Emakume afroamerikarrak informatikan

Emakume afroamerikarrak informatikan Estatu Batuetako informatikako lehen emakume aitzindarien artean zeuden, eta emakume afroamerikar aipagarri batzuk informatikan lanean ari dira.

Historia

Melba Roy Mouton, NASAren programatzaile aitzindaria

Emakume afroamerikarrak matematikari gisa kontratatu zituzten, ikerketa aeronautikoari eta beste mota bateko ikerketari laguntzeko beharrezkoak diren kalkulu informatikoak egiteko. Katherine G. Johnson eta Dorothy Vaughan bezalako emakumeak ziren, NASAn hamarkadetako lanbidea zutenak.^[1] Johnson-en proiektuen artean, Estatu Batuek 1961ean espazioan egin zuten lehen misiorako hegaldi-ibilbidea kalkulatzea izan zen. Bera akreditatua dago 26 artikulu zientifikoren egilekide gisa eta garai horietan, 1960an, praktika zen sailaren burua autore gisa soilik zerrendatzea. Esanguratsua da Johnson-ek autore gisa lortutako aitortza NASAko txosten batean.^[2]

Emakume beltzak ere ENIACen programatzaileen artean zeuden^[3], hau da, Estatu Batuetako armadarako lehen ordenagailu digitala programatu zutenen artean. Haien istorioak ez dira dokumentatu eta emakumeen konputazioaren lehen urratsetan egindako ekarpenei buruzko informazio gutxi dagoenez, litekeena da beste emakume beltz batzuek ere asko lagundu izana informatikan eta gizartean^[4].

Association for Computing Machinery (ACM) elkartea 1947an sortu zen, baina informatika esparru akademiko gisa garatu zen geroago. 1969an, Clarence "Skip" Ellis informatikan doktoretza bat irabazi zuen lehen gizon beltza izan zen. 1981ean, Deborah Washington Brown-ek Harvardeko Unibertsitateko konputazio-zientzietako doktoretza lortu zuen lehen emakume beltza izan zen (garai horretan matematika aplikatuen programaren zati bat zen).^[5] Handik urtebetera, 1982an, Marsha R. Williams-ek eremua gehiago integratu zuen bere doktoretza konputazio zientzietan lortu zuenean.^[6]^[7]

1980aren erdialdean, informatikaren eremuan emakumeen errepresentazioa %40ra iritsi zen, gutxi gorabehera.^[8] Analista batzuek murriztu egin dute emakumeen ordezkaritza, mutilentzako ordenagailu pertsonalak eta bideojokoak gehiago merkaturatu direlako.

Ameriketako Estatu Batuetan, arraza guztietako emakumeak gutxitu dira informatikan; emakume beltzen ordezkaritza emakume zuriena baino txikiagoa izaten jaraitzen du. Adibidez, 1985ean, konputazio zientzietan emakume asko zeudenean, titulazioa lortzen zutenenen artean, %77a emakume zuriak ziren, eta %8a baino gutxiago beltzak.^[9] 2002an, informatikako doktorego-tituluen %1,3a emakume beltzei eman zitzaien. 2017an, Timnit Gebru eta Rediet Abebe zientzialari informatikoek Black in AI tailerra sortu zuten, adimen artifizialaren (AA) alorrean beltzen presentzia eta inklusioa handitzen laguntzeko.^[10]^[11]

Estatistikak

Informatikan emakume beltzen ordezkaritza txikia izan da historikoki.^[12]^[13]^[14]^[15]^[16] Postsecondary Education Data System (IPEDS) datu hauek ematen ditu:^[9]

Konputazioaren zientzien graduaren ondorio indizeak emakume beltz eta zurientzat (arraza bakoitzeko IPEDSren ondorioen inkestatik)
Urtea	Emakume beltzak (graduak)	Emakume zuriak (graduak)
1977	139 (BS), 26 (MS), 0 (PhD)	1.275 (BS), 364 (MS), 18 (PhD)
1987	1.536 (BS), 81 (MS), 1 (PhD)	9,388 (BS), 1,488 (MS), 40 (PhD)
1997	1.179 (BS), 182 (MS), 1 (PhD)	3.599 (BS), 965 (MS), 66 (PhD)
2007	1.624 (BS), 345 (MS), 12 (PhD)	3.620 (BS), 1.141 (MS), 81 (PhD)

1977 eta 2013 urteen artean (urte horietan NCEk erregistratu ditu datuak), urte batean informatikako doktoretza lortu zuten emakume beltz gehienak 10 izan ziren (2008).

