Gladys West

estatubatuar matematikaria, GPSrako garrantzia izan zuena

Gladys Mae West, ezaguna Gladys Mae Brown izenez ere, (Dinwiddie konderria, Virginia, AEB, 1930eko urriaren 27a) estatubatuar matematikaria da, GPS (Global Positioning System) garatzera eraman zuten satelite bidezko nabigazio sistema globalen oinarri den matematikari egindako ekarpenengatik da ezaguna.[1]

Gladys West

(2018)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakGladys Mae Brownies
JaiotzaSutherland (en) Itzuli1930eko urriaren 27a (93 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Hezkuntza
HeziketaVirginia State University (en) Itzuli
University of Oklahoma (en) Itzuli
Virginia Tech (en) Itzuli
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria eta lur-neurtzailea
Enplegatzailea(k)Naval Surface Warfare Center Dahlgren Division (en) Itzuli
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaAlpha Kappa Alpha

Bizitza

aldatu

West Virginiako Dinwiddie konderrian jaio zen, lurra errentan lantzen duen nekazari familia batean. Bigarren Hezkuntzan bere klaseko onena izateagatik beka bat lortu ostean, Virginiako Estatuko Unibertsitatean matematika ikasi zuen. Graduatu ostean, bi urte inguruz irakatsi zuen.

Ibilbidea

aldatu

1956an hasi zen West Itsas Azaleko Gerrarako Zentroko Dahlgren Dibisioan lanean, eta Zentroaren historian kontratatutako bigarren emakume beltza izan zen. West satelite artifizialen datuak biltzen hasi zen, azkenean Kokapen Sistema Globalaren garapenera bideratzeko.[2]

 
Gladys West-ek GeoSat-erako datuak prozesatzeko txostena, 1986

Ralph Neiman gainbegiraleak Seasateko radarraren altimetria proiekturako proiektu-zuzendari gisa gomendatu zuen West. Radar horrek ozeanoak urrunetik detekta zitzakeen lehen satelitea zen.[3][4] 1979an, Neimanek West gomendatu zuen aipamen baterako.[5] West Dahlgren Dibisioko programatzailea izan zen eskala handiko ordenagailuetarako, eta datuen prozesamendurako sistemen proiektu-zuzendaria sateliteen datuen analisian erabiltzen dena.[6]

1986an, Westek "Data Processing System Specifications for the Geosat Satellite Radar Altimeter" argitaratu zuen, 60 orrialdeko gida ilustratua. "Geoide altueren eta islapen bertikalaren" (sateliteen geodesiari buruzko gaiak) zenbatespenaren zehaztasuna nola handitu azaltzeko argitaratu zuten Itsas Azaleko Armen Zentroaren (NSWC) gida. 1984ko martxoaren 12an orbitan sartu zen Geosat satelitearen gainean altimeter irratitik sortutako datuen prozesamenduaren bidez lortu zen hori.[7] Dahlgren dibisioan 42 urtez lan egin zuen, eta 1998an erretiratu zen.[8]

Alfa Kappa Alfa Westeko 'ahizpatarteko' kide batek Westek ikasle ohien emanaldi baterako bidali zuen biografia labur bat irakurri zuenean baino ez ziren ezagutu GPSri egin zizkion ekarpenak.[9]

Bizitza pertsonala

aldatu

Ira West senarra ezagutu zuen itsas basean, eta 1957an ezkondu ziren.[10] 2018ko otsailean, West King George konderrian (Virginia) bizi zen , eta doktoretza bat osatzen ari zen Virginia Tech institutuan, urrutiko ikaskuntza programa baten bidez.[11]

Erreferentziak

aldatu

Kanpo estekak

aldatu