk.

Kanpo estekak aldatu