2012an, Computing Research Association (CRA) elkarteak argitaratutako Taulbee inkestaren arabera, 56 kide afroamerikar baino ez zeuden konputazio zientzietan doktoretza-zerbitzuak ematen zituzten erakundeetan, hau da, 12 irakasle oso (%0,6), 21 irakasle elkartu (%1,4) eta 23 irakasle laguntzaile (%3,0)".^[17]

Pertsona aipagarriak

Hurrengoa informatikan nabari diren emakume beltzen zerrenda da, alfabetoaren arabera ordenatuta:

Beste komunikabide batzuetako ordezkaritza

Margot Lee Shetterlyren liburuak, Hidden Figures: The Story of the African-American Women Who Help Win the Space Race (2016), Katherine Johnson-en eta NASAko beste emakume afroamerikar batzuen lorpenak kontatzen ditu. Hidden Figures film luze gisa egokitu zen, 2016. urtean kaleratua. Taraji P. Henson izarrak, hala nola Katherine G. Johnson, Octavia Spencer (Dorothy Vaughan) eta Janelle Monáe (Mary Jackson, ingeniaria). Kevin Costnerrek babes rola du.

Erreferentziak

↑ «Katherine Johnson - NasaCRgis» crgis.ndc.nasa.gov.
↑ Howard, Jenny. «Meet Katherine Johnson, the computer who helped send men to the moon» Massive Science.
↑ (Ingelesez) «ENIAC Programmers Project» ENIAC Programmers Project (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).
↑ «Focus on Women of Color |» web.archive.org 2015-04-15 (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).
↑ Zewe, Adam. (June 24, 2020). Alumni profile: Deborah Washington Brown, Ph.D. '81. Harvard School of Engineering.
↑ Williams, Marsha Rhea. (1982). The design of the Computer Assisted Query Language (CAQL) System. OCLC .12957337.
↑ (Ingelesez) Marsha Rhea Williams (1948- ) •. 2018-01-27.
↑ The Forgotten Female Programmers Who Created Modern Tech. NPR.
↑ ^a ^b «ncsesdata.nsf.gov – WebCASPAR|Home – US National Science Foundation (NSF)» ncsesdata.nsf.gov.
↑ «Black AI Workshop Becomes Latest Flashpoint in Techs Culture War» Bloomberg October 20, 2017.
↑ (Ingelesez) Walton, Abriana. (2021-03-03). «Meet Rediet Abebe, the Ethiopian Computer Scientist Using AI to Fight Socioeconomic Inequality» AfroTech.
↑ Hodari, Apriel K.; Ong, Maria; Ko, Lily T.; Kachchaf, Rachel R.. (2014-07-28). «New enactments of mentoring and activism: U.S. women of color in computing education and careers» Proceedings of the tenth annual conference on International computing education research (Association for Computing Machinery): 83–90. doi:10.1145/2632320.2632357. ISBN 978-1-4503-2755-8. (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).
↑ Ong, Maria. (July 2011). «The status of women of color in computer science» Communications of the ACM 54 (7): 32–34. doi:10.1145/1965724.1965737..
↑ Frenkel, Karen A.. (1990). «Women and computing» Communications of the ACM (ACM) 33 (11): 34–46. doi:10.1145/92755.92756..
↑ Dryburgh, Heather. (2000). «Underrepresentation Of Girls And Women In Computer Science: Classification OF 1990s Research» J. Educational Computing Research 23 (2): 181–202. doi:10.2190/8ryv-9jwh-xqmb-qf41..
↑ Taylor, Valerie. Women of color in computing. 34 ACM.
↑ 2011 Taulbee Survey: continued increase in undergraduate CS degree production; slight rise in doctoral production. .

