Hatz
Hatzak (atzamarrak ere deituak) giza-eskuen mutur giltzatuak dira. Oinetakoetakoak behatzak dira.
Hatzak | |
---|---|
![]() | |
Xehetasunak | |
Honen parte | gorputza Gorputz-adarra egitura anatomikoa |
Identifikadoreak | |
Latinez | Digiti manus |
Terminologia anatomikoa |
Zenbait animaliak ere hatzak dituzte, hala nola, primate eta tetrapodoek.
Giza hatzen anatomia aldatu
Gizakiek bost hatz dituzte eskuko:
- erpurua, hatz lodi edo handia, gauzak hartzeko ezinbestekoa
- hatz erakuslea
- hatz luzea edo erdikoa
- hatz nagia edo eraztun hatza, kultura batzuetan ezkontza eraztuna darama
- hatz txikia, txikiena
Hatz eta behatzak I eta V artean zenbakitzen dira (zenbaki erromatarrekin), erpurutik (edo behatz loditik) hasita. Izan ere, eErpuruaren baliokidea-edo oinean behatz lodia da.
Hatz bakoitzak hiru hatz-hezur ditu, erpuruak izan ezik, bi besterik ez baititu. Hiru hauek falangea, falangina eta falangeta dira, ahurretik hatz-puntetaraino.
Azken honetan hazten da azazkala. Hatz-hezur honek nerbio ugari ditu, eta hortaz sentsibilitate handia du, batez ere hatz-mamian. Hatz-markak sortzen dituzten ximur txikiek ukimenenean funtzio handitzailea dute. Hatz-puntetako azalak zerbait ukitzean, ximur hauek mikro-bibrazioak eragiten dituzte, nerbio-sistemak sumatu eta burmuinak interpretatzen dituenak[1].
Polidaktilia deritzo ohikoa baino hatz edo behatz gehiago garatzen dituen nahasmendu genetikoari. Ohikoa baino hatz edo behatz gutxiago garatzen dituenari ektrodaktilia deritzo.
Biologia aldatu
Hau da hatzen sortze ordena, umekiaren garapenean: nagia, txikia, luzea, erakuslea eta, azkena, erpurua.
Hatzek ez dute giharrik. Tendoien bidez mugitzen dira, besoan kokatutako giharrei lotuak.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Scheibert et al. The Role of Fingerprints in the Coding of Tactile Information Probed with a Biomimetic Sensor ; Science, doi:10.1126/science.1166467, 2009
Ikus, gainera aldatu
Kanpo-estekak aldatu
Artikulu hau anatomiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |