Antzorizko Santa Katalina baseliza
Antzorizko Santa Katalina gotorlekua eta baseliza izandako etxea da, Lekeitioko Antzoriz Lurmuturrean dagoena.[1]
| Antzorizko Santa Katalina | |
|---|---|
 Antzorizko Santa Katalina (Lekeitio). | |
| Kokapena | |
| Herrialdea |  Euskal Herria |
| Probintzia |  Bizkaia |
| Herria | Lekeitio |
| Koordenatuak | 43°22′35″N 2°30′36″W / 43.3765°N 2.5099°W |
 | |
| Historia eta erabilera | |
| Irekiera | ezezaguna |
Kokapena aldatu
Santa Katalina Antzoriz lurmuturrean kokatua dago. Bertara ailegatzeko, Lekeitioko herrian Santa Katalina Ibilpidea hartu behar da; 1,5 kilometrotako bidea egin ostean eraikina aurkituko dugu, herritik kanpo, muino baten tontorrean. Muino berean, itsaslabarretan, Lekeitioko itsasargia eta Antzorizko kobak daude (Santa Katalina aztarnategi arkeologikoarekin).[2]
Deskribapena aldatu
Eraikinaren oina 17,30 x 12,20 metrotako laukizuzena da. Hormak harlangaitzezkoak dira, harlanduzko kantoiekin. Gaur egungo estalkiak, eraikinaren forma originala aldatu du, baina lehen bi isurkikoa zen. HE aldean, ezkerraldean, harlanduzko ezpataina du, bao bakarrekoa, kanpai barik. Ate bi ditu: bata HE aldean, ateburu zuzenekoa, gainean Santa Katalinaren irudi originalaren erreplikarekin; bestea HM aldean, puntadun arku formaduna. Ojiba-leiho erdibitua du HM aldean, eta gezileiho bat IM aldean.[3]
Historia aldatu
Ez da ezaguna zehazki baseliza noiz eraiki zen. Halere, zenbait albiste solte ezagutzen dira:[3]
- Bertan XIII. mendeko harrizko Kristo bat gurtzen zen, gaur egunean Bizkaiko Eleiz Museoan gordetzen dena.[4]
- 1489an, Inocencio III aitasantuak bulda baten bitartez Martin Abaroa kapilau izendatu zuen; 1490ean, hau hil zenean, Nicolas Abad de Arrietak ordezkatu zuen.1493an, bertan bizi zen abade bat erahila izan zen. Antzorizetik herrira zihoala, bidean pertsona batzuek atera zitzaizkion, eta azkonaz eta geziz hil zuten. Hiltzailea atxilotua izan zen baina ihes egin zuen, eta errebeldian tatarrez eramana, urkatua eta zatitua izatera kondenatu zuten.[5] Itxuraz, zerga-bilketaren inguruko desadostasunek eragindako erasoa izan zen. Gaur egunean bide bazterrean ikus daitekeen gurutzeak gertakari hau gogoratzen du.[6]
- 1526ean Lekeitioko Udalari dohaintzan eman zitzaion.+
- Juan Ramon Iturrizak, bere 1785eko "Historia General de Vizcaya" idazlanean, "Santa Catarina en Anzores" izendatzen du.[7]
- 1823 inguruan udalak elizari saldu zion.Baselizak kapilaua eta maiordomo administratzailea izan zuen, baita etxebizitza bat ere.
Bertako kontu-liburuetan konponketa gastuak eta baselizak zituen diru iturriak zehazten dira: txakolin, abere eta gari salmentak, besteak beste.[3]
Gaur egungo egoera aldatu
Gaur egunean, ez da baseliza bat; hau da, barrutik etxe bat baino ez da, gurtzeko tokirik ez duena. Urte askotatik desakralizatua dago eta ez da kulturako erabiltzen, jabetza pribatukoa baita. Bertan zegoen Santa Katalinaren irudia Piedadeko baselizan dago.[3]
Erreferentziak aldatu
- ↑ «Antzorizko Santa Katalina baseliza» http://www.euskadi.eus/ (Noiz kontsultatua: 2018ko maiatzaren 27a).
- ↑ BERGANZA GOCHI, Eduardo. ARRIBAS PASTOR, José Luis.. (2014). «La intervención arqueológica en el yacimiento de la cueva de Santa Catalina. Pp:7-24. In. BERGANZA, ARRIBAS et alii. 2014. La Cueva de Santa Catalina (Lekeitio, Bizkaia): La intervención arqueológica. Restos vegetales, animales y humanos.» Kobie Serie BAI (Bilbo) (4).
- ↑ a b c d [[]eu/historia/gertaerak/erlijio-artea/284-ermita-de-sta-catalina-de-antzoriz «Ermita de Sta. CATALINA de ANTZORIZ»] http://www.lekitxo.info/ (Noiz kontsultatua: 2018ko maiatzaren 27a).
- ↑ «Faro Santa Catalina» http://lekeitzo.blogspot.com.es/ (Noiz kontsultatua: 2018ko maiatzaren 27a).
- ↑ Txantiloi:Sp Delmas, Juan Eustaquio. (2010-01-29). Descripcion sumaria de la Villa de Lequeitio [Manuscrito copia de Juan E. Delmas. ] (Noiz kontsultatua: 2019-11-07).
- ↑ Francisco, Ocamica y Goitisolo. (1965). La villa de Lequeitio. Ensayo histórico.. Bizkaiko Foru Aldundia.
- ↑ http://www.euskalmemoriadigitala.eus/handle/10357/1437 289 orrialdea.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q54366733
