Bideo honetan 1766ko matxinadaren gaineko zortzi datu azaltzen dira.
Edukien arduradunak
aldatu- Gidoilaria: Galder Gonzalez
- Animazioen ekoizpena: Itziar Aranguren Arrizabalaga
- Off ahotsa: Anabel Arraiza
- Koordinazioa: EWKE
- Bideoa: Hiru Damatxo
Informazio iturriak
aldatuEuskal Herrian matxinada asko izan dira, baina gutxi 1766ko matxinada bezalakoak. Tori zortzi datu hobeto ezagutzeko:
- Hamazortzigarren mendean, familiek diruaren ehuneko hirurogei baino gehiago gastatzen zuten garian. Prezioaren gorabeherek goseteak sortzen zituzten. Eta goseteek, matxinadak[1].
- 1766ko apirilaren 14an Azpeitiko Egurbide burdinolan gariz betetako gurdi bat geldiarazi zuten, prezioak negoziatzen saiatuz[2].
- Azkoitin prezioa jaistea lortu zuten, baina albistea Azpeitira iritsi zenean, armak hartu zituzten jauntxoek, euren aleak defendatzeko. Loiolako langileak, ordea, Azkoitiaren alde jarri ziren, eta armak hartu[3].
- Apirilaren 15ean Azpeitiko agintariak errenditu ziren, eta laster hedatu zen matxinada Gipuzkoan barrena.
- Debabarrenan zehar, Mutrikuraino iritsi ziren. Bergaratik Oñatiraino. Eta Elgoibartik, Getaria eta Zarautzera.
- Donostiak eta Caracasko Gipuzkoar Konpainiak ordaindu zuten errepresioa, batez ere Azpeitian zentratu zena[4].
- Ehunka atxilotu, deserriratze eta zigor izan ziren. Eta Espainiak Jesusen Lagundiaren aurka egin zuen, matxinada bultzatu zutela esane[5]z.
- Iñigo Aranbarrik Apirila eleberria eta Txanton Garrote eskenatokitik jaitsi zen eguna entsegua idatzi ditu gaiaren inguruan.
Lotutako artikuluak
aldatuErabilitako irudiak
aldatu- 1850, España artística y monumental, vistas y descripción de los sitios y monumentos más notables de españa, vol 3, San Ignacio de Loyola en Guipúzcoa (recortado).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:1850,_Espa%C3%B1a_art%C3%ADstica_y_monumental,_vistas_y_descripci%C3%B3n_de_los_sitios_y_monumentos_m%C3%A1s_notables_de_espa%C3%B1a,_vol_3,_San_Ignacio_de_Loyola_en_Guip%C3%BAzcoa_(cropped).jpg
- Genaro Pérez Villaamil, CC0, Wikimedia Commons bidez EliseuVisconti-P436-Trigal (1).jpgmhttps://commons.wikimedia.org/wiki/File:EliseuVisconti-P436-Trigal_(1).jpg
- Eliseo Visconti (domeinu publikoa or domeinu publikoa), Wikimedia Commons bidezm32º catálogo anual (1902) (19944899443).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:32nd_annual_catalogue_(1902)_(19944899443).jpg
- Internet Archive Book Images, Sin restricciones, Wikimedia Commons bidez Manual ilustrado de BK Bliss and Sons para la granja y el jardín de 1881, que contiene una lista de las variedades más conocidas y populares de semillas de jardín, campo y flores, seleccionadas de nuestra gran (19763300274).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:B.K._Bliss_and_Sons%27_illustrated_hand-book_for_the_farm_and_garden_for_1881_-_containing_a_list_of_the_best_known_and_most_poplular_varieties_of_garden,_field_and_flower_seeds,_selected_from_our_large_(19763300274).jpg BK Bliss e hijos;Colección de catálogos de comercio de semillas y viveros Henry G. Gilbert, No restrictions, Wikimedia Commons bidez
- Reeve y Serfs.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Reeve_and_Serfs.jpg anónimo (Maestra Reina María), domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
- España salvaje récords del deporte con fusil, vara y pistola, historia natural y exploración (1893) (14752243735).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Wild_Spain_records_of_sport_with_rifle,_rod,_and_gun,_natural_history_and_exploration_(1893)_(14752243735).jpg Internet Archive Book Images, Sin restricciones, Wikimedia Commons bidez
- Carlos III de España (Biblioteca Nacional de España).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Carlos_III_de_Espa%C3%B1a_(Biblioteca_Nacional_de_Espa%C3%B1a).jpg Biblioteca Nacional de España, domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
- Battage à fléau (original).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Battage_%C3%A0_fl%C3%A9au_(original).jpg egile ezezaguna, domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
- Tacuin Seigle37.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tacuin_Seigle37.jpg maestro desconocido, Public domain, Wikimedia Commons bidez
- Loiola (Azpeitia). Loiolako Inazioren santutegia 712.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Loiola_(Azpeitia)._Loiolako_Inazioren_santutegia_712.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- MATXINADA Antzezlana 2018. 4.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:MATXINADA_Antzezlana_2018._4.jpg Q25473585, CC BY-SA 3., Wikimedia Commons bidez
- 045 curaciones azpeitia.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:045_curaciones_azpeitia.jpg Merase.Loiola, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
- Mirandaola burdinola 0002.png https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Mirandaola_burdinola_0002.png egile ezezaguna, CC POR 3.0, Wikimedia Commons bidez
- España Museo del Ferrocarril Azpeitia.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Spain_Azpeitia_Railway_Museum.jpg Sudzie, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
- Azpeitia. Udaletxea 726.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Azpeitia._Udaletxea_726.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Azkoitia. Barriken iturria 650.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Azkoitia._Barriken_iturria_650.jpg Consejo Foral de Gipuzkoa, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Lonja zaharra.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Lonja_zaharra.jpg Aitzolete, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Oñatiko Unibertsitatea00002.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:O%C3%B1atiko_Unibertsitatea00002.jpg O2q, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Monumento a Getaria.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Getaria_Monument.jpg Jean Michel Etchecolonea, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Zarautz Puerto Tempete.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Zarautz_Port_Tempete.jpg Jean Michel Etchecolonea, CC BY-SA 3.0, Wikimedia Commons bidez
- Compañía Guipuzcoana Acción 763 San Sebastián 10 diciembre 1729.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Compania_Guipuzcoana_Acci%C3%B3n_763_San_Sebasti%C3%A1n_10_diciembre_1729.jpg Cuchilla de afeitar, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
- Escudo de Azpeitia (Piferrer, 1860).jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Escudo_de_Azpeitia_(Piferrer,_1860).jpg Francesc Piferrer Montells (1813-1863), domeinu publikoa, Wikimedia Commons bidez
- Campesino (Ciociaro) - Giuseppe Raggio.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Male_peasant_(Ciociaro)_-_Giuseppe_Raggio.jpg Giuseppe Raggio, Public domain, Wikimedia Commons bidez
- Cerramiento veton.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cerramiento_veton.jpg Gargantilla, CC BY-SA 4.0, Wikimedia Commons bidez
- Premio de la Bastilla.jpg https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Prise_de_la_Bastille.jpg Jean-Pierre Houël, Public domain, Wikimedia Commons bidez
Erreferentziak
aldatu- ↑ (Ingelesez) Reher, David S.. (2001-12). «Producción, precios e integración de los mercados regionales de grano en la España preindustrial» Revista de Historia Economica - Journal of Iberian and Latin American Economic History 19 (3): 539–572. doi: . ISSN 2041-3335. (Noiz kontsultatua: 2023-10-11).
- ↑ www.funtsak.com, Funtsak-Diseño y Programación Web-. «Txanton garrote - Iñigo Aranbarri Alberdi» www.txalaparta.eus (Noiz kontsultatua: 2023-10-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) Gurruchaga, Ildefonso. «La Machinada del año 1766 en Azpeitia / [Ildefonso Gurruchaga»] catalogo.sanchoelsabio.eus (Noiz kontsultatua: 2023-10-11).
- ↑ Camino y Orella, Joaquín Antonio de. (2009). Historia civil, diplomática, eclesiástica, antigua y moderna de la ciudad de San Sebastián, con varias noticias particulares concernientes a la provincia de Guipúzcoa. (Ed. facs. argitaraldia) Ed. Maxtor ISBN 978-84-9761-685-0. (Noiz kontsultatua: 2023-10-11).
- ↑ (Gaztelaniaz) Cervantes, Biblioteca Virtual Miguel de. «Desde Guipúzcoa hacia el exilio. El viaje de los jesuitas desterrados (1767)» Biblioteca Virtual Miguel de Cervantes (Noiz kontsultatua: 2023-10-11).