Fenitrotioi
Fenitrotioia konposatu organikoa da organofosfatoen familiakoa C9H19NO2PS formulako duena. Intsektizida eta akarizida gisa baliatzen da nekazaritzan zein plagen kontrolean. Likido marroixka oliotsua da[1].
| Fenitrotioi | |
|---|---|
 | |
| Formula kimikoa | C9H12NO5PS |
| SMILES kanonikoa | [N+(=O)[O-]&zoom=2.0&annotate=none 2D eredua] |
| MolView | [N+(=O)[O-] 3D eredua] |
| Mota | konposatu kimiko |
| Masa molekularra | 277,017 Da |
| Erabilera | |
| Rola | acetylcholinesterase inhibitor (en)  |
| Identifikatzaileak | |
| InChlKey | ZNOLGFHPUIJIMJ-UHFFFAOYSA-N |
| CAS zenbakia | 122-14-5 |
| ChemSpider | 28941 |
| PubChem | 31200 |
| Reaxys | 1887367 |
| Gmelin | 34757 |
| ChEMBL | CHEMBL347698 |
| ZVG | 11300 |
| EC zenbakia | 204-524-2 |
| ECHA | 100.004.114 |
| MeSH | D005278 |
| Human Metabolome Database | HMDB0041893 |
| UNII | W8M4X3Y7ZY |
| KEGG | C14442 |
Erabilera
aldatuEsan bezala fenitrotioia intsektizida eta akarizida gisa baliatzen da. Larruazalean zehar xurgatuz, edo irentsita egiten du lan. Arroz- eta zekale-soroetan, baratzean, kotoi-sailetan eta basoan usatzen da intsektu eta akaro kaltegarriak kontrolatzeko. Halaber, eltxoak, euliak eta labezomorroak kontrolatzeko ere baliatzen da[2].
Toxikotasuna
aldatuNerbio-sistemaren transmisio-sistemari eragiten dio azetilkolinesterasa entzima inhibituz. Horrek azetilkolina neurotransmisorearen degradazioa eragozten du eta azetilkolinaren gehiegizko kontzentrazioa gertatzen da, horren errezeptoreak gainkitzikatzen direlarik.
Fenitrotioia metabolizatzean fenitroxoi bihurtzen da, are toxikoagoa dena, sufre-atomoa oxigeno-atomo batez ordezkatu delako.
Gizakiongan pozoitze-sintomak hauek dira: ondoeza, botagura, zefalea, izerditzea eta begi-niniak uzkurtzea izaten da. Pozoitze akutuek konbultsioak, konortea galtzea eta, kasu batzuetan, heriotza ekar dezakete[3].
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Ingelesez) PubChem. «Fenitrothion» pubchem.ncbi.nlm.nih.gov (Noiz kontsultatua: 2023-05-15).
- ↑ Ugaki, M.; Shono T & Fukami, J-I. (1985). Metabolism of fenitrothion by organophosphorus resistant and susceptible house flies, musca domestica L.. Pesticide biochemistry and physiology. 23., 33-40. or..
- ↑ Badii, Mohammad H. & Varela, S.. (2008). Insecticidas Organofosforados: efectos sobre la Salud y el Ambiente. CULCyT: Cultura Científica y Tecnológica 28, 5-17 or..
Kanpo estekak
aldatu
Datuak: Q417614
Multimedia: Fenitrothion / Q417614