Irakurketa gehigarria

Borum, Viveka eta Erica Walker.' "What makes the difference? Black women's undergraduate and graduate experiences in mathematic". Journal of Negro Education 81.4 (2012): 366–378.
Charleston, LaVar J., et al. "Navigating underrepresented STEM spaces: Experiences of Black women in US computing science higher education programs who actualize success". Journal of Diversity in Higher Education 7#3 (2014): 166-76.
Cheryan, S., Drury, B.J., & Vichayapai, M.: "Informatikaren eredu estereotipatuen eragin iraunkorra emakumeen asmo akademikoetan". Emakumearen Psikologia Hiruhilekoa (2013) 37:72-79 doi:10.1177/0361684312459328
Hanson, S. L. "African American women in science: Experiences from high school through the postsecondary years and beyond". NWSA Journal (2004) 16:96–115. JSTOR
McCurdy, Eric R. "Discrimination as a Barrier to Diversity: Sexism and Microaggressions against African American Women in Computer Science and Engineering" (Doktoretza. Diss. Akrongo Unibertsitatea, 2020), bibliografia 135-145.
McGee, Ebony O. eta Lydia Bentley. "The troubled success of Black women in STEM". Ezagutza eta 35.4 Instrukzioa (2017): 265-289.
Morton, Terrell R., Fate S. Gee, eta Ashley N. Woodson. "Being vs. Becoming: Transcending STEM Identity Development through Afropessimism, Moving toward a Black X Consciousness in STEM.". Journal of Negro Education 88.3 (2020): 327-342.
Sanders, Yolanda. "Voices of African American Women in Computer Science: Implications for K-12 Stem Education and Beyond" (Doktoretza. Diss. Loyola University Chicago, 2020) laburpena.
Solomon, Amber, et al. "Not Just Black and Not Just a Woman: Black Women Belonging in Computing". 2018 Ekitateari eta Ingeniaritza, Konputazio eta Teknologiako Parte-hartze Iraunkorrari buruzko ikerketa (IEEE, 2018).
Yamaguchi, Ryoko eta Jamika D. Burge. "Intersectionality in the narratives of black women in computing through the education and workforce pipeline". Journal for Multikultural Education (2019).

Ikus gainera

Kanpo estekak

Datuak: Q20715154

[1] «Katherine Johnson - NasaCRgis» crgis.ndc.nasa.gov.

[2] Howard, Jenny. «Meet Katherine Johnson, the computer who helped send men to the moon» Massive Science.

[3] (Ingelesez) «ENIAC Programmers Project» ENIAC Programmers Project (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).

[4] «Focus on Women of Color |» web.archive.org 2015-04-15 (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).

[harvard-5] Zewe, Adam. (June 24, 2020). Alumni profile: Deborah Washington Brown, Ph.D. '81. Harvard School of Engineering.

[6] Williams, Marsha Rhea. (1982). The design of the Computer Assisted Query Language (CAQL) System. OCLC .12957337.

[7] (Ingelesez) Marsha Rhea Williams (1948- ) •. 2018-01-27.

[8] The Forgotten Female Programmers Who Created Modern Tech. NPR.

[ncsesdata.nsf.gov-9] «ncsesdata.nsf.gov – WebCASPAR|Home – US National Science Foundation (NSF)» ncsesdata.nsf.gov.

[10] «Black AI Workshop Becomes Latest Flashpoint in Techs Culture War» Bloomberg October 20, 2017.

[11] (Ingelesez) Walton, Abriana. (2021-03-03). «Meet Rediet Abebe, the Ethiopian Computer Scientist Using AI to Fight Socioeconomic Inequality» AfroTech.

[12] Hodari, Apriel K.; Ong, Maria; Ko, Lily T.; Kachchaf, Rachel R.. (2014-07-28). «New enactments of mentoring and activism: U.S. women of color in computing education and careers» Proceedings of the tenth annual conference on International computing education research (Association for Computing Machinery): 83–90. doi:10.1145/2632320.2632357. ISBN 978-1-4503-2755-8. (Noiz kontsultatua: 2024-03-08).

[13] Ong, Maria. (July 2011). «The status of women of color in computer science» Communications of the ACM 54 (7): 32–34. doi:10.1145/1965724.1965737..

[14] Frenkel, Karen A.. (1990). «Women and computing» Communications of the ACM (ACM) 33 (11): 34–46. doi:10.1145/92755.92756..

[15] Dryburgh, Heather. (2000). «Underrepresentation Of Girls And Women In Computer Science: Classification OF 1990s Research» J. Educational Computing Research 23 (2): 181–202. doi:10.2190/8ryv-9jwh-xqmb-qf41..

[16] Taylor, Valerie. Women of color in computing. 34 ACM.

[17] 2011 Taulbee Survey: continued increase in undergraduate CS degree production; slight rise in doctoral production. .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]