Harun al-Rashid

Harun al-Rashid
	; Irudi gehiago
5. Abbastar kalifa	; 786ko irailaren 14a - 809ko martxoaren 24a ; ← Al-Hadi (en) - Al-Amin (en) →
5. Abbastar kalifa
Bizitza
Jaiotza	Ray (en) , 766ko martxoaren 7a
Herrialdea	Abbastar Kaliferria
Heriotza	Tus, 809ko martxoaren 24a (43 urte)
Hobiratze lekua	Harun ِal-Rashid Mausoleum (en)
Familia
Aita	Al-Mahdi
Ama	Al-Khayzuran
Ezkontidea(k)	Zubaidah bint Ja`far (en) ; Maridah bint Shabib (en) ; Marajil (en)
Seme-alabak	ikusi Al-Amin (en) ; Al-Mamun; Al-Mu'tasim (en) ; Al-Qasim ibn Harun al-Rashid (en) ; Ahmed Al-Sabti (en) ;
Anai-arrebak	ikusi Al-Hadi (en) ; Ulaia binte Almadi (en) ; Abbasa (en) ; Ubaydallah ibn al-Mahdi (en) ; Ibrahim ibn al-Mahdi (en) ; Banuqa (en) ;
Leinua	Abbastarren dinastia
Irakaslea(k)	Shu'ba Ibn al-Ḥajjāj (en) ; Abu 'Ubaida (en) ; Al-Kisa'i (en) ; Al-Mufaddal (en)
Jarduerak
Jarduerak	politikaria, poeta eta kalifa
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	islama

Harun al-Rashid (arabieraz: هارون الرشيد‎, Hārūn ar-Rashīd; Ray, 763ko martxoaren 27a edo 766ko otsaila - Tus, 809ko martxoaren 24a) Abbastar Kalifa-herriko bosgarren kalifa izan zen. Al-Rashiden agintaldian, 786ko irailaren 14tik hil zen arte, abbastarren inperioa bere gorenera iritsi zen. Bagdad, hiriburuan, zientzia, kultura, arte, musika eta erlijioa loratu ziren. Mendebaldean ezaguna da, batez ere, Mila gau eta bat gehiago liburuko protagonistetako bat delako^[1].

Bizitza aldatu

Al-Mahdi kalifaren eta Al-Khayzuranen, yemendar esklabo ohiaren, semea zen. 786an, Al-Hadi anaia zendu zenean, kalifa bilakatu zen. Agintaldiaren aurreneko urteetan amak eragin handia izan zuen beregan. Bere erreinaldia Abbastar Kalifa-herriaren distiratsuenetako bat izan zen, Ipar-Mendebaldeko Afrikan eta Transoxianan galerak izan zituen arren. Haren ospea Mendebaldeko Europara iritsi zen eta behin baino gehiagotan trukatu zituen enbaxadak Karlomagnorekin (797-801)^[2]. Bagdaden jakintsu eta poetak, legelari eta gramatikalariak, kadi eta idazlariak, artista eta musikariak bildu zituen. Bertan ezarri zuen Jakintzaren Etxea, liburutegi bikaina. Erlijio kontuetan oso hertsia zen, egunean ehun aldiz ematen zen ahuspez eta Mekako erromesaldia bederatzi edo hamar aldiz egin omen zuen. Inperioaren administrazioa bizirren eskuetan utzi zuen (garrantzitsuena Yahya ben Khalid izan zen)^[1].

808an Khorasanen matxinada bat sortu zen. Al-Rashid harantz abiatu zen armadaren buru baina, Tusera iritsi zirenean, gaixotu zen. Hiri horretan hil zen, 809ko martxoaren 24an.

Erreferentziak aldatu

↑ ^a ^b Hārūn al-Rashīd 1911 Encyclopædia Britannica
↑ Islamaren hastapenak^{[Betiko hautsitako esteka]} Nathan eskuliburua. IkasDoc

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Harun al-Rashid

Datuak: Q131002
Multimedia: Harun al-Rashid / Q131002

[brit-1] Hārūn al-Rashīd 1911 Encyclopædia Britannica

[2] Islamaren hastapenak^{[Betiko hautsitako esteka]} Nathan eskuliburua. IkasDoc

[1]

[2]