Chhau dantza

Chhau dantza¹ UNESCOren gizateriaren ondarea
Tribuen erritoetan presentzia handia du Chhau dantzak.
Mota	Kultura Ondare Immateriala
Erreferentzia	00337
Kokalekua	India
Eskualdea²	Asia eta Ozeano Barea
Izen ematea	2010 (XXXIV. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Chhau dantza (oriyaz: ଚାଉ ନୃତ୍ୟ), India ekialdeko dantza tradizionala da, bereziki Odisha, Jharkhanden eta Bengalan. Dantzarekin batera poema klasikoak errezitatzen dira, esaterako Mahabharatakoak eta Ramayanakoak; askotan ere tokiko gai folklorikoak. 20210etik Gizateriaren Kultura Ondare Immaterialaren izendapena du.^[1]

Estiloak aldatu

Jatorria lurralde desberdinetan izanik, haiekin lotutako hiru estilo bereizi egiten dira:

Seirakella: maskarekin egiten dira.
Purulia: maskarekin egiten dira.
Mayurbhanj.

Komunitate horiekin oso lotua estua du dantza honek, nahiz eta hizkuntza eta erlijio desberdinak izan.

Festak aldatu

Chhau dantza lurraldetako festekin eta ospakizunekin oso lotuta dago. Bereziki, Chaitra Parva udaberriko festarekin.

Historia aldatu

Dantza honen jatorria tokian-tokiko borroka-arte batzuetan egon daiteke. Gerra dantzak dira, beraz. Dirudienez Purulian sortu zen nahiz eta ondoren Odishan arrakasta handia izan. Beste garaietan herri xumeak ez zuen dantza honetan parte hartzen: aitoren semeen abantaila zen. Emakumezkoek ere debekatuta zuten eta ezin zuten teknika hori ikasi.

Gaur egun, Indiako gizartean aldaketa handiak ematen ari dira eta, ondorioz, komunitateek dantza honekin zuten lotura gero eta ahulagoa bihurtzen ari da. Halaber, gero eta lotura gehiago du turismoarekin.

Dantzaren ezaugarriak aldatu

Dantzaren mugimenduek borroka teknikak eta animalien mugimenduak, batez ere hegaztiak, erabiltzen dituzte. Normalean, aire librean egiten da eta gauez. Melodiak tradizionalak dira eta bi aire musika-tresnekin egiten dira: mohuri eta shehnai; bi horiekin batera perkusio tresnak ere erabiltzen dira: dhol, dhamsa eta karkha.

Dantzaren aldaera batzuetan maskarak erabiltzen dira. Oso dotoreak dira. Shutadar komunitateak prestatzen ditu, horretarako zeramika margotua eta shola erabiltzen dute; shola malgua den pasta zuri bat da.^[2]